13.07.2013 Views

iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

106<br />

r. lolua<br />

neˤpneˤS´u{ˤ}m `mTlianad KviTeli~ (nepneSˤum); oˤneˤ `tirili~ (oˤne);<br />

oˤKeˤÁn//uˤKeˤn `Zvali~ (oKˤeÁn//uKˤen); oˤxaˤl `nadiroba~ (oxˤal); oˤxeˤÉl<br />

`mawoni~ (oxˤeÉl); paˤdoˤpkaˤl `orluliani Tofi~ (paˤdopkal); paˤKaˤT<br />

`moGunva~ (paKˤaT); paˤpiˤ `xoxva (bavSvis)~ (paˤpi); peˤmpeˤl `qvercxis na-<br />

yuyi~ (peˤmpel); poˤGoˤ-poˤGoˤ `or-ori~ (poˤGo-poˤGo); saˤnƒiˤ `erTnaxevari~<br />

(sanƒˤi); tiˤtiˤp (niJ.) `veluri broweuli~ (tiˤtip); toˤGoˤl `axlos~,<br />

`Sua~, `Soris~ (toGˤol); uˤKnaˤ `kaklis~ (uˤKnaˤ-xod `kaklis xe~)<br />

(uKˤna); 14 uˤƒiˤnƒiˤ `eqvsnaxevari~ (uƒˤinƒi); †oˤloˤs `cecxlis danTeba~<br />

(†oˤlos); qiˤqoˤÉiˤn//quˤqeˤiˤn `buzankali~ (qiˤqoÉin//quˤqein); qoˤjuˤn<br />

(niJ.) `Ciri~ (qojˤun); Gaˤinaˤ `Kvavi~ (Gˤaina); GaˤGaˤl `awewili~<br />

(GˤaGal); 15 Gaˤmfaˤl `buCqi~ (Gˤamfal); GoˤGoˤl `xoyo~ (GˤoGol);<br />

Kaˤvaˤn `mindori~, `savarguli~ (Kˤavan); Kaˤviˤ ~zari~, `Kvavilis budko~,<br />

`mefe~, `Tavadi~ (Kˤavi); Kaˤliˤq `patara Tixis doqi~ (Kˤaliq); 16 KaˤKaˤ<br />

`daxCoba~ (KˤaKa); Koˤdiˤ `ku~ (Kˤodi); KoˤTmaˤJ `boZi~ (KˤoTmaJ); KoˤS´moˤt<br />

`blagvi~, `gaulesavi~ (KˤoSmot); SuˤveˤT (varT.) `kama~ (SˤuveT); caˤmxuˤr<br />

`kaci gadmokarkluli TvalebiT~ (camxˤur); wiˤGiˤ `Kvirili~, `bGavili~<br />

(wiGˤi); wiˤÉaˤK `susti~, `avadmKofi~ (wiÉaKˤ); wiˤlGiˤT (niJ. cˆˤlGˆˤT)<br />

`bu~ (wilGˤiT); xaˤmoˤÉ `wiwiburas naTesi~ (xˤamoÉ); 17 *** xaˤfaˤn `uunaro~,<br />

`uqnara~ (xˤafan); ƒuˤnƒuˤl `arasruli~, `arasakmarisi~<br />

(ƒˤunƒul)... 18<br />

xSiria SemTxvevebi, rodesac faringalizebuli xmovnebi aGniSnulia<br />

iseT sitKvawarmoebiT elementebsa da afiqsebSi, calke aGebuls rom<br />

faringalizacia ar axasiaTebs; 19 mag., aˤq-eˤs `SeJibreba cxenebiT~,<br />

`doGi~ (aˤq-es); aˤƒ-eˤs `Cxubi~, `brZola~ (aƒˤ-es); aˤl-eˤs `axveva~, `gadaxlarTva~<br />

(aˤl-es); eˤb-eˤs `kerva~ (eˤb-es); Gaˤl-eˤs `gavleba~ (Gˤal-es);<br />

14<br />

bolokiduri -a (< -a ) am magaliTSi genitivis formants warmoadgens.<br />

15<br />

-al elementi usruli saxis mimGeobis formants warmoadgens.<br />

16<br />

-iq (< -ik) elementi udiurSi kninobiT saxelebs awarmoebs.<br />

17<br />

-o derivaciuli afiqsia, romelic warmoSobiT genitivis niSans warmoadgens.<br />

*** #6-17 SeniSvnebSi warmodgenil Kvela afiqssa Tu sitvawarmoebiT elementSi,<br />

arafaringalizebul sitKvebTan gamoKenebisas, martivi xmovani gvaqvs.<br />

18<br />

mocemuli masala amowerilia v. gukasianis udiur-azerbaiJanul-rusuli<br />

leqsikonidan (gukasiani 1974). warmodgenil formaTa umravlesoba amdagvari saxiT dasturdeba<br />

vl. fanCviZisa da evg. JeiraniSvilis naSromebSi udiuris Sesaxeb.<br />

19<br />

unda aGiniSnos, rom udiurSi, mkvlevarTa Canawerebis mixedviT, afiqsebSi ar<br />

dasturdeba faringalizebuli xmovnebi (rogorc aGiniSna, gvaqvs martivi da faringalizebuli<br />

xmovnebis monacvleobis SemTxvevebi). es, bunebrivia, ar metKvelebs faringalizebul<br />

xmovanTa fonemurobis sasargeblod. aGniSnuli viTareba unda iKos gamowveuli<br />

imiT, rom udiurSi faringalizaciis maqsimumi, rogorc ukve iTqva, sitKvaSi sawKis<br />

xmovans, anda sawKis faringalur, uvularul an SiSina Tanxmovans moudis, xolo, Tavis<br />

mxriv, prefiqsacia TiTqmis moSlilia (reliqtis saxiT mxolod moZraobis aGmniSvneli<br />

zmnebis erT-erT JgufSiGaa SemorCenili).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!