iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
182<br />
T. uTurgaiZe<br />
i y o , kerZod I seriaSi: mxedavs me (O1 d )/ Cuen (O1 dp ), gxedavs Sen (O2 d )/<br />
Tquen (O2 dp ), xedavs mas (O3 d )/ maT (O3 dp ); mxedav me (O1 d )/ Cuen (O1 dp ), gxe-<br />
dav Sen (O2 d )/ Tquen (O2 dp ); vxedav mas (O3 d )/ maT (O3 dp ), xxedav mas (O3 d )/<br />
maT (O3 dp ). aq warmodgenili formebidan yvela realuria Zvel qarTul-<br />
Si, maSasadame maT arc wina periodisTvis syirdeba rekonstruqcia _<br />
isini im drosac ivaraudebian.<br />
Zvel qarTulSi mxolod O1 dp -s gauCnda simravlis niSani pirTan<br />
SerwymiT. zemoT warmodgenili O1 dp -is Semcveli formebis paralelurad<br />
Cndeba gu- prefiqsiani formebi. gu- pirvel pirTan erTad am piris<br />
simravlesac gamoxatavda, eseni axali formebia: gu-xedavs igi Cuen<br />
(S3O1 dp ), gu-xedav Sen Cven (S2O1 dp )...<br />
Tu I seriis formaTa mixedaiv vimsJelebT, II seriaSi Zvel qarTulamde,<br />
savaraudebelia: m-ixila me/C u e n , gixila Sen/T q u e n ixila igi /<br />
i g i n i (Sdr. /v-wer-T Cuen werils/, /v-were-T Cuen werili/ _ subieqtis<br />
piri da mr. ricxvi cal-calke erTnairad iyo gaformebuli I da II<br />
seriebSi).<br />
obieqtur pirTa zemoT warmodgenil paradigmaSi rekonstruirebulia<br />
is zmnuri formebi, romlebSic pirdapiri obieqti warmodgenili<br />
iyo -n sufiqsian mravlobiT ricxvSi, esenia: (man) *mixila C u e n , (man)<br />
*gixila T q u e n da (man) *ixila i g i n i . maT adgilze Zvel qarTulSi<br />
gaCnda (man) mixil-n-a (Cuen), (man) gixil-n-a (Tquen), (man) ixil-n-a igi-<br />
ni. amaT daemateba S1O2 dp da S2O1 dp kombinaciebi: gixil-en (me) Tquen, mixil-en<br />
(Sen) Cuen (º gu-ixil-en).<br />
inovacia ganxorcielda Zvel qarTulSi: s u b i e q t i s -en sufiqsma,<br />
romelic am aqtantis pirsa da mr. ricxvs gamoxatavda, obieqturi piris<br />
niSnis gverdiT mxolod am piris simravle gamoxata (Sdr. megrulis<br />
-es sufiqsi da obieqturi wyobis zmnebSi).<br />
zemoT warmodgenil varauds Zveli qarTulis inovaciuri cvlilebis<br />
Sesaxeb II seriaSi _ pirdapiri obieqtis markirebas zmnis formaSic<br />
mxars uyers dasavlur dialeqtebSi Cven Tvalwin (anu xilul period-<br />
Si) amave modeliT pirdapiri obieqtis simravlis gamoxatva gardamaval<br />
zmnaTa formebSi, rogoricaa: `ra dagawvenen axla~ (Tqven), `ram gadagrien,<br />
baGnebo~... (jorbenaZe, 1989, 529); aqvea imeruli dialeqtis masala:<br />
gitaceben is Tqven (gv. 475) da gagitacen (man Tqven) (gv. 476)...<br />
rogorc iTqva, O1 dp -is markireba zmnaTa formebSi ukve Zvel qar-<br />
TulSi ganxorcielda da Semdgom periodSi _ s a S u a l d a a x a l<br />
q a r T u l S i m a r k i r e b i s p r o c e s i g a g r Z e l d a p a r a d i g m i s<br />
m T e l s i v r c e z e : enis morfologiurma sistemam ganagrZo pirdapiri<br />
obieqtis simravlis markireba subieqtis -T sufiqsiT paradigmis sxva