13.07.2013 Views

iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

akademikosi qeTevan lomTaTiZe da <strong>iberiul</strong>-<strong>kavkasiuri</strong> <strong>enaTmecniereba</strong> 17<br />

skvnebiT. SeiZleba iTqvas, rom arcerTi sxva mTis <strong>iberiul</strong>-<strong>kavkasiuri</strong><br />

enis fonetika aseTi Rrma da sruli mecnieruli analizis sagani ar<br />

yofila.<br />

q. lomTaTiZis monografiaSi `lokalur preverbTa ZiriTadi saxeobebi<br />

da maTi gaformeba afxazursa da abazurSi~ (1982) kvlevis sagani<br />

gaxda afxazur-abazur zmniswinTa rTuli sistema; gamowvlilviTi analizis<br />

safuZvelze warmoCnda is funqciur-semantikuri datvirTva, rac<br />

preverbebs am enebSi moepoveba.<br />

q. lomTaTiZis monografia `abazuri ena~ (inglisurad _ 1990<br />

wels, qarTulad da rusulad _ 2006 wels) mokle Sejamebaa im kvlevisa,<br />

rac avtors wlebis ganmavlobaSi uwarmoebia.<br />

aRniSnuli monografiebis garda, q. lomTaTiZes ekuTvnis 100-ze meti<br />

calkeuli gamokvleva afxazur-abazur enaTa struqturisa da istoriis<br />

sakiTxebze, romlebic eZRvneba afxazur-abazur enaTa struqturis<br />

iseT sakvanZo sakiTxebs, rogorebicaa: bruneba, gansazRvruloba, statikuroba-dinamikuroba,<br />

gardamavloba, finituroba-infinituroba, qceva,<br />

potencialisi, saurTierTo, saTanao, miCnevisa da uneburobis kategoriebi...<br />

calke unda aRiniSnos q. lomTaTiZis mier warmodgenili friad<br />

sayuradRebo analizi am enebis morfemaTa da fuZeTa agebulebisa (es<br />

exeba rogorc maT amJamindel, ise amosaval struqturas).<br />

metad mniSvnelovania q. lomTaTiZis Ziebani Cerqezul da ubixur<br />

enaTa fonetikis, morfologiisa Tu leqsikis sferoSi da afxazur-Cerqezul<br />

enaTa SedarebiTi gramatikis problemebze.<br />

istoriul-SedarebiTi Ziebis klasikas ganekuTvneba Cerqezul sisin-<br />

SiSina spirantTa sameulis genezisisadmi miZRvnili gamokvleva (1953),<br />

romelSic q. lomTaTiZem eWvmiutanlad daamtkica, rom sibilantebSi<br />

sameulebrivi sistema meoreulia.<br />

q. lomTaTiZe warmatebiT ikvlevda afxazur-Cerqezul enaTa genezisuri<br />

urTierTobis sakiTxebs <strong>iberiul</strong>-kavkasiur enaTa sxva jgufebTan,<br />

kerZod, qarTvelur enebTan. am problemis gadawyvetas emsaxureboda<br />

q. lomTaTiZis warmatebuli Ziebani qarTvelur da afxazur-Cerqezul<br />

enebs Soris bgeraTSesatyvisobaTa dasadgenad, da materialur erToba-<br />

Ta gamovlena (amis Sesaxeb ix. qvemoT).<br />

amave dros, q. lomTaTiZe im sistemur struqturul-tipologiur<br />

Sexvedrebsac uTmobda yuradRebas, romlebic aRniSnul enaTa Soris<br />

naTesauri urTierTobis Tvalsazriss amyarebda (am mxriv gansakuTrebiT<br />

sayuradReboa misi ori statia, romlebic 1976 wels gamoqveynda<br />

`<strong>iberiul</strong>-<strong>kavkasiuri</strong> enaTmecnierebis weliwdeulis~ III tomSi).<br />

didi Rvawli miuZRvis q. lomTaTiZes afxazuri da abazuri enebis<br />

specialistTa aRzrdis saqmeSi. samoc welze meti xnis ganmavlobaSi ki-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!