iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX

140
m. saRliani
ÒÏÓÔÏÌà ÏÓÚîËÄ ØÀØÀÏÆ ÌÄ×ÄÓ: `ÀÛÉÛà ÖÊÖÃлÌÍÉ ÑÀÂÀÒÖ ÏáÆéÆÄ,
ÏÃÏ ÓÂÀ ËÏØ ÄÒ ÄÈÍÄÜÃÉ ÌÉÍÓ, ÂÉÌÓ ËÏØ ÀÙêÎàæÍÄ ÀÌмÛíÁÀÓ" (ËÛá. ÐÒ.
120:19) _ ÒÏÓÔÏÌÌÀ ÃÀÖÙÒÉÀËÀ (`ÃÀÖÚÅÉÒÀ") ØÀØÀÏÆ ÌÄ×ÄÓ: `ÀáËÀÅÄ ÂÀÌÏ-
ÌÉÂÆÀÅÍÄÏ (`ÂÀÌÏÖÂÆÀÅÍÀ") ÖÊÅÃÀÅÄÁÉÓ ßÀÌÀËÉ, ÈÏÒÄÌ ÈÖ ÃÀÂÄÒÉÄÈ (`ÒÏÌ ÛÄÄ-
ÒÄÅÀÏ ÌÀÈ"), ÀØÀÖÒÏÁÀÓ ÌÉßÀà ÅÀØÝÄÅÏ (`ÌÉßÀÓÏ ÌÏÆÄËÓ ÀÌ-ÉÓ-ÏÁ-À-Ó")
ÖÛÊæÈÄ ÁтËÈÉ ËÉÚоÁÄ (ÁÆ.) _ ÂÀÜÖÌÄÁÀ, áÌÉÓ ÜÀßÚÅÄÔÉÍÄÁÀ, ÒÉÓÀÌÄ ÈØÌÉÓ
ÓÀÛÖÀËÄÁÉÓ ÌÏÓÐÏÁÀ, ÛÃÒ. ØÀÒÈ. ÐÉÒÛÉ ÁÖÒÈÉÓ ÜÀÜÒÀ [(`ÜÀÔÄÍÅÀ"), ÛÃÒ. ÓÀ-
ÊÖÈÒÉÅ ÓÅÀÍ. ÐÉËðÒÉÓÂÀ ËÉ×áàÉ _ ÂÀÜÖÌÄÁÀ, áÌÉÓ ÜÀßÚÅÄÔÉÍÄÁÀ (`ÐÉÒ-ÛÉ áÄ-
ËÉÓ ÜÀÅËÄÁÀ")]
ãÉÌ ÒÏØ ÃÄÌÄ ÌÉÚËÀ ÈáæÉÌÛæ, ÄÜéÍØÀ ÒÏØ ÌÀÌÀÂæÄÛ ÌÉÊËÉÍÀ (ÁØ.) _ ÈÀÅÉ
ÀÒ ÃÀÌÉÆÏÂÀÅÓ (`ÈÀÅÉÈ ÌÀÒÉËÉ ÀÒ ÃÀÌÉÍÀÚÀÅÓ, ÉÌÉÓ ÂÀÒÃÀÏ ÀÒÀ×ÄÒÉ ÃÀÌÉÊ-
ËÉÀ"), ÛÃÒ. ØÀÒÈ. ÈÀÅÉÈ ÌÀÒÉËÉÓ ÃÀÍÀÚÅÀ
ÄÛæÉ ÀâÓ ÄÓÄÒ ËéÌÒðÂÃÉÍ, ÌÄÒÌÄ _ ÁÀâÓ (ÁØ.) _ ÖÈÀÍáÌÏÄÁÀ ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÓ
ÛÏÒÉÓ ÒÀÉÌÄ ÓÀÊÉÈáÉÓ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉÓÀÓ, ÀÍÖ ÄÒÈÉ ÄÒÈÓ ÀÌÁÏÁÓ ÃÀ ÌÄÏÒÄ ÓáÅÀÓ,
ÛÃÒ. ØÀÒÈ. ÄÒÈÉ ÀËÈÀÓ ÉÞÀáÃÀ (`*ÍÀËÀÐÀÒÀÊÄÅÀ"), ÌÄÏÒÄ _ ÁÀËÈÀÓ.
À. ÛÀÍÉÞÉÓ ÂÀÌÏÊÅËÄÅÉÈ, ÀËÁÀÍÖÒ ÀÍÁÀÍÛÉ ÐÉÒÅÄË ÀÓÏÓ äØÅÉÀ À Ë È, ÌÄÏÒÄÓ
Á À Ë È (1938), ÀÌ ÂÀÌÏÈØÌÀÛÉ, ÒÏÂÏÒÝ È. ÓÀáÏÊÉÀ ÌÉÖÈÉÈÄÁÓ, ÃÀÐÉÒÉÓÐÉÒÄÁÀÀ
ÏÒÉ, ÄÒÈÉÌÄÏÒÉÓ ÓÀßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÏ ÛÉÍÀÀÒÓÉÓ ÀÆÒÉÓÀ. ÄÒÈÉ ÒÏÌ ÄÒÈÓ ÂÀÉÞÀáÉÓ,
ÌÄÏÒÄ ÓÖË ÓáÅÀ ÒÀÌÄÓ ÉÞÀáÉÓ (1979, 211-213).
ÜÅÄÍÉ ÃÀÊÅÉÒÅÄÁÉÈ, ÆÄÌÏÀÙÍÉÛÍÖËÉ ÓÅÀÍÖÒÉ ÂÀÌÏÍÀÈØÅÀÌÉ ØÀÒÈÖËÉÓ ÊÀË-
ÊÉÀ, ÏÙÏÍÃ ÀËÈÀÓÀ ÃÀ ÁÀËÈÀÓ ÍÀÝÅËÀÃ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÖËÉÀ ÓÅÀÍÖÒÛÉ ÞÀËÆÄÃ ÂÀ-
ÅÒÝÄËÄÁÖËÉ ÔÏÐÏÍÉ ÁÀâ, Àâ ÊÉ, ÒÏÂÏÒÝ ÜÀÍÓ, ÌÈØÌÄËÉÓ ÌÉÄÒ ÛÄÈáÆÖËÉÀ ÀÓÏ-
ÝÉÀÝÉÖÒÀà ÃÀ, ÒÀ ÈØÌÀ ÖÍÃÀ, ÁÀâ ×ÏÒÌÉÃÀÍ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÓ. ÀÌÃÄÍÀÃ, ÉØÌÍÄÁÀ
ÔÏÐÏÍÉÌÉÖÒÉ ßÚÅÉËÉ ÀâÉÁÀâ, ÒÏÌÄËÉÝ ÓÉÛÏÒÄÆÄ ÌÉÖÈÉÈÄÁÓ. ÌÓÂÀÅÓÉ ÔÏÐÏÍÉ-
ÌÉÖÒÉ ßÚÅÉËÄÁÉ ÓÅÀÍÖÒ ÆÙÀÐÒÄÁÛÉ áÛÉÒÀà ×ÉÂÖÒÉÒÄÁÓ (ÌÀÂ.: ÀËÄËÉÀ-ÂÀËÄ-
ËÉÀ, ÀÓÀÅËÄÈÉ-ÃÀÓÀÅËÄÈÉ, ÎÖÒØæлÈÉ-ÈÖÒØæлÈÉ, ÀËÀÉÛ-ÈÀËÀÉÛ|êËðÛ-
ÈêËðÛ..., ÀØ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉ ÌÀÓÀËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ Éá. À. ÁÀÁËÖÀÍÉ, ÓÅÀÍÖÒÉ ÆÙÀÐÒÉÓ
ÓÔÀÁÉËÖÒÉ ×ÒÀÆÄÏËÏÂÉÖÒÉ ÂÀÌÏÍÀÈØÅÀÌÄÁÉ, ÈÁÉËÉÓÉ, 2009).
ÌÀÚÀæ ËðËÄÌ (ÁØ.), ÌÀÚÀË ËÀËлÌ (ËÛá., ÜÏË.) _ ÛÄÄÛÉÍÃÀ, ÛÃÒ.
ØÀÒÈ. ÛÉÛÉ àÀÌÀ (ÛÃÒ. ÓÀÊÖÈÒÉÅ ÓÅÀÍ. ÓÉÓ ËÀáÛéÃ, ÓÉÓÂÉÛ ËÉÚÄÒ (ÁØ.),
ÓÉÓíÃÀ ËÉÛÃÄ (ÜÏË.) ÃÀ À. Û. _ 1. ÛÄÄÛÉÍÃÀ, ÛÄÞÒßÖÍÃÀ, ÛÄÛÉÍÄÁÀ, ÛÄÞÒßÖ-
ÍÄÁÀ (ÆÄÃÌÉß. `ÛÉÛÉ ÛÄÄÚÀÒÀ, ÛÉÛÉÓ {ÃÀ}ÒÔÚÌÀ")
ÐÀÓÖá ËÀáÔÉá (ÁØ.) _ ÛÄÄÐÀÓÖáÀ (ÆÄÃÌÉß. `ÐÀÓÖá-É ÃÀÖÁÒÖÍÀ"),
ÛÃÒ. ØÀÒÈ. ÓÉÔÚÅÀ ÛÄÖÁÒÖÍÀ
ËÀÝæà ËÉÊÄà (ÆÓ.), ËêÝæÃ É ËÀÌÀÓáÀÒà ËÉÊÄà (ËÛá., ÜÏË.) _ 1.
ÃÀÝÉÍÅÀ (ÆÄÃÌÉß. `ÓÀ-ÓÀ-Ý-ÉË-Ï-Ã ÀÙÄÁÀ", `ÓÀ-ÓÀ-Ý-ÉË-Ï-Ã ÃÀ ÓÀ-ÌÀÓáÒ-Ï-Ã ÀÙÄ-
ÁÀ"), ÛÃÒ. ØÀÒÈ. ÓÀÓÀÝÉËÏÃ ÀÂÃÄÁÀ
ÓÀÌÀÒ-ÓÖÃÀÒà ËÉÈáлËÉ _ ÒÀÙÀÝÉÓ ÂÀÌßÀÒÄÁÖËÉ ÞÄÁÍÀ, ÛÃÒ. ØÀÒÈ.
ÓÀÌÀÒ-ÓÖÃÀÒÀÃ ÞÄÁÍÀ