iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
60<br />
T. burWulaZe<br />
moukidebeli, TavisTavadi Cans, xolo momdevno winadadebis gramatikuli<br />
gaformeba pirvel nawilzea damokidebuli. amitom pirveli winadadebis<br />
gareSe moklebulia azrobriv damoukideblobasac. magaliTad, winadadebaSi<br />
`aris qalaqsa amas Sina samoseli uflisa Cuenisa iesu<br />
qristÀsi da miT iqmnebian saswaulni ese da kurnebani~ sintaqsurad damoukidebeli<br />
gramatikuli formisa da azrobrivi mniSvnelobisaa pirveli<br />
nawili: aris qalaqsa amas Sina samoseli uflisa Cuenisa iesu<br />
qristÀsi. winadadebis meore nawili miT iqmnebian saswaulni ese da<br />
kurnebani ki moklebulia azrobriv damoukideblobas pirveli nawilis<br />
gareSe. aSkaraa, rom misi mniSvneloba gaugebari rCeba winadadebis<br />
mTliani gaazrebis gareSe. maSasadame, ver vityviT, rom aseTi winadadebis<br />
nawilebi yovelmxriv Tanasworia. asevea winadadebaSi `mokuda balaak<br />
da mefobda mis wil iobab~. aqac ver vityviT, rom Tanabaruflebiani<br />
winadadebebia. mefobda mis wil iobab gamoicnoba mxolod winamavali<br />
winadadebis gaTvaliswinebiT _ mokuda balaak. rasakvirvelia, Znelia<br />
aseTi struqturis winadadebebi CaiTvalos da gaerTiandes rTul<br />
Tanwyobil winadadebebSi. msgavs SemTxvevebSi TiTqos daqvemdebarebaa;<br />
`amiT moispo is Tanasworuflebianoba, romelic am or winadadebas Soris<br />
SeiZleboda arsebuliyo~ (kiziria 1996: 19)<br />
saTanado literaturaSi miTiTebulia, rom rTul qvewyobil winadadebaSi<br />
gramatikulad erTimeoris mimarT araTanabari, araTanaswori<br />
winadadebaTagan Sedgenili struqtura gvaqvs. erTi gabatonebulia,<br />
meore ki maszea daqvemdebarebuli. TiTqos erTmaneTisgan absoluturad<br />
gansxvavebuli wyobaa parataqssa da hipotaqsSi, magram aris SemTxvevebi,<br />
roca mkveTri zRvaris gavleba zogjer Zneldeba xolme Tanwyobil da<br />
qvewyobil winadadebebs Soris. maT Soris arsebiTi gansxvaveba zogjer<br />
arc ki dasturdeba.<br />
sakiTxi ase daismis: aseTi wyobis winadadebebi romel tipSi gavaerTianoT<br />
_ parataqsSi Tu hipotaqsSi? saqme isaa, rom zemoT dasaxelebul<br />
winadadebebSi marTalia araTanabaruflebiani winadadebebisagan<br />
Semdgari wyobaa, magram arc iseTi sintaqsuri Zalis daqvemdebarebas-<br />
Tan gvaqvs saqme, rogoric Cveulebriv rTul qvewyobil winadadebaSi<br />
gvxvdeba xolme. qvewyobaSi xom mkveTrad gamoxatuli azrobrivi da<br />
gramatikuli damokidebulebaa winadadebis nawilebs Soris. hipotaqsSi<br />
yovelTvis erTi nawilia gabatonebuli, meore ki maszea damokidebuli.<br />
Cven mier dasaxelebul winadadebebSi ki araa erTi gabatonebuli da<br />
meore daqvemdebarebuli nawilebi. Cvens SemTxvevaSi azrobrivi daqvemdebarebaa<br />
da ara gramatikuli. amitom mas ver gavaerTianebT hipotaqs-<br />
Si. msgavseba qvewyobil winadadebasTan isaa, rom Cven mier moyvanil ma-