iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
iberiul-kavkasiuri enaTmecniereba XXXIX
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
subkategoriebisTvis svanur enaSi 121<br />
ba mTqmeli, magram, Tu kiTxvis adresats piradad ar unaxavs movlena,<br />
is aucileblad inferenciuli semantikis mqone zmnur formas _ I pirobiT-SedegobiTs<br />
gamoiyenebs: xemi, meTx… r li _ `albaT uWamia<br />
(=naWami eqneba), monadirea!~. inferenciuloba SeiZleba kiTxvaSive Caidos:<br />
xemima? `uWamia (=eqneba naWami)?/netav, Tu uWamia~? _ aq mTqmeli<br />
Tavadve iTvaliswinebs, rom mopasuxes zusti informacia SesaZloa ar<br />
hqondes da SekiTxvisTvis Sesabamis zmnur formas iyenebs.<br />
qarTvelur enebSi, kerZod svanurSi, gansakuTrebiT produqtiuli<br />
evidencialia renarativi, romelic informaciis gareSe wyaros dafiqsirebas<br />
gulisxmobs, oRond es wyaro aris ara inferencia, aramed `sxva<br />
piri~ (konkretuli pirovneba, impersonalia, xmebi xalxSi, masmedia...).<br />
qarTulSic da svanurSic `sxvaTa sityvis~ nawilakovani sitemaa ganvi-<br />
Tarebuli da is morfosintaqsuri kategoriaa, magram renarativi Ziri-<br />
Tadad niSnavs gadmocemiTobas ZiriTadi informatoris daukonkreteblad.<br />
`renarativi aris evidencialobis 4 saxeobidan erT-erTi, romelic<br />
modalobasTan da admirativTan erTad iTvleba superkategoriad<br />
informacia informaciis Sesaxeb~ (nicolova 2007 : 154); evidencialobis<br />
farglebSi renarativi, gamoxatavs gadmocemiT, sxviseul informacias<br />
(indikativisa da konkluzivis sapirispirod, romlebic aRniSnaven sakuTriv<br />
mTqmelis informacias);<br />
svanurSi renarativisTvis ZiriTadi baza TurmeobiTebi da perfeqtuli<br />
(ZiriTadpreverbiani I da II SedegobiTi) zmnuri formebia:<br />
I TurmeobiTi _ x- -gm-{…}in-a (bz.), x- -gm-un-a (bq.) _ `uSenebda/aSenebda<br />
(zed) Turme~, II TurmeobiTi: bz. lˆ-m-g -m{…}in [li], bq.<br />
lˆ-m-gem-{…}in [li] _ `aSenebda Turme~/`naSeneba~, I SedegobiTi (preverbiani):<br />
oT-g-a (zs.) _ `auSenebia (Turme)~, II SedegobiTi (preverbiani):<br />
oT-g-’n (bz.), oT-g-an (bq.) `aeSenebina~...…aseve, I SedegobiTis upreverbo,<br />
magram -en’sufiqsdarTuli zmnebi: x-a-g-Šn-a (bz.), x- -g-en-a (bq.)<br />
_ `uSenebia=naSenebi hqonia Turme~ (Sdr. eqsperientuli upreverbo<br />
usufiqso forma: xoga _ `uSenebia=naSenebi aqvs~).<br />
renarativi gamoxatavs mTqmelsa da informacias Soris distanciurobas,<br />
romelsac ganapirobebs informaciis Sefasebis xarisxis<br />
ararseboba misi namdvilobis, dadasturebulobis kuTxiT: am informaciis<br />
pirvelwyaro `sxvaa~, mTqmeli ki mas ubralod gadmoscems misi namdviloba-aranamdvilobis<br />
Sefasebis gareSe, gansxvavebiT dubitativisgan,<br />
romelic aseve gamoxatavs gadmocemiT, sxviseul informacias,<br />
oRond afiqsirebs mosazrebas ZiriTadi informatoris mtkicebis saeWvoobis<br />
Sesaxeb. Cveni azriT, aRniSnuli evidenciali qarTvelur enebSi<br />
ar unda gvqondes, qarTulSi leqsikurad SeiZleba aseTi situaciis<br />
gadmocema, magram Zalze sustad: amboben, TiTqos mdinare adidebula