Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

©
Z E É- en LAN T-R E 1 Z Ê.
ren aente taflen , en tot onzen voordeel
te bekceren : waer uit voor den
vyant, geen hjftoghc by der handt vin-
dende, te meerder ongelegentheit ifou
ontftaen, omhet Rc^iff te mogen bc-
flaitenjen met uithongering totovergevente
dwingen.
Hetgevaer,datdeTapoyers, en die j
van d'onzen, die mee hen in aenkomfte
waren, door deze intrekking, onderworpen
zouden zijn, wiertingrooter
betraghring genomen : maer evenwel
niet geoordeelt zoo veel behoorden te
bewegen > dat men de troepen , die
ter behoudenis van Nedcrlants Brafil
zoo noodigh waren, daerom inde
waeghfchael behoorde te ftellen : te i
meerder, om dat men van hunne afkomfte
noch niet ten vollen verzekert
was, }
Na^dan alles rijpelijk overwogen ;
was , zoo wiert op den vijftienden van
Ooghftmaent , ten tegenwoordigheit
van de Hoge Raden, en die van juftitie
befloten,dat naerdien die troepen,bui-
ten ooghfchij nelijk gevaer van geflagen
, en van d'onzen op het Reciftge-
fcheiden te worden, niet langer in het
velt zoude kunnen gehouden worden,
endegantfche behoudenis van 'tRe-
ciff daer aen hinge, dezelve hoe eer-
der hoe liever in of binnen het Reciff
te trekken. Alleen zou men op het
huis van de With , dat wel te belchermen
was, by voorraet vijftigh foldaten
laten blij ven , onder het gebiet van ka-
pitein Wilffchut , om over het platte
lant, zoo lange doen! ijk was, te gebieden,
en tot behulp en hertret tczijn
aen onze troepen , die geordonneert
waren, alle heeften en tarinha, zon-
der onderfcheit , in te halen , om op het
Recifftegen uithongering des te beter
voorfientczijn.
Opliet nemen van dit befluit reed
d'overfte Luitenant Haus, tot voorkoming
van alle gevaer, derwaerts, om
zulx noch dien zelven avont, of ten
langften des morgens , aldaer noch in 't
werk te ftellen.
n'oTcr- Maer naerdien Haus in gebreke
doo^Ten bleef, niet alleenlijk dien zelven naer-
vyantge- middagh •, maer
'^^''"
ook den gantfchen an-
deren dagh , met de troepen op te breken,
en na het Reciff te trekken, en in
dezelve zuiker-molen bleef leggen,
zonder op de tijding van des vyandis
j
aenkomfte acht te nemen, zoo wicrd
hy den 2.eventienden van Ocghftmaentjdoor
yfW/ f f^/dai, die ongelijk
fterker van volk was , onverziens over-
vallen , en zoodanigh geflagen, dat ons
volk geen tijt hadde, om alle in hetgewcer
te komen.
Wanneer de Hoge Raden verwit-
tight wierden , hoe Haus met zijn byhebbend
volkin de zuikermolen van
de With door den vyant met mag'ic
wiert aengetaft , deden zy aenftonts de
borgerye en foldaten in de wapenen
brengen. Bullejirate en Bas ver\ ocghden
zich aen het huis Boavifiay om
van daer , als naby orde te ftellen , op
het geen vercilcht wierden , na d'advijfen,
die zy zouden bekomen. IJhk
Hamel endc Raden van juftitie bleven
op het Recift', om aldaer t'ordonne*
ren het geen noodigh was.
Het huis Boavf/la wiert met twalef
foldaten voorzien, tot verzekering van
de brugh, die over de riviere lagh.
Wcinigh tijts dacrnabequamen dé
Hooge Raden tyding, dat Haus mee
zijn volk geflagen was, en zich cp het
huis van de zuikermolen van de With
met zijn volk vertrokken had, en dë
vyant hem bezet hield.
Hierop wierdt by de Hooge Raden
in beraetgeleght, of men eenigh volk
zou kunnen uitmaken, omhemt'ont*
zetten. En hoewel men daer toe , cm
dezwakke bezetting, weinigh middels
zagh, zoo wiert evenwel befloren,hondert
vry willige borgers , en hondert en
vijftigh foldaten daer toe gereet re maken,
om een proeve te nemen, of men
het2.ou te vvege konnen brengt n.
Maer eer dat vol k gereet was, quam
een van onze Brafilianen , dica'leshad
bygewoont , in Fortugefe kleding , on-
der fchijn als of hy een van*s vyants
zijde was, tyding brengen, hoe Haus
zich met zijn volle jdat zich op het hui»
van de zuikermolen voornoemt ver*
trokken had , op belofte van aengebofte
quartier,aen den vyant overgegeven
had.
Men wilde dat deze neerlaegmceft
door de onachtfaemheit van den over-
ftcn Haus zelf by quam,als die 't volk
niet tijdelijk genocgh in 't geweer zou
gebraght hebben, als breeder blijkt uic
de volgende verklaring van Willem
Jacobfz. gewefene kapitein van de
r 3 kom»