Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

Wezert
en acre
der in
woondIers
ZEE- én L A N T-R E I Z E. 59
Het Koningrijk vaii
JORofJOHOR.
1_J Et Koningrijk van Jor ofjohor is
"- -* alzoo gemeenelijk na zijne hooftftad
genoemt , en wort by cenigen ook
GoerofGoera, enjoarof Goar, en
Gohor geheeten.
Het leir aen de ftraet van Malakka
cnpaeltten decle aen het koningrijk
van Malakka, en ten deele aeo het ko-
ningrijk van Pan of Pahan.
De oude ftad van JohorofJor (en
anders in eenige kacrten Guar gcnaemt^
was eertijts zeer groot en ongemeen
fraei bebouwt. Maer de Portugeezcnhebben
die des jaerszeftien
hondert en drie dier mate verwoeft :
dat 'er alleenlijk eenige weinige huizen
bleeven ftacn , die evenwel volkrijk
bewoont wierden.
Des jaers zeftien hondeftcn negen
deed de koning vanJohor eenc nieuwe
ftad hoogerden ftroom op , boven Johor,
bouwen, en Batufa bar noemen:
waer toe d'onzen,onder den Admirael
Pieter Verhoeven, tot byftant inden
opbouw, drie duizend realen van achten
uitreikten , die zyuitden buit der
Portugeefcbe fcheepen van Makao,
by hen omtrent Kabo Rachadoverovert,bekoomen
hadden.Dcrwaerts begaven
zig de voornacrafte inwoonders
der oude ftad met den woon. Een
halve daghreize van Bathufabar leit
eeneplaetleaenzee Sedalli genoemt.
Het lant is zeer vruchtbaer, en geeft
meenighte van limoenen, ook citroenen
, zoo groot als een mans hooft
bananas, batatafen, ananaffen en andere
Indiaenfche vruchten.
Daer valt zeer veelpeper,ook kaneel,
buffels, koeien, herten, wilde zwijnen,
en veelerlei flagh van meerkat-
ten en vogelen , ook eenige zeem on-
fters.
d' Inwoonders zijn uit de natuur
ftrijtbaerj maer geil, logenachtigh ,
^^^'^^ rn^fc geveinft , en zeer trots, j
Zy zijn blontblauw van verruw
breet van aengczicht , krom van neus,
en ongemeen zwart van tanden, die
zy dus door kunft, ofkauwen van Bc
|
tel, maken: want zy zwarte tanden
voor de fchoonfte houden.
Gemeene luiden gaen ganfc h naekf,
behalven een kleetje voor hunne fcha-
melheit , welk hen tot op de voeten
hangt.
Rijken en luiden van ftaet dragen Klcdlns,
een katoen rok , 't zy blaeuw , groen
root, of van andere kleure, bynavan
fatzoen , als onze hemden , met breede
mouwen , voor open tot aen dé
borft , en hangende tot op de knien
Zy hebben daerenboven twee zijde
of katoene banden van een zelfftc
kleure , als de rok : d' een dient hen tot
een gordel, hangende met de twee einden
tot op de voeten , en d' ander tot
een hooftband.
Zy verwen de nagelen geel : en hoe
ienaant hooger van adel is , hoe hy d6
nagelen langer laet groeien.
Derijkegaen gemeenelijk meteeiii
kris of ponjcrt op zijde , die met edele
gefteenten bezaeit is.
De koning heeft eenige kleine koningen,
als zijne leenmannen, onder
zich.
Des jaers zeftien hondert en zes
quamhy voor Malakka, metzeftigh
duizent man,een teken van zijne groö-
te knjghsmacht : en kreegen de Portu-
geezen, in de veroveringder ftad Jor,
1500 metalc ftukken gefchuts.
Die des jaers zeftien hondert en
wiert Ratispont ge-
acht heerfchte ,
naemt ,cn had omtrent den ouderdom
van dertigh jaren. Hyquambyden
onzen met dertigh van zijne vrouwen
aen de fcheepen , had drie goude ket-
tcQ met eedelgefteenten om denhals.
Zijn ponjert was ingeleitmet faphiren
en diamanten , waerdigh vijftigh dui-
zent gulden.
d' Inwoonders zijn half moorfch
en halfheidenfch vangodfdjenft.
Desjaers zeftien hondert en negen
heerfchte over Johoreen koning. Jan
de Paratuan,dat is,degrootfte koning,
die ook koning van Malakka was, en
Raya Sybrang, dat is , kaning of vorft
H 2 van