Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

2 E E - en LA
molens, alflêgaende bleven, quamcn
uit te brengen.
Hier quam by, dat vele van de gemelde
crediteuren , van de heeren der
zuikermolens, merklijke zommen van
(chulden aen de Kompagnie ten achteren
waren , daer van de Kompagnie
, ten zy door deze refcontre , by de
contraften bedongen,weinigh of niets
hadden te verwachten, door dien der
zelver middelen , zoo zy voorgaven,
mceft al onder de heeren van de zuiker-molens,
en lavradores, ftonden:
Cn wanneer die hen niet betaelden , zy
ook of onmachtigh , of ten minften
weigerigh waren , de Kompagnie te
voldoen. Dies die genoechzaem , in-
dien de zake in zulken ftaet gebleven
ware, voor quade fchuldenaren en
infolventen moHen gehouden worden.
Waer over de hooge Raden , om
zulke acnftaende gevaer t'ontgaen,
hooghnoodigh achten daer op te let-
ten , en eenige artijkelen by een te
brengen, op dewelke zy,naalvoren
gehoorc te hebben het advys van de
heeren der zuyker-molens , en hunne
crediteuren , op d'approbatie van de
Vergadering der Negentienen , by
de contraften en
provifieen voorraet ,
accoorden voornoemt , aengegaen
hebben; zonder daer uit eenigh fchadelijk
gevolgh zou konnen verzonnen
worden : gelijk eenige quaetwilligen
verdicht hebben, die voorgaven , niet
te kunnen verftaen, hoe, en op wat
maniere (fchoon het lant in vrede en
wezen ware gebleven_) de mecftecon-
traftanten in den tijt van twintigh jaren,
ja noitjdeverftrekte Kompagnies
middelen zouden hebben voldaen:
dienvolgens zou het kapitael , en de
gelden, by de Kompagnie verflrekt,
verloren gegaenzijn.
Maer hier tegen dient aengemerkt,
dat nooit op deze contracten een ftuiveraen
gelde by de hoge Raden, van
wegen de Kompagnie, verftrekt is.
Dies het een gekkelijk en belagghelijk
zeggen is, hoe de verftrekte middelen
van de Kompagnie, fchoon het lant in
wezen ware gebleven, zoude hebben
voldaen kunnen worden.
Daer en boven ftonden,, tot bevrijding
van fchade voor de Kompagnie,
en tot voldoening van de contractan-
ten , vijf en twintigh zuikermolens.
j partidos
!
N T- R E I 2 Ê. e|
metalhunomflaghjbehalven velepar-
tidos, en boven d'en gejuftificecrdé
borgen, en de crediteuren zelfs , verbonden
: welke molens ten minflenj
d'cen door d'andcre, 230. x^n. en 2 5 o.
kiften zuiker j.ierlix konden uitleveren
: waer van de Kompagnie, inden
naem van de heeren der luikermolcns,
ten minften zouden hebben komen re
trekken 140. cf 150. kiften van elke
molen : het welk jaerlix over de vijf
en twintigh zuikermolens, zonderde
, vier honderc en twintigh
duizent gulden zou hebben komen te
bedragen. Dies is het licht oveidagli
en rekening te maken, dat het voorl'z.
kapitael van alle de contra£tanten, beloopende,
volgens de lyfte daer vnn
gemaekt,ter zommevanziz58i6. op
hare bedonge termynen zouden hcb-
behalve dac
konnen betaelt werden :
noch, in gevalle van wanbetalii'g , de
zuiker-molens zelfs, met hunne ne*
gros , koperen , oflèn , en gantfche
omflagh en fabrijken, als daer voor
verbonden zijnde, zouden hebben
moeten verkocht worden.
Wacrom altijr, zoo wel in Brafil, als
hier te lande, by de Vergadering dci?
X I X. met reden verftaen is , dat dö
Kompagnie by deze contra£ten wel
bewaert was. Ja het was een conliderabel
en merkelijk voordcel voor ót
Kompagnie, dat de crediteuren van
de heeren der zuiker-molens gehouden
waren voorde fchuldr, sis achterborgen
: ja zoo verre, dat de Raden
vanjuftitie op dit punt alleen zwarigheit
maektcn , dat de contradtcn huiu
nen voorgang niet zouden gehad heb-
ben.
Hier mede vertrouwden de Hoge
Raden, dat een ieder , en in^onder-*
heit dePortugeze heeren van de zuia
kermolens, (^die in bezit van hunne
goederen bleven , en van d'importune
en moeiclijke maningen, en executie
van hunne crediteuren nu waren gefoulageert
en verlicht) vernocging
zouden nemen, en by verloop van tijt
de verwerringen van koophandel en
fchulden zouden werden gereddert,
en een ieder , zoo niet in 't geheel, ten
deele aen het zijn geraken.
Gelijk ook, tot voldoening van de
fchulden, te landewaerrs alle d'inge-
zetenen, met zoodanige naerftighcic
g 5
hcc