Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ZEE en LA
Indien ontdekt hadden. Daer woonden
niet alleenlijk Perfianen, Arabieren,
Abyfliniers, Armeniërs, Tartaren
, Turken en andere Mahomeranen:
maer ook vele Italianen, Franfen ,
Duitfen, Engelfen, Polen jen andere
volken van Kurope.
Daer woonden eertijts vele Portu-
hoewel zeer weinigh Span-
want de Portugezen verboden
dellantfe zee, en den Perfilchen zeeboefem
gelegen , derwaerts te komen.
Daer waren evenwel eenigen , doch
onder den naem en gevvaet van andere
luiden.
d'lmboorlingen van Ormuz zijn
Mahometanen.maer fommigen Xtays,
of van de Sekte van Alvs ^ Mahomets
Schoonzoon-, als de Perfianen. D'anderen
zijn Sunys^ of die Mahomct , Omar
en Oism^n volgen , als de Tur-
ken. De koning zelf hangt die zckre
aen. Behalve deze zietmen daer vele
heidenen, alsBanjanen, Kambayers
en andere volken.
Oe ftad Ormus was ten tijde der
Portugezen , eer zy door de Perfianen
desjaers 1619 iflgenomen wiert, zeer
prachrigh,uitftekend,en heerlijk: waer
om de burgers gemciielijk zeiden : Dat
Orynui , indien de wnelt een rmg waSt
daer van hetedeigejieente , of diamant
zou zijn.
De Porrugefen, na zy de ftad verovert
hadden , hebben die federt , van
tijt tot tijt , met prachtige gebouwen
verheerlijkt.
ïict yzer van de deuren en venders
was ganfch vergult. Het was daer te
lande een gemeen zeggen : dat de Por.
tuu,ezen, by aldien zy rneeftervan Ormus
gebleven waeren, heden, in i'laet-
fe van yzer , aen de deuren en venfters,
met als gout zouden gehad hebben.
Op eene verhevcntheit hadden
zycene kerke gfbouwt, en die aen de
Macght Maria toegeweyt. By de kerke
ftont ook een Gafthuis der Barm-
hertigheif.
By de plaetfe van de kerke der
Barmhertighcit ftont de beurs of tol-
huis, of Douane , en by de Perfianen
Benk/al genoemt. Het was een tame-
lijk fraei gebouw, en met galderyen
van buiten open.
N T R E I 2 E 8^
Men had'er, ten tijde der Portuge-
j
fèn,verfcheideklooOers: als onder andere
een van d'Auguftijnen , en een
van de Karmelicen Daer ftaetnoch
een hoge kloktoren , Alkoranm d'A-
rabifche tale by de Mahometanen genoemt
y die volmaekt, fchoon , en veel
prachtiger, dan eenigh ander gebouw
gezen i
jerts :
der ftad, gefticht is.
Na de zijde des kafteels ftont wel
den Spanjerts , dcrwaerts over den eer een CAioske , die de Portugcfen
Oceaen te varen : en de Turken be- geeftelijken , uit oorz-akc zy te na aen
letten hen over lant , tuflchen de mid- hun kafteel ftont, verweeft en gefloept
hebben : het welk niet alleenlijk byde
I
I Mooren
[
van die plaetfe -, maer ook by
allede nagebuuren van het vaft lant,
en by den Perfianen zelfs , zeer qua! ijk
opgenomen wiert : die daer over tegen
de Portugezen tneteeneonvcrzoene-
lijke haet ontfteken wierden : naerdien
deze Moske door hunnen koning
Tahamafp of Ta harnas ^ groot-vader
van Schab K^bbas , gefticht was.
Wanneer de ftad door de Perfianen
ingenomen was, quamzy allengs tot
een deerlijken ftaet te vervallen , en
wierr byna geheel en al verweeft , en
want zy wtert van alle haere in-
woeft :
woonders ontbloot , dewijl die ten
dele in het belegh te fneuvelcn quamen,
en ten dele wegh vluchten, en
na andere plaetfen vertrokken. Alfc
de kerken en huizen, en andere gebouwen,
waeren byna ten gronde gefloopr.
Men vond'cr nier anders dan eenige
winkels,met kleinehuisjes in de Bazac
ofwinkel-ftract.
De {chepen van de Necrlantfche
Ooftindifche Maet(ch3ppye,flepen de
befte en de fraeifte marmer ftenen ,
na Batavia , om daer huizen van
te bouwen, die zy ("onder fchijn van
ballaft in nemen,) wanneer zy weer ledigh
van daer vertrekken. Zy zouden
al over lang noch meer fteenen weggenomen
hebben, indien de Kan of over-
ftevan Ormus zich eindelijk daer niet
tegen geftelt , en hen het weghvoeren
der ftenen wel ftrenglik verboden had.
Zelfs de Perfianen hebben ook al
over lang vele ftenen en afbraken van
huizen van dit cilantna de ftad Gamron
vervoert, om daer huizen van te
bouwen: want Gamron ismceftvan
de puinhoopen van Ormus gcbouwt.
De ftad van Ormus lagh ten tijde
der Portugezen op 't jaer 1619.
aen