Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ZEE- en L A N T- R E I Z E. 26t
naem van fmaTce zijn : dies zy , mijns ge Indianen maken van de gaeffte afwercns,
van nicmantgebruikt worden, j
ichcutfels boogen, die zeer taei en
De vruchten zijn gckarteltalsdepijn- Ikrkzijn. De binefen op Batavia ma-
appelen, dacr van binnen eenigh zaet
inzit.
De bladen zijn fclioon groen van
kleiire , en ftaen zeer dicht en net aen
malkandcrc, dat een wonder fraei en
liiftighgeziglit geeft.
Goutsbloemeni
Debloemcnjdie d'onfcn goutsbloe-
ken van de takken of bladen, waeiers.
die zy daghtlix gebruiken , om in de
hitte der zonne het aengezicht te ver-
koelen. --,
De Malabaren gebruiken de bladen,
{die zy O/en noemen) cm op
te fchrijven , gclijkmcn hier te lande
op papier, van doek gemaekt, fchrijfr.
Zeer aertigh weten zy dezcbladenof
olen toe te ftellcn , inzcnderheit wan-
men noemen, worden alzoo meer om neer zy aen iemant hunne meening,
de kleur als gelijkenis geheten. Het gelijk wy met brieven van papier, wil-
|
blat is donker groen , als dat van den len laten weten. De bladen z:jn onappelboom
: maer wat klcindcr. trent drie vingeren breet, en anderhal-
Boven aen de takjes groeien ver ve ellen lang , en op het eenecind met
fcheide lange oranje knopjes , éic aen een gaetje doorboort , daer een koort-
het eind met vier hoogh gekleurde je doorgefl:okenwort;Om zoo vele blaoranje-blacrjesopengacn,enmethunldenacn
malkanderen te rijgen, alszy
brandende kleure ieders cogen na tot het ontwerp van hun fchrijven van
zich trekken :
waerom zy ook van de noode hebben Het fchrijven gefchiec
liefhebbers iti de hoven opgequeekt
en onderhouden worden , zonder zy,
mijns weten, ergens toe goec of quaet
zijn.
Jager-hom.
DeJagerboom is een foort en gedagt
van wilde pa!mboomen,en heefteenen
ftam,diemeteen graeuwenfchors bedek
t, en rontom als vol ringen is.
De bladen hangen zeer cierl ijk aen
- lange geelachtige ftcelen, en zijn
fchoon groen van kleur. D'onderfte, I
met een }zere priem of ftijlet, daer
mee zy de boven fte gront of V lakte der
bladen zeer bthcndigh weten te doorfnijden'
, om de letters in te drukken,
die noit uitgaen. Dit weten zymeeftendeel
by 't gevoel te doen, zonder
het gezicht daer by zoo geftadightc
moeten hebben , als wy by het fchrij-
ven.
De bladen mogen zeer lang duii-
ren, en vergaen zelf in het water niet
lichtelijk. Ikheb verfeheidc brieven
van verfcheide Grooten, aen de Mala-
als die out wordcn,hangen neerwaerts, baerfe kuft, op zoodanige 0!en of bla-
cn worden geel in het verdorren. An- '
dengefchreven , ontfangen.
dersisdez.cboom zeer aengenaemin Uit deze boom wordt ook een zap
*toogh.
• De vrucht van dezen boom is veel
getijfcrt of getapt, als uit de kokosboom
, dat zoet is , als het gekookt
kleinder , als de klcinfte kokos-noot , wort , en fmaekt dan \ , als mos , en kan
en heeft gene andere nuttigheit noch iemant dronken maken. Maer meer
gebruik, als dat d'inwoonders daer fy- wordtdaer zuikervan gekookt. Het
roop en zuikcr uit trekken , die zy het wort anders, ongekookt, voort zuur,
geheel lant door vervoeren, en daer Deze Jager- boom is onder zoo vemce
grooten handel drijven. Ie gcflaghten van palmboomen,als'er
Het hout van den flam des booms in Indien gevonden worden, geen van
is onvergangkelijk , als het ondereen |
de
minfte : dien d'inwoonders ook,
om zijn menighvuldigh gebruik , zeer
j
dicht dak wel bcwaert wordt. Het is
zoo hert,
j
datmen het niet houwen,' zorghvuldigh voortplanten en aenbooren
of zagen kan, en laet fich niet queken , inzonderheit op het eilandc
anders, als met een klein beiteltje en ZeyIonenJafnapatnam,daer men hele
een houte moker bearbeiden en fchei- bülfchaedjen van deze bcomen ziet.
den : daer mee wordt' er een gat in
gehakt , in plaetfc van booren,om een
houtepen daerin te drijven. Zooimi- Kk 3 Boom