Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

»
siara.
+4
GEDENKWAERDIGE
Hieropwiertdc velttoghtvcrvaer-
dight : en fchcpen, lijfrocht en krijghsvolkuitgeruft,
onder bcleidc van den
overftenjoris Garftman, een man van
kloek Ijeleit inkrijghszaken, en in alle
onverzienze fchielijke krijghsvoor-
vallenonverzecbaer. Licht was dez,e
aenflagh uitte voeren.
Eensdeels, dewijl d'inwoondersop
de Porriigefen een hngduurige wrok
gehad hadden, en ten andere , dewijl
deBrafilianenbcreit waren,denonzen
in alles ten dicnfte te ftaen. Ook waren
hen alle des vyanrs plaetfen en
flerkten grondigh bekent.
Garftoian dan trok met de fchepcn
naSiara, cn,gekomenvoorde riviere,
vcrwircighde Algodoi, koning van Sia-
ra, van zijne komlle, endeed zijn volk
landen, en langs de ftrande trekken.
Hierop quamen d'inwoonders hem
tegen trekken, en boden, met het voe-
ren van witte vacndels, de vrede aen,
en braghtcn hem twee hondert mannen,
uit hun volk, tot byftanc, nahy
met den koning m gefprek getreden
was.
Met dit en zijn eigen volk trok hy
ten ftorm op het kafteel aen,en kreegh
het in : na de Portugefen met het
fchietenuitgrofgefchut en musketten
hem tamelijk tegen weer geboden hadden.
Weinige Portugefen quamen te
fneuvelen; maervele wierden gevangen
: waer onder eenige voorname
krijghsbevelhebbers waren. Drie
(lukken gefchuts en eenigh oorloghs-
tuig vielen den overwinnaer tot buit.
D'onzen hebben federt aen de plaet-
fe Siara een klein fort je , ook SiaragC'
noemt ,
geftight, dat zy metdertigh
of veertigh mannen bezet hielden. En
alhoewel het niet van zonderling be-
lang was , zoo was het evenwel dien-
ftigh en noodigh , om de vrientfchap
en verbont met de Brafilianen en natu-
rellen van dat gcwcft t'onderhouden,
die zich daer ftcrk onthielden, enden
onzen, in tijt van oorlogh, zouden
hebben kun nenbyftant doen.
En alhoewel de Hooge Raden t'al-
len tijden met allezorghvuldigheitde,
officieren, die derwaerts gezonden,
waren, ten hooghften belaften en aen-;
bevolen d'onderhouding van d'oude,
vriendtfehap met de Brafilianen van!
Siara, ten welken einde zy ook eeni- •,
; ren
' jaers
I
'i En
ge kleinigheden , om acnhentevere*^".
, zonden : zoo fchijnt echter zul^
niet heeft willen wezen : want des
zeftien hondert vier en veertigh
floegcn zy eerft eenigh volk aen Ko-
wf/7,(eeneplaetfe twintighof dertigh
mylen van daer gelegen,) doot : gelijk
aenftontszal gczeit worden.
Wanneer des jaers zeftien hondert
en veertigh ontallijke raeenighte van
Brafilianen , tot groot ongemak van
elkandercn, zich in Siara bevonden, en
in verfcheide Aldeas verdeilt waren,
en daer en tegen m Rio Grande weinigh
waren, endieby gevolgh aen de
invallen des vyants kleinen tegenftant
konden doen , zoo gaf ten zei ven tijde
zeker André yiijfsy den Hoogen Raden
te kennen » hoe hy gaerne eenen
*Aldea voor de Brafilianen van Siara 'of Dorp
in Rio Grande zouden willen oprech-
ten, die aldacr veleverwocft en verloopen
waren : en verzocht voorts
kapitein over die Aldea te zijn. De
Brafilianen zelfs van d'Aldea , genaemt
Koufal>a fditis, klein j4/dea,gelegen
in Siarayhadden grote luft in Rio
Grande te woonen, al waer voor dezen
hunne oude woonplaetfe gcweeft
was. Daerbeneffens wilden vele van
de Brafilianen, die aldaer woonden,
vrj'willigh zich derwaerts begeven.
dewijl dit alles tot welvaren en
jgerijfvan de Kompagnie zou ftrck-
j
I den
ken,aengezien de Brafilianen, in tijde
van noot en oorloge, by der hant zou-
zijn, daer zy in Siara wijd en met
groote koftcn te zoeken waren , zoo
wicrdt by Gracf Maurits en de Hooge
Raden Vlyfs zijn verzoek toegeftaen ,
om van Siara zoo veel Brafiliantn te
halen , als hy geraden vond , om een
Aldea op te richten, daer overhy als
kapitein gefteltwierr.
Zy hadden , volgens het goetvinden
der onzen , onder hen , in ieder
quartier of wijk , uit d'oudfte familien,
een hooft, dien zyecnrefident
of refidoor op Portugees noemden , en
fchepenen gekooren: als,in Goyana,
Domingoif Femandes^ Karapeva : in
'Parajé?ay Tiet er Tot ty , en in Rio
Grande^ i_Antonio T^erapeva , die over
hen in den oorlogh , died'onzen toen
voerden, gebood.
Des jaers i 64^. floegen de Bra-
filianen in Siara tegen d'onzen aen
hcc