Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ó
G E D E N K W A
van d' overzijde : twee gebroeders. >
Des jaers zcftien hondert en elf
zond de koning van Atzem den broeder
des konings vanJor weer te rugh,
meteen gelei van zes en dertighvaer-
tm'gcn , en twee duizend zijner onder-
zaten, beneffensveclflukkengefchutsj
en krijghstuigh, om de vefting van
de ftadjor weer op te bouwen. |
Zoo het gerucht liep, had de ko-;
ning van Atzem hem zijne zuftcrten
Het Koningrijk van
E R D I G Ê
huwelijk gegeven , en geneegen , om
hem in plaetfc van zijnen broeder,
die het lant beheerde, op te werpen.
Lingaiseen eilant, dat onder het
gebietdeskoningsvanjohor ftaet, die LJnoj.
aldaer eenen ftedehouder heeft.
Daer groeit veel Zagu : maer geen
rijs.
Het was des jaers zeftien hondert
en zes met omtrent drie duizend
menfchen bewoont.
P A N of P A H A N.
rj Et Koningrijk van Pan ofPahan
*- -* wort by de Portugeezen Paon ge-
noemt', en by andere, na d'Arabifche
fpelling, Phaanmaerdien de Mahonietaenfe
Arabieren, uitonkunde van de
letter />,in deflelfs plaets de fhe ftellen.
Het paelt ten noorden aen het ko-
ningrijk van Patane : leitna by aen dat
van Johor , en aen de Straet van Ma-
lakka.
De ftad Pahan leit omtrent een mij-
Ie van ftrant, en wort alleenlijk by
den adel bewoont: want hetgemeene
volk onthout zich buiten in de voor-
ftecden. Zy is nier groot, bezet rontom
met een wal van wel gebouwenen
t' zamen gevoegde palen , tot de hoogte
omtrent van vier vadem: en leit op
ieder hoek een bolwerk >
maer z,onder
aerde. De ftraten z ijn wijd afgefchut
met rieten hciningé,cn beplant met ko-
kos- en andere boomen : zulx zy eer een
voorftad van hoven en tuinen , als een
bewoonde ftad gelijkt. De huizen
zijn van riet en ftroo ; maer des konmgs
paleis van hout.
InderivierevanPahan, hoewel zy
kan men gcene galcyen
Vry wijt is ,
gebruiken , dan met hoogh water.
Al 'f lant is laeg , en kan jaerlijx om-
trent drie hondert bhaar peper geven.
Dit gewcft geeft Palode Aguila,of
nrentshout , en kalambakhout. Men
heefr'er kanfcr : maer niet zoo goet
als die van Borneo , gout, (^hoewel
dat flecht is_) notemuskaeten , foe-
lie, Sapan hout, diamanten, en pedro
de porco, of vcrkens fteen, die
krachtiger tegen hei vergif, dan de Ee-
zar fteen is.
De landewaerts in houden veel oli-
fanten.
d'Inwoonders zijn de grootfle be-
driegers van de weerelt.
De koning is dien van Siam in het
ftuk van fchattinge onderworpen.
Maer wanneer Albuquerk Ma-
zond hy gezanten
lakka veroverde ,
aen hem , om hem van zijne zijdegehoorzaemheit
te beloovcn.
Te Pahan werden veel baflcn gemaekt
en overal verkocht : zijn beter
als de Javaenfche , hoewel niet zoo
goet als de Portugefche. Mengiet'er
ook metaele ftukken ,van drie duizenc
pont.
D' ingezetenen volgen ten deele
de moorlche of Mahomctaenfche, en
ten deele de heide nfc heieere.
De koning, die omtrent des jaers
zeftien hondert twaelfheerfchte, had
ten wijvcdejongftc zufter der koninginnevan
Patan. Te dier tijde hadden
deeze twee gczufters in acht en
twintighjaren eikanderen niet gezien.
De koningin van Patan deed den koning
van Pahan verzoeken, haer ver-
lof te willen geven , van na Patan te reizen
, om haer te zien : maer als zy dien
koning hier toe niet zag te bewilligen,
deed zy alle de vaertuigen van Siam,
Kambaya , Lugor , en andere ge»
weftcn , die met rijs geladen waren
om na Pahan over re ftcken, beftaen-,
en zond een vloot van zevcntigh zei-
len, gemant met vier duizent zielen,
met