Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

^6
GËDENKWAERDIGE
zou ook voor haer, in de wederom- tijden van het jaer , als de wint en winden
reize, geen beter rendcvous noch ftroom hen dienen, te varen, en dan
^^"J^^^
vcrverlch-placrfc kunnen zijn. boven de havenen, daer zy wezen „p je
Van Brafil hecf[mcn,in den tijt van willen , aenkomen. Want raektmen
BmüI.
ki'it;;afli
veertien dagen, de Karibifche eilanden daer beneden, dan is men van de reize
bezeilt.
In gelijken tijt, of een
jvcrfteken , ter tijt toe de windt en
weinighj ftroom weer dient. Want de ftroomen
meerder dagen , kan men van Braill gaen daer langs de kuften, van Lente-
\
Sierra Leona y of het begin \an den 'tot Zomermaent, geheel Noortwaerts.
boght van Guinea, bezeilen. Dan kan ipen de kuft van Brafil , van
^
Men kan, zonder in Brafil verver- 't Noordé na 't Zuide, niet bezeilen,
fchingh , water en branthout in te ne- Maer z,oo dra de maenden van Lenremen,dcgrooreZuidrzec,
dacrnoch maent tot aenOoghftmaent voorby
een derde deel van den aerd(klüotre zijn, dan is de Noórder-llroom van
ontdekken is, niet bevaren : naerdien Zomer- tot Ooghftm.ient heel gedaen.
men anders, om de langduurigereizc', Dacmagaet de ftroom, met doneerden
indegroütfteongemakkenzonde ver-;of aenvang van Herfltmaent tot den
als de journalen van Ohvier
vallen :
van Noordf, Spilbergen, Le Maire
j Jaques L'Heremite , genoeghzaem
uitwijzen. Daer namaels de
ervarentheit met de Ichepen onder
Brouwer , na Chili gezonden , geleert
heeft , hoe gemakkelijk men
van Brafil in de Zuidt-zee komen , en
van daer weer te rugge keeren kan
want van zijne vier fchepen bleef niet
no£tiael en des Stecnboks Zonnekeer- i
laeften van Slachtmaent even zoo fnel
na de Zuid : dies men dan daer even
zoo quaet van 't Zuide na 't Noorde,
als van het Noorde na 't Zuide kan komen.
De winden voegen zieh altijt na den
ftroom, enwaeien, op d'aenkomfte
vanMaert, Zuid-zuid-ooft en Zuidooft.
En gelijk de ftroomen van Zomer-
tot Herfltmaent, zoo vertrekken
een achter: enftierfgecnof zeer wei- de winden dan na het Oofte,en wacicn
,
CezonJe
temper
nigh volk op de reize.
"
Brafil heeft ook een ongemene gezonde
klimaet of luchtftireke : want
tot in Herfftmaent Ooft- zuid ooft.
Te weten,twee winden, de Zuid-oofte
enNoord-Oofte windt, heerfchen by
vanBufii
a^ioewel het tuflchen de Linie Equi- beurte langs deze gantfche kuft, en
maken en ftellen het onderfcheit in de
kring of Tropicus Capricorni gelegen regel van de fchipvaeft,
is,en daer door groote hitte zou onder- De kerkelijke ftant van Neerlants Kerkdijwaerdigh
zijn, zoo heeft het de ver- Brafil bevand zich by mijnen tijt al- J^^'[^'^^,,_
dus. lams
koeling en verfriflching van de groote (
Zee in 't Ooften : en geen belet van ei- j Voor
landen verhindert den vryen gang van i ftant waren, bezuiden het Regiff", vijf
winden ; waer door de hitte mceft het Gereformeerde kerken , te weten , in
gantfch jaer getempcrt wort. RioSt.Frangisko, Porto Kalvo, Se-
|
d'ontftane muiterye en op- 'J^^^'-
Hier over is Brafil dier lantziekten rinhaim, de Kaep S, Auguftijn en Sint
niet onderworpen, die in Angola,! Antonio: hoewel die niet altijt met
Guinea, St.Thomee en meer andere .Predikanten voorzien waren , om dat-
landen woeden, die d'Oofte winden, 'er, van tijt tot tijt, verfcheide na het
tot verkoeling van hunne heete kli- Vadcrlantvertrokkcn,dichun 1 verbonmaet,niet
genieten. Ook woedt'er'dentijt uit was.
noitcenigepefte,
Aldus overtreft Brafil in gezontheic
anderelanden.
Op het eilant Ttamarika , in het fort
Oranje ,
ftont de Iceraerj Johannes
Oftringo : die voor dezen zijne woon-
, Evcnwel heeft men'cr verrotte en plaetfe op den bcrgh of ftad Schop
heete geduurige koortfen, die uit de iplagh te hebben:' en wiert alstoen de
hette en vochtige temper des lucl^ts [kerke van Igaraffu^ ontrenttwee uu-
cn door het eeten van vele racuwe
vruchten ontftaen.
Die de kuften van Brafil bevaren
ren van daer gelegen|,te gelijk by henl
waergenomcn. Maernaderhant wiert
de bcrgh by d'onzen verlaten , en Iga-
willen , moeten wel toezien jom op de rajfu by den vyaat bezet.
In