Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

Hooge
Kidcn
HcdJnk
Hamel
&c. over
dt; regeering
van
Nccrbnts
Bradl bs-
fcóiildist
en verde-
diglit.
Zift pig
47. 4>
2l8
GEDENK WAERDIGE
ZOO vele moeirc en ongemak , als ik
iiirt;c(tacti had, uit te rullen. Maer
icrwijl ik myaldjcr ophield, ftierfdcs
jacrs zelticn hondert een en vijftigh ,
dcnvjifciendcn v.in Blocimaent, mijn
vader, in zijnen ouderdom van vijfen
taghentigh )aren,dic van cenen ieder,
om zijne deughdci , bemint was.
Aldus dan was ik weer, na cene ovcr-
zecfche rcize van cenige weken , uit
BralU , d.ir gezegenlte gewellen recht
lurt-prieel des aerdtbodems, dat nu
door den brant des oorloghs tot zulken
deerlijken ftaet vervallen was,
weer in Ho'bndt , en voorts in mijn
Vaderlanr gekomen.
Eenige quaet willige en onkundige
luiden leiden de fchult van het ver-
loopen verval van Nederlants Brafil
op de Heeren Hooge Raden , Hen-
drik Hamel , Adriaen Bulleftrate, Pieter
fanfz.BaSjdie des jaers 164,7- met
de fchcpen Hollandia en Vlifllngen
vandaer vertrokken en in Oogftmaent
in het Vaderlant aengekomen waren.
Inzonderheit hadden Abraham de
Vries , picter Verhagen ,en Johannes
Greving,welecrdirpenfiervan Graef
M aurits, het geweldigh op deze Hooge
Radcn,geladen: en behilpen zich,
als herflenlooze menfchen } tegen hen
met alle vuiligheden , onlijdelijke
fcheltwoorden laftedijke hoonen, en
een deel opgeraepte leugens.
Zy leiden dezen Hoge Raden voor
den loon van dien loffelijken vond
dien zy in hctuitvinden,en maken der
contratten beftect hadden, te lafte,
dat zy daer voor groote vereeringen
gcnooten , en zelfs de zakken gevult
hadden. Zy riepen ook , dat de Kompagnie
door de voorfchreve contraéten
zou befchadight zijnj of dat de
contradtanten of verdragmakers, dacr
door in te grooren fchult gcrackt zijn-
de, zouden oorzake genomen hebben,
op eene revolte of muirerye te zien
en zich zoo den Ncerlantfchen regeering
t'onttrekken : de Kompagnie met
een N'-bi/, of niet met allen ,
te beta-
len, en zich onder de kroone van Portugaeltebegeven.
Voorecrll, tot befchuldiging en be-
tightigingder Hooge Raden, braght
de Vriesecn kopyevan eenen notitie
by, door Jean Fernando l^ieira 7,00 hy
zcide, overgegeven, inlioudcndc een
j
gehcele verfierde en lacfteriijke optelling
of lijfte van verceringen , die de
Heeren Hooge Raden voorliet maken
van de contraéten zouden hebben ge-
noten.
Maer wat die notitie belangt en
aengaet, de Hooge Raden verftonden
wel , na Zy de regeering hadden
overgegeven, dat Joan Fernando
Vtena met eenige Neerlanders, die
niet als het vuur van oneenigheit
zochten te fl:ooken,zoo wat op het papier
by een gebraght hadden , om hun
zeggen eenigh fchijn te geven : daer
eindelijk die notitie uit gcfmeet was
daer geen bewijs van overgeleic was,
noch zou konnen worden.
Deze was dezelve notitie , die , zoo
deze Hooge Raden in Brafil , in Atn
Hoogen Ract van den prefident
Schoonenburgh en nieuwe Raden
verltaen hadden, derwaerts uit het
Vaderlant, door al Ie d'aenzicnelijkfle
Collegien van de regeering gepaflêert
en bekent gemaekt 2-ijnde, naderhant
door den zelven prefident en Raden
in Brafil gebraght was, met uitdrukkelijkenlaft
van de Vergadering der Negentienen,
hen zoo daer 'op, als op de
andere belaftingen, t' informeren en
daer van kennifle te nemen.
Ja zoo verre , dat men de Hooge
Raden Hendrik Hamel, &c. niet zoudelaten
vertrekken, voor dat de prefident
en Raden volkome onderrichtinge
daer van bekomen zouden hebben,
en , zoo zy iets tot hunnen nadeel vonden
, hen daer over te doen ftiafFen, na
bevinding van zaken.
Hier op volghde dan , dat de gemelde
prefident en Kaden allede perzoonen,
die zy konden vernemen, dat
eenige kennifle van de contraéten
mogliten hebben , voor zich deden
ontbieden, en hen onder eede hoorden:
doch vonden niet tot hunnen laftc: als
büjkt by verfcheide informaticn , by
henluiden genomen : te weten, op den
6. November, des Jaers 164.6. en in
Sprokkelmaent des jaers 1647. Ja daer
waren in tegendeel verfcheide perzoncndieverk!aerden,dat'erbyhen
wel
aen biedingen van verceringen gcweefl:
waren: maer dat zyby de hooge Raden
daer over beftraft geworden waren.
Daer by kan gezien worden , dat de
oude Hooge Raden gene zoodanige
ver-