Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

Z E E- en LA
2e krijghs bczettelingen bewoont
Avierr, zonder daer veel neering of han-
del gedreven wicrt.
Het wiert by de Portugefen Nojira
Senhora de la C nuepnano genocmr.
Opdsn zei ven bergh laghcen oude
batcrye, reduit of fterkre, door de
Portugcicn geftight , en mede Nofira
Senhora de la Concepnano genoemr
die, beneffens her gantfcheilanr, door
d'onzen , onder beleidc van den veldtoverde
Schop , ingenomen , en fcderc
na hem, Schopftad genoemt wierü.
Namaels wiert deze fterktedoor de
onzen, aen de kerk, van achteren, toe-
geHiJtcn : dies deze fterktc de ftad
Schjp toreen kafleclverftrekte, en de
haven verdedighdergehj k den wachttoren,
acn de Noorrzydcder (ladjde
poortcbefchermde. Öpdeze bateryc
lagen elf llukker. gcfchuts, twee kopereen
een y zere.
Aen den Noorder mont, gat of ingang
der haven, ftunteen vierkante
toren of reduit , die den toegangh mee
drie yzere (lukken bewaerde.
Dorcmont, opperhoufr vanltama-
rika, vond des jat-rs zeftien h indert
vijfen vecrtigh , m het hangen van den ;
bergh , door het graven van eene put,
verfoh \varcr;\vaer over her fort op den
bergh toen van ^^^ttn water door den
vyant kon afgcfneden \v orden.
Hooger de n"ier Tamarika op-
V'aerts, leiteen eilant A/^^zo/'/'f, daer
op veel Mand ihoka wortel groe t.
Men kan dit eüant met berken rontom
varen , en aen het Isoord-emd
weer uitlv' omen.
Dit eilant heeft aen weder zyde, te
weten , aen de Zuid en N'oord-zyde,
een gat om in te loopen : macr het
befte is aen de Zuid zyde.
Want het Noorder-gat is zoo goct
niet om m en uit te komen, als het Zui-
der : dewijl van de Noorder wal van 't
vaft lanteen zant-ftiert loopt, totby-j
kans aen heteilanr toe. Op den drem-
pel is ook niet meer, als tien of twalef
voeten vvarers.
De h wen, die aldaer gebruikt kan
worden, is het Zuider-gat van de riviere,
die Itamanka tot ttn tWznót
maekt: alwaer men met veertien of
vijftien voet diepgaende fchepcn kan
inkomen -,
hoewel hf t buiten gene be-
quame ankergront heeft.
N T-R E I Z E. 5^
Daer de rivierevveer in zee komr,
wort by d'onzen het Noorder-gat, en
by de Brafilianen Katuajnma genoemt.
Tuflchen Tommerel en de riviere
Tamarika is aen't vaft landt eene rivie-
re, Marafarinka%tuotn\x,cn bequaem Riviere
voor berken.
Marafa.
t en halve myle binnen de riviere
van Tamarika vloeit een riviere uit het
vaft lant in zee, Garaffou gcnoemt,die Riviere
van klem belang is.
Garaflbu.
Aen het Noord-eind van de vafte
kuft leggen ook eenige rivieren , daer
men mtt berken kan aenkomen , om
zuiker te laden : want in het lant ftaen
eenige zuikermolens.
Anderhalve mijlc benoordc hetpunto
Noorder-git van Tamarika-, leidt een Pcdra.
groote uithoek , TuntoTtdra by de
by de Portugefen genoemt : daer een
Rcfffvoor ftrekt : binnen het welke
men met jaghten en berken goede rede
kan maken.
Een myle benoorden deze hoek, „.
j •
1 vt 1 it; /, Riviere
endrie mylen Noorde ten Wefte van coyani,
Tamarika y vloeit de riviere Goyana^
op de hooghte van zeven graden en
zes en vcertigh minuiten ,
die heel in
eene boght leidt, en klein is, en met
twee armen in eenen zeebcefem valt.
In de mont leit een groote rotle, daer
gemeenelijk veel zee-gevogelt op
hout.
Voor de riviere leidt een groot ge»
broken Recift'. Daer binnen leidt hec
vol reven, die de Ichipvaert gevarclijk
maken.
Ontrent derdehalve myle benoorde Rivierë
de riviere Goyana\cit een groote nvie- Auyay.
Tc,Auyay genoemt: maeris voorbaten
mont heel droogh : wacr door rricn
met berken qualijk daer in kan komen.
Zy verdcilt haer landewaerts in verfchcide
takken. Aen een van de
Noorder tak ken leit een Aldeaoïvhkf
Mauritio genoemt :
en aen d'anderc
zyde, na 't Zuyde , een v lek Auyay.
Onder andere leir drie groote mylen Porto
Noordwaerts van de x\\\cxg Aiiy ay ^ in '^""'ï'^'^»
een inham, Torto Frangvsko.
Vijf mylen Noorde ten Wefte van
de rivier Auyay ^ leit een onbevaerbare
riviere, Giammama genoemt. Tul-
fchen beide zijn noch eenige kleine ri-
viertjes van klein belang.
Anderhalve myle Noorde ten Ooc
, 3 ftc