Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ZEE- en LA
Hctheefc vier btencn en vier voeten,
dieieder uit vijf vingers of klaeu-
>venbcftacn,en met fcherpe nagels gewapent
zijn.
Dit dier kan lang honger lijden , en
twee en drie maenden zonder (pij ze ,
leven.
Het vleefch is zeer wir, als dat van
een konijn, en goet en lekker van
fmaek,als jonge hoenderen of konijnen
vieefch, indien her gekookt en lang in
de boter gebraden is.
In het hooft van dit dier worden
fteenfjes gevonden, die onfc-ilbaer de
fteencn der nieren verbrijzelen en af-
drijven , indienze tot de zwaertc van
een vierendeel loots ingenomen, of
flechts aen het lichaem gekangen wor-
den.
Haged'iffen.
Men heeft door ganrfch Brafil veel
ongedierre, zoo vangrootc als kleine
hagedifïèn van vcrfcheidenroorr. Eenige
zijn grasgroen : andere grijs ge-
rpikkclt : en andere wel vier voeten
lang, met glinftcrende oogen.
De Negers ceten cenige hagedifTen,
die zy met bogen en ftompe pijlen
fchicten. Zy rijgen eenige, die Èy gevangen
hebben , aen een klein tientje,
en komen daer mee aendragenjals met
een riftgevange vinken , of een footje
vifch. Zy braden die op een roofter, en
eetenze, doch het vel daer eer ftafge-
ftreken, met fmaek op, zonder die hen
qu.il ;k bekomen.
Onder zoo vele hagedinèn,die over
al in de boficben en puinhoopender
huizen houden, is alleen een eenige,
zoo veel men weer, vergifrigh, die Bibora
genoemtwort.
Hy is den anderen hagedifïèn niet
xcer ongelijk, maerkleinder,en nauhx
g-oorer als een duim.
Hy is uit den witten afchvcrwigh.
Het lichaem en alle de leden zijn
dikker, en zwellen van vergif Maer de
fleert is veel korter en breeder.
De wonde greft een d unne ftin kende
ctrer, met een blaeuw gezwel ,pijn
voor het hert, en pijn in den buik.
Timzent-heenm.
Duizcnt-bcenen zijn'er grootc en
:
N T-R E I Z E. ïf
kleine, als ook ruige hondert-beenen)
t^lmbua genoerar, die bochtigh voort
kruipen, en voor zeer yergiftigh gehouden
worden.
D'eerlie houden in de huizen, en de
laefte in de boflchen4en bederven niet
alleenlijk de gewaden van de turn- en
moes- kruiden : maer plagen ook de
menlchen.
Scorftoenen.
Scorpioenen, by de Brafiliancn
Jaaciaiira genoemt , zijn'cr in groote
menighte, en van geftalte als d'liuropifche
; hoewel zoo fchadclijk niet
en dienvolgens ook de fleken zoo
zwaer niet te genezen.
Zy houden mee grocte menighte in
de huizen, achter ftoclcn, banken en
kaflen.
Zy zijn van ongcmcene grootc ,eu
worden nauhx elders grooter gevan-
gen, lienigen zijn vijf en zes voeten
langen zco: dik.
ijMieren.
Mieren zijn 'er in zulke groote menighte
, datze hierom van de Portugckn
Rey do Brafil ^ dat is , koning van
Brafil j genoemt worden : want in de
velden en boflchen zijn, door de mie-
ren, zoo vele voetpaden gcmackt eri
worden noch daghelix gcmaekt, als
in Europa de vee-kudden maken. Ja
zy werpen zulke groote dijken en heuvelen
Van aeide op, als hooi-oppers,
d:e by de Brafilianen Inhiiuh e '^cnotmi
worden.
Zy eeten al wat hen voorkomt,
fruit, vruchten, vleefch, vifch, en vcr-
fcheiden ongedierte, als fcorpioenen,
duizcntbeenen , zonder fi hade, *t zy
dezelve vergiftigh zijn of niei:.
Men vint'ereen vliegende mier,vnn
een vinger lang, meteen driehoekigh
hooft. Het lijfis in twee declen geklooft,
zittende beide de deelen , met
een dunne bandt, aen malkanderen
vaft.
Aen het hooft zitten twee dunne
lange hoürentjes,met kleine oogcn.
Aenhtteerlfe deel van'clijfzitrcn
zes bcenen , die uit drie leden beibc.o,
en vier dunne en doorfehijncnde vleu-
gels, te wtttn, twee buiien en twee
iJ tin-
w