Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

3 lo
G E D E N k W
ineen byzonder vemek, en befchikr
de zaken van ftaet.
DaerneiFcns is de Sekretarye en reken-kamer.
Daer is ook een grootc voorzael,
die met blinkend \vapen-tuigh,bloetvlaggen
en ftandaerden pronkt, die de
Hollanders hunnen vyanden , in verfclieide
veldt- en zee-flagen, hebben
ontweldight, eu aldaer, toteenlangduurige
gedachtenis en zegen-prael
van hunne overwinningen, opgehan-
gen.
Aldaer wordt allen avonts het gemeen
gebedrgedaen :
als ook aen een
ieder gehoor verleent , die wat te verzoeken
heeft.
Men hecfc'cr ook eene ruime wan-
delry en lullige binnen-plaerfe, die,
doord'aengename fchaduwe van een
hoogen tamarindtn-boom, noch lulli-
ger gcmaekt wort.
Van daer raet men, door een enge
poortc, van de gordijn over de barm-
re, met een fmallebrugh,opeen fpeelhuis
, dat boven het water is gebouwt
vanwaermen de gantfchewcrf, met
eengroot gedeelte van 't vierkant, en
het inkomen der riviere, tot de ree toe,
kanacnfchouwcn.
Aen het Ooft-eind van dit huis,
gaetmcn door een ftaketfel, dat aen de
reken-kamer ftaet , daer de verdiende
maentgciden ingefchreven worden
gelijk reeds te vore gezeit is.
Dit gebouw is aen d'eene zyde
gantfch heerlijk vernieuwt, en met een
ftecne muur opgemetfelt. Het heeft
een platdak, en van binnenbequame
fchnjf- vertrekken , en ruft en wandclplaetfen.
De vloer is met graeuwe
hertfteenen zeer net en effen bdeit.
De mcefte boekhouders en fchrij-
vers houden aldaer een algemeene ta.
fel, die de fchatmeerter, vooreen ieders
koftgclt, moet verzorgen, en maken
dat'cr alles vol opis.
De wooningen van de Heercn Raden
ftaen alle zeer pragluigh en kofte-
Iijkacn deZuitzydedes kafteels, en
zijn in twee blokken , door de landtpoorte,
verdeilt, die aen wederzyde
twee fterke krijghswaghtcn heeft.
De wapenkamer is mede op dezelve
wijze bouwkunftigh , als de rekenkamer
, geftight. Zy ftrekt haer langs
degordijn na het Oofte , met eene ver-
A E R D I G E
dieping, daer de zwaertvegers, buHc*
makers, en andere kunllenaers, onder
werken. Aldaer heefteen ieder zijne
byzondere bank , fchroef en gerect-
fchap.
De hooftraan van de zcekamer heeft
zijne wqpninge recht daer tegen over,
indeNoortzydevan hetbinnenblok:
ahvaer de koopluiden, geneesmcefter,
wontheeler en apteker, medegchuis-
vcftzijn.
De pakhuizen, da.er vlcefch, fpek,
wijn , Bronswijkfe mom , HoUantfchö
boter, olye, a-z-ijn, en andere levensbehoeften,
in bewaert worden, hebben
aldaer alle bequame phetfen. Ook
zijn'er kelders, daer in het buflckruit
en de vuurwerken in opgefloten Worden
Het kaftcel of burght heeft twee
voornametoegangen,en vier poorten.
D'eerfte en aenzienelijkfte wordt de
lantdeure genoemt, en is des jacrs zestien
hondert zes en dertigh gebouwt.
AJdaer leidt een fteenebrughoverde
gracht, op veertien bogen,die metgc-
iiouwe fteenen uit den grondt van het
water zijn opgetoogen. Zy is Z£s en
twintigh roeden lang , en tien voeten
breet , en met klinkers beftraet. Zy
heeft aen wederzyde een ftecjien
fchutfel , en is in de midden met een
van twee fteene ftaketfels afgefneden.
De water-deur ziet na het Noorden
, en verftrekt de bezetting , zoo
wel voor eene fterke krijghswaght, als
den opzienders van de pakhuizen aen
wederzyden , langs de gordijn , voor
een fchrijf- kamer. Zy wiert des jners
zeftien hondert en dertigh gebouwt,
naer uitwijzing van het opgehouwen
jaergetal.
De kleine deuren ftaen in de gordijnen
, tegen het Oofte en Wefte , en
hebben geen gebruik , als by geval,
dat'er aen de kanten iets te lollen ofte
laden is : als grof gefchut en kogels,
moortkriflcn en ruftkarren, die aldaer
op den barm van d'Ooftzyde , in goede
fchikking worden opgeicght.
De vlakke grondt, langs de halve
gordijn , na de ftad toe , beneden de
punt de Robijn , verftrekt den krijgsknechten
eene drilplactfe. Aldaet*
worden de nieuwelingen, die niet gc-
fchikt met hun geweer weten om te
gaen, alle morgen in dewapenkunft,
door
O