Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

2; E fe- en LA
Stratea De ftraten leggen alle op een rechte
lijnden zijnducrgaens dertigh voeten
breet} cnaen wederzyde, binten de le-
ningen der huizen , met een voetpat
van gebakken fteenen beftraer.
Men hectVer acht, zoo rechte als
dwersftraren , die alle dicht betimmert
zijn, en wel bewoont worden. Waer
onder de Prinfe-rtraet een van de voor-
naemfte is. Zy loopt uit het middelpuntvan
de buight of kafteel, regelrecht
op het raethuis aen, en wort met
twee dwarsgrachten doorfnedenjcn in
drie deelen verdcilr.
Naeftde Prmfe- volghtde Heereftraer,
die hacr begin aen de Noordrz}
de van de binnen- gracht tegen over
het kafteel heeft,en ftrekt haer, met eenc
rechte ftrcpc , na het hert van de
Nieuwe poorte toe.
D'eerftc dw,ersilraet aen d'Ooftzyde
der ftad voert den naem van den
gewezen lantdroft Jun Firment , mif-
fchicn uit oorzake hy de raeeftc hui
zenaldaerop zijne koften heeft doen
bouwen.
Ue tweede wort de Mcrktftraetgcnoemt
: daer de derde, de Petavijns-
llraer geheten , tegen aen zier.
Devierde isde Gafthuis-ftraet. In
het inkomen uit het kafteel van de
Prmfe- ftract, is de Prinfen-fteegh, aen
delinke-hant.
Alle deze ftraten en ftcgen voornoemt
leggen aen d'Ooflzyde van de
grootcriviere, daer wy mi zullen met
gedagtiten overvaren , en aen d'andere
iydeweerte lande treden.
Aldaerziermen de barnue wijd en
breet met boonien beplant, en dicht
betimmert. Dehuizenftaen'erallcop
een rechte lijn, en loopen dicht op de
poorte van Dieft.
Deerfte ftraer, in ditgedeeltc der
ftad,isdeJonkers-ftraet, die door een
d wcrs-gracht in twee ftraten wort ver-
deelt.
De tweede ftract loopt dwers door
dit deel der ftad heen, en begint van
de Punt Uitrecht : waerom zy ook de
Uitrechtfe ftract gcnocmt wort.
Wy zullen weer te rugh treden , en
de binnen-grachcen en burghwallen,
bezien, die de ftad geen klein gemak
en ^ieraedt toebrengen.
Men telt'er in alles vijftien grach-
ten: waer onder de Tygers-gracht de
N t-R E I Z E. !c99
alleraenzienelijkfte, in heerlijke huizen
en gebouwen, is. Zy is aen wederzijde
djcht betimmert, en, gelijk meer
andere, mcrveelerhande boomcn be-
•plant, die hun groen gewai wijd en
breet uitbreiden, en den wandelaer
zommigcr wegen, met hun luftige,
dichteen Icrnmernjkf fchaduwc,daer
geen zon kan dooi fchijncn , \ erlufti-
gcn. D'oeverismet gehouwe fteenen
ten water uirigttrokkcn , die mecllendeel
anderhalve vcjet breet zijn. Zy
is op vier placrfen met vier overwelf-
de fteene bogen , van twalef voeten
breet, ovcrilagen. Op het eind js een
houte brug : gelijk acnftonts zal gezeit
worden.
Nu zullen wy van deftadsbinnengrachr,achterdchuis-timmerwcrf,alwaerook
de gcfchutgietcry ftaet, be-
ginnen.
Deze gracht hecff drie bruggen.
Daer aen volght de Kaymansgracht,
met vier bruggen.
De derde is de '1 ygers gracht , daer
vijf bruggen van koraclftecn overleg-
gen :
uitgenomen d'eene voomoemr,
die na 't Zuide leit , en van hout is.
D'eeifte dwers-gracht is de ftads
binnen burghwal , met cenc brugH,
Daerna volght de Groene gracht, zonder
overgang of brugh.
De derde wort de Leeuwinnc- gracht
genoemt, en loopt cnder zes bruggen
door,van de Middelpunt af,regelrecht
na de Rotterdam fc poorte toe.
Ten leden volgt de Binnen gracht,
ttiet eene brugh o verflagen.
Deze zijn alle de binnen-grachten
en burghwallen van de Ooftz)de def
ftad.
Nu volgen de grachten van dè
Weftzyde.
D'eerfte is de Jonkers- gracht, met
drie bruggen.
De tweede wortdeRinoftersgrachc
genocmt,en hecfc ookdrie bruggen.
De derde is de ftads- binnengrachtj
daer drie bruggen overleggen.
D'eerfte dwarsgracht nci'tNoorde,
isde ftads binnen-gr;k:ht.
De tweede ftoot tegen de timmerwerfaen,
en wort de Javaenfe gracht
genoemt.
De derde heet de Sineeic graclu, die
cene brugh heeft.
Op mijne aenkcmftc te Batavia
heb