Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ZEE en LA
ging'er niet weer van daen,alsretwa-|
lefuuren , zonder in al dien tijt eenigh
perzoon hem kon {preken. !
Het Roomfch geloof is in dit ko-
ningrijk allereerftopentlijk, desjaers
vijftien honderten negentighontfan-
gen. Daer toe de koning zelf aenlei-
{
ding gaf. Behalve dat reeds te voore
daer Sc Thomas Kriftenen waren. Hy |
(lont den Jefuiten toe aldaer kerken te|
bouwen,en kruifcn over al op te rechnen
, en alle de genen te doopcn , die
Kriftenen wilden worden. Daer en
boven ftont hy hen toe , dat gene pagode
of heidenfche tempel , of Synagoge
der Joden , of Moske der Mahometanen
by de de Roomsgczinde kerken
zou mogen ftaen, Ookftonthy
den Roomsgefinden toe, klokken in
hunne kerken te mogen hebben.
Al het welk altijdt ongefchonden
onderhouden is.
De koning, die desjaers vijftien
hondert negen en negentigh heerfchte,
was Nambrale o^Numbrane gehe-
ten, dat Grote of Hoge Pricfter gezeit
is.
De koning, die ontrent des jaers zeftien
hondert en vecrtigh over Torka
hecrfchte, was Siam Baatfchery Vaubaar
genaerat.
De koning van T*orka eigent zich
het gebiet over dien van Koetzijniocy
tegen wien hy ook in oude tijden gro-
te oorlogen ge voert heeft.
Heden ftaet de koning van Porka
onder de gehoorzaemheit der Ooft-
Indifche Kompagnie, daer toe hy
alleen door dwang en fchrik der onzen
gebraght wiert , wanneer zy met een
ftcrk krijghsheir tegen hem in aentogt
waren.
De voornaemftekrijgsmaght des konings
beftaet in fregatten,die hy in den
regentijt, wanneer de rijsvelden onder
water leggen , ten getale van ontrent
vijfhondert kan te water brengen.
Wel eer hadden de Portugefen den
vryen handel van peper, met toelating
des konings, op dit geweft. Maer als
zy van eenigc plaetfen zich meefter
zochten remaken, met toelegh van
die te verfterken, zoo deed de koning
vtinTorkahcn. daer over den oorlogh
aen,die drie gehele jaren duurde.
Noic hadden d'onzen dit koning,
rijk bezocht, noch aengedaen, voor
N T-R E I Z E. 119
op het jaer zeftien hondert twee en
veertigh. De koning, genaemt Stam
Baatfchery yaubaar ^ oud ontrent
vier en twintigh jaren , ontfing hen
met zeergrooteblijdfchap, en rechte
met hen een verbont van vriendtfchap
op, en ftont hen den vryen peper-han-
del toe.
Dit geweft is zeer vruchtbaer , in-
zonderhcit van rijs ; macr heeft een
zeer ongezonde luchtftreke. Het
grootfte gedeelte der inwoonders is
met zeer dikke pompbeenen, als die
van dikke olifanten, gequelt : welke
quale het drinken van braken zalperachtigh
water toegefchreven wordt.
Velemcnfchen zijn'er ook met blindheit
geflagen , die door het eeten van
hete rijs , naer men zeidt , veroorzaekc
wordt.
De hooftnering der inwoonders be-
ftaet in den lantbouw. Inden regentijt
leggen de meefte rijsvelden onder
water, als ook het gantfchelant van de
Kaep YJimorijn tot aen Panare Biar.
bar.
Het lant van Porka levert ook veel
peper uit, die meerendcels byd'Engelfchen
opgekocht wort, die al voor
vele jaren aldaer een loosje gehad
hebben.
Binnen 's lants woonen vele Kriftenen
, die door de Portugefen tot hec
Roomfch geloof bekeert zijn. Deze
vergaderen het grootfte gedeelte van
peper, dien zy aen zekeren koopman,
een Bramos, door den koning daer toe
geftelt, weten te leveren.
Daer na docht my raetzaemtc zijn, Nieuhof
trc^t na
na de koning van Marta of de C^larf^wtegaen
,een hooftftad des koning- „mglTn
rijks vaneen zelven namc,endriemy- Je Matte,
len zuidwaerts van Koetzijn, aen de
rivicre, die van Koetsijn na Koulang
loopt, gelegen.
Na ik alles overleidt had, in wat
wijze en maniere de handel en artijke-
len van een verbont beft geftelt dienden,
en de gefchenken gedaen, zoo
reed ik met den onderkoopman Jurjaen
Hendriks Willing derwaerts , en
quam ten tien uuren te Karrtopofy : al-
wacr wy ons verblijf in een huis na de
kant van de reviere namen , het welk
de Kompanjie voor eenige jaren van
denkoninggekochthad. Het is redelijk
groot van begrijp , hoewel met
R wei-