Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

Sumatra
ZEE ch LA NT REI^H. 67
Het Eilantvaii
s U M A T R A.
rj Et groot en maghtigh eilant Van
* •* Sumana wort al2,oo gemeenlijk,
en anders ook by wijle, by eenige
fchrijvers.SomatrajSamatraenZamatragenoemt.
Hetleit zuidweftwacrts recht tegen
iioegcle- over Malakka , zeven of acht mijlen
S*^"- van het vaft lant : heeft ten zuiden het
eilant groot Java , en begint aen den
Golf van Bcngala , op 5 . graden Noor-
,
der brete, en ftrekt zich na het zuid-
zuid-oolle tot aen de zevende gract
ziiider brete ofbezüide de middellijn,
tot aen de ftiaet of engte van Siinda
voor by de kufte van Malakka: dies
het twalef hemels graden van het zuidetot
het noordc begrijpt, eenéftreke
van hondert en dertigh mijlen : en fnijt
de middellijn daeir door. !
Het is een groot eilant, (trekt zuid-
ooft en noord weft, en heeft omtrent i
hondert en vijfen negentigh mijlen in
de lengte , vijftigh in debrete , en drie
hondert en zeftigh in de ronte.
|
Wascer- Dit eilant wiert eertijts by eenigen I
'" vier, en by anderen in tien koningnjverfchcide
kleine ken verdciltiwaervan met name bekent
kiw'i'ne- ^y" ^^'^^^^ » Pazcm, Achem, Kampar,
ri|kcn Mcnankabo , Zunda , Andragide ,
verdeilt. Auru. Andere ftellen een getal van
dertigh kleine koningrijken : als Daya,
Lambry, Achemof Achenof Achin,
Biar, Pedir, Lide, Pirada, Pacem,
Bara, Daru, Arkat, Irkan, Rupaf,
Pury, Gaka , Kamper, Kapokan,
Andraguery, of Andragide, jamby,
Palimbang , Tana , Malayo , Sakanipan
, Tulumbavan, Andaloz, Piriatnan
of Pryaman , Tikoof Tikouw,
Barros , Quinchel en Mankapa. Alle
deze kleine koningrijken waeren ieder
na eene van hunne hoofc-fteden genoemt.
By ouds wiert ieder van deze kleine
koningrijken door een bezonderen
koning en opperhooft bcfliert.
Maern
Maet naderhant xijndie koningrij-
in minder ken tot een minder getal , en het een
door het ander t' ondergebraght.
Waer onder het koningrijk van Achin
I
,
I
' de
wel het maghrigfte gebleven is , en
voert hetgebiet over de rijken en fteden
van Pedir, Pacem, ÏDaya, Barros,
Paflaman , Pryaman en Padang,
en heeft het grootüe gedeelte van Sumatra
onder zich: gelijk het ook over
koningrijken van Qreda en Pera,
op het vail: lan t gelegen, gebiet.
Andere koningnjkenen (leden van
Sumatra zijn ook door gcwek van uitheemiè
kooingen cnvorfl:en verovert
en onder gehüorzaemhcidt gcbraght
want de zuider delen van Sumatra, als
Sillebaer, Dampin, Linmpon, Palimbane,
Jamby, en andere (laen onder
het Koningrijk van Bantam: of erkennen
den groten Mataram van Java tot
befchermer. Dies vele kleine koningen
van Sumatra heden onder Achiu
ofonderJava ftaen.
Eenigen houden het eilant Sumatra
voor het geen, dar by d'ouden Tapro-
bana genoemt wiert : hoewel
veel meer
het eilant Zeilan voor het eilant Taprobana
te houden is.
Een van de voornaemfte plaetfen op D'on^cH
Sumatra was de ftad Palimbang ofPa- JXn-"
lembang, op de binnen of Weftkufteb.ingcrs
van Sumatra gelegen , dic des jaers zes- vi-tmoort
tien hondert negen en vijf(ig, den vier
en twjntighften van Slachimaeuf,door
d'onzcn, onder beleit vanden Admi-
raelenkrijgsoverfte Joan vander Laen,
verovert en in kooien geleit wiert :
het welk inwecrwrake vanzekrengepleeghde
moort gefchicde : want de
Sumatrancn hadden twee jacr te voo-
ren twee van oxizc jachten, Jakkr«tra
en de Wachter, troulcos en verrade-
lijk overvallen, en het volk wredclij-
ker wijze gedoor.
Desgclijx wierden des jaers zefticn
hondert acht en vijftigh in Herfllmaent
twee Neerlanders , die voor
tolken te Sillebaer uit de boot aen lanc
getreden waren , om vervcrlthing
voor de Fluiten Nietipoort en Leerdam,
("die deflèlvenjacrs den zcitien*
den van Grasmaent uit liet TeÜd na
ooftindien waren tzeil gegaen^ op bc-
1 2, vel