Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ZEË en LANT REIZE. 65
ncft omgang , zoo wel tegen vreemde»
als inboorlingen j doch zijn geene
krijghskiiden, nochte in de wapenen
geoeftent •, maer
weinig (loutmoedig,
en meer genijght tot wellull, als tot de
wapenen.
De kleeding is niet zeer fraei.
De mannen zijn zeer genegen tot
vrouwvolk : maer boven mate jaloers,
enlatende befte vrienden eikanderen
hunne wijven ofdochters niet zien.
De mannen moeten, uit kracht van een
wet.door bevel des koningSjfedcrt een
lange wijle ingevoert, om de geileder-
telheit van Sodomie eniger wijze te betomcn,tweeofdricgoudejofziIverCjof
Jode klootjes , tu/Tchen de voorhuiten
't hooft van de roede, geftadighlijk
dragen.
Overfpel wort by die van Patane
met de doot geftraft, inzonderheit onderdeedelen
en bevelhebbers des rij x.
En moet de vader van den misdadigen,
zoo noch leeft , of, by overlijden , an-
ders iemant van fijne naefte bloetvrienden,
d'uitvoeringe des rechts doen.
Dan de misdadige vermagh een manie-
re van fterven na zijn welgevallen ver-
kiezen.
Nicttegenftaendedeze flraffe, ter
zake van overfpel, zeer ftreng is , zoo
gaethetdaer nochtans boven mate in
zwang , uit oorzaeke van de grootc
geiiheitenonkuifchheitder vrouwen ,
die nacht en dagh in haerewelluftcn
trachten te baden
Hoererye,tuflchen twee ongebonde
perzoonen, wort by hen voor geene
zonde gereekent. Wanneer eenige
vreemdelingen te Patane koomen, om
te handelen , dien vraeghtmen ofzy eenc
vrouwe tot hunnen dienft vannoode
hebben. Ook zijn 'er veel jonge
vrouwen , die hacren dienft gacnaenbieden
: en magh dan een ieder na zijn
welgevallen een uitkiezen , na dat 1
hy met haereens geworden is over het
geen men haerter maent moet geven :j
want na de prijs gemackt is , gaet zy in 1
zijne woonftede, om hem dcsdaeghs
voorkamermcit, en des nachts voorj
byflaepte dienen: maer dan moet de
man zich onthouden van eenige andere
, op pene van onheil , te krijgen. Een
vrouwe is defgelijx gehouden te
fchuuwen den omgang van andere
mannen. Wanneer nu de mansper-
zcon vertrekt , geeft hy haer , het geen
hy belooft heeft. Zoo iemant van
vrouwsperzoon wil veranderen, hy
vind gelegenheit genoegh , om zich te
vernoegen : uitoorzakcd'edelenmenighte
van flavinnen ten dien einde
houden , om daer mee gewin te
doen,
d'Inboorlingen of inwoonders zijn uit dc"-n!.
de natuur lui en ledigh , crnceren zich woon-
alleenlijk met hantwerkcn en viilche-
rye: leven zeer zoberhjk, drinken
meeft al water, en hebben nergens
meerafkeer als van fterken drank.
Alle andere neringen, ambachten,
en koophandel worden meeft gedre-
ven door de SinefenjCn hunne Meltilos
of Kommil'en,die grootc handelaers ter
zeezijn, enaltijtoveren wedervae-
ren na de omleggende lantfchap^
pen CQ plaetfen , als Stam , Ligor,
Kamboya , Kouchinchina , Makafler
Pahan, fambi, Johor, Bantam, en
andere plactfen,zoo langs de zeekufte,
alstelandewaerts ia. Derwacrts voeren
2,y allerhande Sinefe waren, by hen
te Patane gekocht, als, porceleinen,
potten , pannen , ketels en allerlei ander
yzerwerk.
RiWom
Hun rijkdommen beftaen meeft in en koop.
lant en fla ven , die zy met een weinigh ^an^^^U
njs
den.
en vifch des maents onderhou-
Men brengt van Bengale' en Malakka
na Patane verfcheide kledê: die van
Java brengen derwaerts zandclhout:
dievan Borneo, kanfcr, flaven,was,
en Bezoarftcen. Van Siam krijgend^
Patanders rijs, gout, zouten loot:
van Sjampa en Kamboye , flaven , katoen,
kalambak, en uitftckend aloës
hout: van Sma, witte en geele zijde,
floers , damas , (atijn , porcelein , y zer
koper , en diergelijke dingen : van Japan
, houwers , koper , en andere wac-
ren. Zy brengen ook veel dingen in 'C
lant, die zy op andere plaetfen koopen,alsvanBandaen
Amboyna, notemuskaten
, foelie , en kruitnagelen
vanTimor, zandelhout: vanjamby
en Andragny , peper : welk zy ook van
Champor,Lihor, Pahan, Mordyllion,
en Ligor halen : Pcgu zend Patane
ook menighte van edele gefteen-
ten toe. De vreemdelingen flcpen
ook veel dingen uit Patane : gelijk die
van Laboren Pahan, rijs, zout,oflcn
gevo-
^