Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

ZEE- en LA
De Tapoeyers zuigen uit rechte,
grootc,enhouteof ook ftecne pijpen,
van kley-aerdc gemaekt, diezuiken
groeten ketel hebben, dat een gantfche
hant met tabak daer in kan.
Zy gebruiken ook pijpen van potaerdc
gemaekt en gebakken : als ook
de genen , die uit Europe derwaerts
gcbraght , en by hen Amrn^etunbun.
bay en by de Portugefen gebroken Katunbaba^cnhy
de. Nederlanders noch
•meer gebroken, Katgebouw genoemc
>vorden.
Wanneer de Tapoeyers, (te weten,
de genen, diedcdorjèen bcwoonen, en
uit hctgeflaght der Tapoeyers zijn,
Kariri gcnoemt) de dranken Akavi
of Aiph toemaken , dan doen zy'dat
alle te gelijk. Daer na wordt een dagh
beraemt , en die cenen ieder te kennen
gegeven.
Zy komen alle des uchtens by een,
en zuipen,beginnende van d'cene hoek
dt% dorps, allen den wijn vervolgens
van huis tot huis , uit , tot dat'er niet
overblijft. Onder het inzwelgen van
de dranken, zingen en danzen zy geduurigh.
Wanneer iemant hunner
door te veel dranks zich overladen en
N T-R E I Z E. 213
De rede van deze zoutpanne heeft
geen bcfchut. Alleenlijk is'erecngoe*
de vlakke gront : daer men, een halve
myle van de wal , niet wel drie vadem
water heeft. En alzoo de Brife
of landtwindt, die aldacr doorgacns
waeit , gewoonelijk \k\ het droogh laizoen,
opdenavnntftil wort , zoobckomtmen
dan gclegentheit, om van
des avonts tot des morgenSjde fchepen
te kunnen laden.
Deze zoutpanne mackt alle macndenzout:a!s
alleenlijk daer op gepaft
wort, datmen in den droogcn tijt het
zout water daer in laet loopcn , en alsdan
de rioelen daer op gefloten houdt.
Maer als men daer niet op pall , dan is
men van dezelve niets zekers te verwaghtcn:
dewijl het alrcde gemaekte
zout met den naeile (prirg wederom
zou overvloeien, en het zelve te niet
maken.
Beooftc deze zoutpanncn Icfrgen
in zee dcBaxos y dat zijn klippen, die
metlaegh water droogh vallen,en kunnen
dan van daer gezien v/orden
Zy ftrekken zich van het vafte lanc
af, tot wel drie mylen tzccwaertsidoch
wel een myle van den wal, daer de
rechte doorvaert valt, hcefcmen mee
opgeblazen bevind, die doet zich braken
, en begint dan op nieu weer te j laegh water geen tien voet diepte
drinken. Dienu het mecft kan braken
en weer op nieuw drinken, wordt voor
den braefrten en dapperften onder alle
d'andere drinkebroeders gehouden.
Zout^annm.
Op de kufte van Brafil heeft men
verfcheide zoutpannen, die overvloc- ' in
Het water valt aldaer, meteen doot
gety,acht voeten : en een Weftzuidwcüc
Maen matkt aldaer het hooghfte
water.
Vijf of zes mylen beweftc het Huis
ter Wocftyne,lcit degroote zoutpanne,
z^nocmt Karwaratarna : alwaer
het zeewater, dooreen rioel ingelaten,
drie weken tijts tot zout wort.
delijkzout geven Vijfmylen bewefie degrootezout-
Óp de Noortv;c(l kult van Brafil panne Karwar atama ^Xcididt nvierc
;
leggen deze zoutpannen. Alaritouva genocmt , die de tweede
De zoutpanne , het Huis ter Woe- riviere van die plaetfe om de Weft is.
ftijne genoemt , leit drie of vier mylen Deze riviere heeft, in het inkomen
beoofte de riviere Agturama: welker metfpringen het hooghfte warer,niec
ecnc arm zich ooftwaerts te lande in meer dan twalef voet ; dies het niet
opflrekt , tot deze zoutpanne , en lofl-, daneentyhavenis.
meteenfpring, zijn v/ater daer in: het Aen d'Ooftkant, ontrent een halve
welk voornamelijk met de nieuwe myle de riviere opwacrts, is een zout-
Manegefchictjdiealdaer het hooghfte panne, die zeer bcquacm is omzouc
water heeft.
Deze panne leidt vijf hondert of vijf
hondcrtenvijftigh treden van de zee
af; waer over zy geen water , als van
den voornoemden arm der riviere u/^guarawdhokoTüt.
temaken.
Na men voorgeeft , zou men met
behulp van tien oftwalef blanken,ticn
of twalcf zwarten , en twintighof dcrtighBrafiliancn
jaerhx in Brafil wel
,
tweeduizent laften zouts uitleveren,
dd z Men