30.08.2013 Views

Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

Johan Nieuhofs Gedenkweerdige Brasiliaense zee ... - Sabrizain.org

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Z E E- en LAN T-R E I Z E. i6z<br />

bachtsluiden geacht. Waerom men<br />

hen ook voor rein houdt, en geoorloft<br />

is aen te raken, en niet min met hen,<br />

als met d'andere Nairos en Thomi-<br />

ften verkeeren magh. Zulx zy zich,<br />

wanneer zy hen acnraken, of weder<br />

van henaengeraekt worden, niet voor<br />

befmet houden.<br />

De Malleanen hebben genen han-<br />

del noch wandel met de gebuurvolken:<br />

zy komcnbynaook nooitvan't<br />

geberghce : gelijk ook niemant tot hen<br />

opkomt. Dies ook de Thomiftcn of<br />

S. Thomas kriftenen, die aen de voeten<br />

der bergen hun verblijf hebben,<br />

<strong>zee</strong>r bezvvarelijkeenige verkceringot<br />

aengang met hun hebben kunnen.<br />

Zy voeren een en dezelve wapenen,<br />

als d'andere Malabarcn, als bogen en<br />

d'orde van S. Auguftijn,d'inwoonders<br />

van deze plaetfe Knftenen gemaekt<br />

hebben, die zich houden <strong>zee</strong>r aen hen<br />

verplicht te zijn.<br />

OewatTcn Het landt van Malabacris ("gelijk<br />

fabaer.^<br />

rcedstc voregezcitis^ rijkcnvrucht-<br />

baer van veelerlei aertgewaflen en In.<br />

diaenfche vruchten : waer van wy hier<br />

cenige,en de voornaemfte, vervolgens<br />

zullen befchrijven ,en met den kokosboom<br />

beginnen.<br />

Kokos- Langs den geheelen <strong>zee</strong>kant van<br />

fcoom.<br />

Malabaer,enaen de rivieren,niet verre<br />

van de <strong>zee</strong>, groeit op zandige en brakke<br />

gronden, d'Indifche pjlm- ofkokos-boom,<br />

die inde Malabaerfe tale<br />

Tenga, in de Brahmanfe Mado , en in<br />

de Maleyfe Kalappa genoemt wort.<br />

Hy fchiet met zijnen afchverwigen<br />

ftam , by wijle tot de hooghte van vijf<br />

en tnegentigh voeten op,gelijk ik verfcheide,om<br />

en by de ftad Koylang^mtt<br />

roeden heb gemeten. De (tam heeft<br />

omtrent do<strong>org</strong>aens zeftien duim in<br />

den diameter, of is by wijle zoo dik,<br />

als een man omvatten kan : doch is on-<br />

'<br />

der dikker :<br />

' aen<br />

maer behoudt daer na tot<br />

den top een zelve dikte. Het hout<br />

desftams is vanbinnenfpongiachtig,<br />

en zoo wit, als fijn t'zamen gevouwen<br />

papier.<br />

De ftam fchiet niet recht op , en is<br />

met leetjes rontom bezet, en zonder<br />

takken tot boven aen den top ; daer gewonelijk<br />

zeftien of achtien , en in een<br />

grootenboom ontrent achtentwintig<br />

uitfchieten , die eendo<strong>org</strong>aende ribbe<br />

hebben , en met neerhangende altijc<br />

groene en groote bladen , als lies of<br />

breet riet, van ruim een vinger lang en<br />

breet,en drie; fpan of anderhalve elleboogh<br />

lang, ter wederzijde bezet zijn.<br />

Na de groote en hooghte van den<br />

ftam des booms, is de wortel <strong>zee</strong>r<br />

i<br />

pijlen, met een brede flits ofyzerbe- klein, en fchiet niet diep ia d'acrdc<br />

flagcn. Zy hanteren ook Turkfche zabels<br />

of houwers, en hebben het gebruik<br />

van byzondere roers of musketten:<br />

zoodanige by d'andere Malabaren<br />

niet in gebruik 2.ijn.<br />

Aen de voet van de rotfen der Malleans<br />

, Karatnara genoemt , na by het<br />

koningrijkvan Karanareta, ftaet eene<br />

kerke der St. Thomas Kriftencn , gcbouwt<br />

ter eere van St. Auguftijn :<br />

'<br />

waerom zy ook de kerke vanSt. Au-<br />

'<br />

guftijn genoemt wort ; dewijl die van<br />

•<br />

maer loopt<br />

over bene.<br />

byna flechts boven daer<br />

Dies men zich met recht<br />

te verwonderen heeft , hoe xulke hoogc<br />

boomen de wint kunnen tcgcnftaen.<br />

De vruchten, kokos-noten by d'onzen<br />

gemenelijk gcnaemt, na den vo<strong>org</strong>ang<br />

derPortugefen,die defelve Coqu»<br />

of Coco noemen , groeien boven aen<br />

den ftam ,dacr de takken uitfchieten,<br />

en zitten aen herde en quaftigerijftige<br />

einden van de takken , ten getale van<br />

zes, acht, tien en meer, by troftennef-<br />

fens clkandercn :<br />

ieder tros ter zwaer-<br />

te van zeftigh, of hondcrt en meer<br />

ponden : of zoo zwaer als een man<br />

kan optillen.<br />

De rijpe vruchten zijn <strong>zee</strong>r groot,<br />

en worden grooter als een menfchen<br />

hooft, en vallen driehoekigh. Zy zijn<br />

met een dubbelde fchil bedekt. De<br />

buitenfte fchil of bolfter is ontrent een<br />

vinger dik, en beftaet uit vele vezelen<br />

of draden , als pluys ,<br />

die in de lengte<br />

daer door loopen. Zyis van buiten<br />

bruin afchgraeuvan kleur, en van binnen<br />

rosachtigh. Daer na volght een<br />

herde bruine fchil ofdop, daer een pit<br />

of kern binnen inzit.<br />

De jonge vruchten zijn rondt en<br />

eerft geel, of witachtigh geel , daer na<br />

donker groen. Aen het voorfte eind<br />

zit een kroontje met een ftecrt , als het<br />

loof van de rapen. De pit of kern<br />

voornoemt , is wit , en een weinigh uit<br />

den gelen, ontrenteenen duim dik of<br />

dikker, na de neut groot iS) en van<br />

X binnen

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!