13.05.2013 Views

as arquitecturas de cister em portugal. a actualidade ... - Ubi Thesis

as arquitecturas de cister em portugal. a actualidade ... - Ubi Thesis

as arquitecturas de cister em portugal. a actualidade ... - Ubi Thesis

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2. CISTER: ANTECEDENTES, ORIGEM E ESTRUTURA<br />

estar<strong>em</strong> vinculados ou sujeitos a regra alguma, para <strong>de</strong>pois se agrupar<strong>em</strong> <strong>em</strong><br />

comunida<strong>de</strong>s sob o controlo <strong>de</strong> um aba<strong>de</strong> (do arménio abb<strong>as</strong> que significa Pai<br />

que é o mesmo que dizer pai espiritual).<br />

O cenobitismo encontra-se a meio termo entre o rigor individual da <strong>as</strong>cese<br />

solitária e os r<strong>as</strong>gos <strong>de</strong> solidarieda<strong>de</strong> da vida comunitária sendo esta também<br />

apresentada no mo<strong>de</strong>lo evangélico. O cenobitismo irá proporcionar ao <strong>de</strong>senvolvimento<br />

do monaquismo um contributo fundamental para além d<strong>as</strong> norm<strong>as</strong><br />

estabelecid<strong>as</strong> por S. Pacómio (c. 286-346) e dos escritos e exortações <strong>de</strong> S. B<strong>as</strong>ílio<br />

(c. 330-379).<br />

2.1.2.<br />

Edificação do monaquismo oci<strong>de</strong>ntal<br />

No início da Ida<strong>de</strong> Média, o monaquismo oci<strong>de</strong>ntal apresenta-se sob du<strong>as</strong> form<strong>as</strong><br />

essenciais. Por um lado encontra-se a Forma Romana que se caracteriza<br />

fundamentalmente pelo equilíbrio e mo<strong>de</strong>ração tendo sido seus impulsionadores<br />

S. Bento <strong>de</strong> Núrsia e Gregório Magno (inicialmente monge e <strong>de</strong>pois Papa).<br />

Por outro lado encontra-se a Forma Irlan<strong>de</strong>sa <strong>de</strong>senvolvida a partir <strong>de</strong> S. Patrício,<br />

que se distancia da anterior ao ser caracterizada por um rigoroso <strong>as</strong>cetismo<br />

sob a forma <strong>de</strong> exílio no seio <strong>de</strong> populações pagãs. Esta forma teve também<br />

um papel fundamental na evangelização e cristianização do oci<strong>de</strong>nte. 12 No<br />

entanto,<br />

“El ej<strong>em</strong>plo <strong>de</strong> los er<strong>em</strong>it<strong>as</strong> <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sierto seguiría siendo inspiración<br />

para individuos y grupos <strong>de</strong> la Edad Media, pero la vocación <strong>de</strong><br />

er<strong>em</strong>ita fue extr<strong>em</strong>adamente rara. El hombre es un animal social. La<br />

vida <strong>de</strong>l solitario está llena <strong>de</strong> dificulta<strong>de</strong>s y <strong>de</strong> riesgos. Sólo los fuertes<br />

se atreven a llevar vida solitaria. Los mortales <strong>de</strong> menos aguante<br />

pue<strong>de</strong>n caer con <strong>de</strong>m<strong>as</strong>iada facilidad en <strong>de</strong>presiones o en la <strong>de</strong>sesperanza.”<br />

13<br />

A primeira regra <strong>de</strong> vida cenobitica é a <strong>de</strong> S. Pacómio, no século IV, que<br />

<strong>as</strong>senta fundamentalmente na obediência do monge ao seu aba<strong>de</strong>. No ano<br />

<strong>de</strong> 320 foi fundado por S. Pacómio um mosteiro, n<strong>as</strong> proximida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Teb<strong>as</strong>, <strong>em</strong><br />

Tabennisi. Segundo a sua regra o dia estava consagrado à meditação, à oração<br />

e ao trabalho manual. S Pacómio distribui os seus monges quer <strong>de</strong> modo<br />

isolado, quer <strong>em</strong> pequenos grupos por pequen<strong>as</strong> c<strong>as</strong><strong>as</strong> próxim<strong>as</strong> um<strong>as</strong> d<strong>as</strong><br />

outr<strong>as</strong> <strong>de</strong> modo a permitir a sua procura er<strong>em</strong>ítica. 14<br />

12 Cfr. GENICOT, L. e P. Hossiau; Le moyen âge; 5 e édition; C<strong>as</strong>terman; 1959; p. 37<br />

13 Cit. LAWRENCE, C. H.; El Monacato Medieval - Form<strong>as</strong> <strong>de</strong> vida religiosa en Europa Occi<strong>de</strong>ntal durante la<br />

Edad Media; Editorial Gredos, S. A.; Madrid; 1999; p.23<br />

14 Cfr. PACAUT, Marcel; Op. cit.; p.23<br />

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!