Download (1085Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

Operayı kuran, ilk sanayi tesislerini kuran, Köy Enstitülerini kuran, o ülkü doluinsanlar çağına, Çağdaş Türkiye ülkülerine karşın okur-yazar olmayan yurttaş sayısıoransal olarak azalsa da, sayı olarak 1970 yıllarına kadar hep artmıştır. KöylüyüMilletin efendisi yapmak, bu gerçekleşmeyi bırakın, köylü okur-yazar bileyapılamamıştır. Aşağıda verilen; Osmanlı borçları (Düyun-u Umumiye), Bakanlığınbütçesi, az gelişmiş ekonomik yapı atılımları engelleyen yapılar olarak ağırlıklarınısürekli hissettirmişlerdir.Yine 1939 Mali Yılı Bütçe görüşmelerinde, Maarif Vekilliği (Milli EğitimBakanlığı) bütçe kalemlerinde gösterilen, bakanlığın ‘nakil vasıtaları’ ilginç ilginçolduğu kadar da düşündürücüdür. İşte ilk Milli Eğitim Şûrasının yapıldığı 1939 yılındaBakanlığın sahip olduğu ulaşım araçları:“ Otobüs:1Kamyon:6Binek ve yükarabası:33Merkep (eşek):1Bisiklet:1” 85Ve bütçede Milli Eğitimin aldığı pay ile Düyun-u Umumiyeye ayrılan pay daşöyle idi:“1939 Mali Yılı Genel Bütçesi :261.064.192.TL-Düyun-u Umumiye:49.739.599.TL-Maarif Vekaleti:16.111.000.TL 86Milli Eğitim Bakanlığının bütçeden aldığı pay %7,8 civarında olup dördüncüsıradadır. Üstelik ayrılan bu payın %55’i olan 8.283.788.TL maaş ödemeleri içinayrılmıştı. 8.6.1948 Hükümet Programlarından ( Hasan Saka Hükümeti):“İkinci Dünya Savaşının ilk yıllarından itibaren.... sekiz yıldır devlet bütçesininyarısına yakını, hatta zaman zaman yarısından fazlası vatan savunmasınaayrılmaktadır”. 87Dönemin Millî Eğitim Bakanlarının tutumuTek Parti Döneminde, eğitim sistemi nicelik olarak hedeflere ulaşamamıştır.Ama nitelik, daha doğrusu anlayış ve eğitim politikası olarak Türk Eğitimi, kimilerinegöre “altın çağını” yaşamıştır. Bunda da hem öğretmen olarak, hem de Milli Eğitimbakanlarına kadar cumhuriyet, devlet, ulus,ülkesi ile kendi yaşamlarını özdeş kılmışeğitimcilerin varlığı en büyük etken olmuştur.Tek Parti Döneminin eğitime, eğitimin uygulayıcısı öğretmene bakışı içinbakanlığın en yetkili kişisinden, dönemin Milli Eğitim bakanlarından Mustafa Necatininbir öğretmene mektubu örnek verilebilir:84 Maarif Vekilliği 1942 Mali Yılı Bütçesi ve Müzakere Zabıtları, Maarif Matbaası, Ankara 1942,s.20.85 Maarif Vekilliği 1939 Mali Yılı Bütçesi ve Müzakere Zabıtları, Maarif Matbaası, istanbul1939, s. 97 .86 a.g.e., s. 97.87 Kazım Öztürk, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri ve Programları, s. 327-328.110