Download (1085Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

eğitim sistemimizin de 5 yıllık planlarla hedefleri çizilmişti. Türkiye’de planlı dönemiaçan Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) kuruluşu şöyle olmuştu:“Devlet Planlama Teşkilatı (DPT); ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmayıplanlı bir biçimde yürütmek amacıyla 1961 de kurulan örgüt 1950-60 dönemindekiDemokrat Parti yönetimine yöneltilen önemli eleştirilerden birisi kalkınmanın plansız,programsız yürütülmekte olduğuydu. 27 Mayıs Hareketi sonrasında, ekonomiyi planabağlamanın zorunlu olduğu görüşü egemen oldu. Bu nedenle 1961 Anayasası’nın 129.maddesinde, ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmanın bu plana göregerçekleştirileceği hükme bağlandı. Aynı yıl (1961), 91 sayılı yasayla Devlet PlanlamaTeşkilatı kuruldu”. 111Dikkatli bir gözlemci, eğitimle ilgili oluşturulan hedefler, sorunlar, çözümönerilerinde Milli Eğitim Şûraları ile DPT’nın planlarında paralellik görebilir. Eğitimsisteminin eleştirisinde de, hedeflere neden ulaşılamadığında da bu paralellikgörülebilir. Her iki oluşum sonuçları bakımından da pek farklılık göstermemektedir.Uygulamaya aktarılma konusunda da aynı sorunları yaşamışlardır.1963-1967 yıllarını kapsayan ilk planda, Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı(BYKP); “İlköğretimde 15 yıl içinde okul çağındaki nüfusun her birine okul imkanlarısağlamak, bir toplumsal hedef olarak alınmıştır.” 112 hedefi, şûra kararlarında da varolmakla beraber yaşama geçme konusunda, yani; 1977 Yılında her Türk yurttaşını okulakavuşturma konusunda hedef tutturamamıştır.Yine 1.BYKP’nın öngördüğü; “ilköğretim dışındaki eğitim kurumlarındayurttaşların kendileri için yapılan harcamaları... ödemeleri sağlanacaktır.” 113 hedefiancak, 1980 lerin başında üniversiteyi, 1990 larda ortaöğretimde birlikte -hedefteilköğretim dışındaki eğitim kurumları denmesine karşın- ilköğretimi de kapsamıştır.Eğitim konusunda getirilen eleştirilerde benzerlik göstermektedir.“Eğitimle, iktisadi ve toplumsal yapı ve faaliyetlerdeki ihtiyaçlar arasında bir ilgikurulmadığından bazı alanlarda önemli boşluklar, bazılarında ise fazlalıklar ortayaçıkmıştır.” 1141.BYKP, ortaöğretimde mesleki teknik öğretim ile genel ortaöğretim (genel lise)arasındaki varolan (1963); genel liseleride % 62, mesleki ve teknik ortaöğretimde % 38olan oranları tersine çevirmeyi hedeflemiş ve 1977 için % 62 mesleki teknik, % 38genel lise olarak hedeflenmişti. Ancak, 1977 ye gelindiğinde oranların aynı kaldığı vehedeflerin tutmadığı görülmüştür.Sekiz yıllık temel eğitim uygulamasının temelleri bu dönemde atıldı. 1973Tarihli Milli Eğitim Temel Kanunu temel eğitimin sekiz yıl olmasını emrediyordu.Ayrıca 3.BYKP 1973-1974 Öğretim yılında sekiz yıllık temel eğitim uygulamasınabaşlanmasını öngörüyordu.Bu dönemde, Dokuzuncu Şûra kararlarının uygulamasına yönelik olarak 1974-1975 Öğretim yılında, ilk defa ‘Uygulama Planı’ hazırlanmıştır. Adı geçen öğretimyılında yeni sistemle ilgili ‘Uygulama Planı’ başlığı altında aşağıdaki ifadeler yeralmaktadır:“Bu kısımda, daha önceki kısımda yer alan kararlardan 1974-1975 öğretimyılında hangilerinin ne ölçüde uygulanacağı gösterilmiştir. Ayrıntılı uygulama planıBakanlıkça ayrıca hazırlanacaktır.” 115111 Ana Britannica Ana yayıncılık, İstanbul 1994, 10.c. s. 91.112 DPT, 1. BYKP, s. 441.113 DPT, a.g.e. s. 442.114 DPT, 1. BYKP, s. 448.120