eğitim sistemimizin de 5 yıllık planlarla hedefleri çizilmişti. Türkiye’de planlı dönemiaçan Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) kuruluşu şöyle olmuştu:“Devlet Planlama Teşkilatı (DPT); ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmayıplanlı bir biçimde yürütmek amacıyla 1961 de kurulan örgüt 1950-60 dönemindekiDemokrat Parti yönetimine yöneltilen önemli eleştirilerden birisi kalkınmanın plansız,programsız yürütülmekte olduğuydu. 27 Mayıs Hareketi sonrasında, ekonomiyi planabağlamanın zorunlu olduğu görüşü egemen oldu. Bu nedenle 1961 Anayasası’nın 129.maddesinde, ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmanın bu plana göregerçekleştirileceği hükme bağlandı. Aynı yıl (1961), 91 sayılı yasayla Devlet PlanlamaTeşkilatı kuruldu”. 111Dikkatli bir gözlemci, eğitimle ilgili oluşturulan hedefler, sorunlar, çözümönerilerinde Milli Eğitim Şûraları ile DPT’nın planlarında paralellik görebilir. Eğitimsisteminin eleştirisinde de, hedeflere neden ulaşılamadığında da bu paralellikgörülebilir. Her iki oluşum sonuçları bakımından da pek farklılık göstermemektedir.Uygulamaya aktarılma konusunda da aynı sorunları yaşamışlardır.1963-1967 yıllarını kapsayan ilk planda, Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı(BYKP); “İlköğretimde 15 yıl içinde okul çağındaki nüfusun her birine okul imkanlarısağlamak, bir toplumsal hedef olarak alınmıştır.” 112 hedefi, şûra kararlarında da varolmakla beraber yaşama geçme konusunda, yani; 1977 Yılında her Türk yurttaşını okulakavuşturma konusunda hedef tutturamamıştır.Yine 1.BYKP’nın öngördüğü; “ilköğretim dışındaki eğitim kurumlarındayurttaşların kendileri için yapılan harcamaları... ödemeleri sağlanacaktır.” 113 hedefiancak, 1980 lerin başında üniversiteyi, 1990 larda ortaöğretimde birlikte -hedefteilköğretim dışındaki eğitim kurumları denmesine karşın- ilköğretimi de kapsamıştır.Eğitim konusunda getirilen eleştirilerde benzerlik göstermektedir.“Eğitimle, iktisadi ve toplumsal yapı ve faaliyetlerdeki ihtiyaçlar arasında bir ilgikurulmadığından bazı alanlarda önemli boşluklar, bazılarında ise fazlalıklar ortayaçıkmıştır.” 1141.BYKP, ortaöğretimde mesleki teknik öğretim ile genel ortaöğretim (genel lise)arasındaki varolan (1963); genel liseleride % 62, mesleki ve teknik ortaöğretimde % 38olan oranları tersine çevirmeyi hedeflemiş ve 1977 için % 62 mesleki teknik, % 38genel lise olarak hedeflenmişti. Ancak, 1977 ye gelindiğinde oranların aynı kaldığı vehedeflerin tutmadığı görülmüştür.Sekiz yıllık temel eğitim uygulamasının temelleri bu dönemde atıldı. 1973Tarihli Milli Eğitim Temel Kanunu temel eğitimin sekiz yıl olmasını emrediyordu.Ayrıca 3.BYKP 1973-1974 Öğretim yılında sekiz yıllık temel eğitim uygulamasınabaşlanmasını öngörüyordu.Bu dönemde, Dokuzuncu Şûra kararlarının uygulamasına yönelik olarak 1974-1975 Öğretim yılında, ilk defa ‘Uygulama Planı’ hazırlanmıştır. Adı geçen öğretimyılında yeni sistemle ilgili ‘Uygulama Planı’ başlığı altında aşağıdaki ifadeler yeralmaktadır:“Bu kısımda, daha önceki kısımda yer alan kararlardan 1974-1975 öğretimyılında hangilerinin ne ölçüde uygulanacağı gösterilmiştir. Ayrıntılı uygulama planıBakanlıkça ayrıca hazırlanacaktır.” 115111 Ana Britannica Ana yayıncılık, İstanbul 1994, 10.c. s. 91.112 DPT, 1. BYKP, s. 441.113 DPT, a.g.e. s. 442.114 DPT, 1. BYKP, s. 448.120
Yukarıdaki ifadeler şûraların en büyük etkisi olan uygulamaya aktarmakonusunda atılan ilk adımdı. Bu yönüyle önemli bir gelişme olmasına karşınuygulamaya aktarılmada hiçbir dönemde yüzde yüz başarı yakalanamamıştır.Yine bu dönemde, okullarda rehberlik uygulamaları, ilk defa Sekizinci MilliEğitim Şûrası kararları ve 2.BYKP doğrultusunda başlatılmıştı. İlk olarak 1970 yılındaortaöğretim kurumlarında “Rehberlik Servislerinin Kuruluş ve Görevleri ile İlgiliEsaslar” çerçevesinde 24 ortaöğretim kurumunda başlamış ve ileriki yıllardayaygınlaştırılmıştır.Planlı Dönemle birlikte eğitim politikalarına etki eden bir yapılanmada DevletPlanı Teşkilatı ve bu kurumun hazırladığı Beş Yıllık Kalkınma Planları olduğusöylenmişti. BYKP ları eğitim politikalarının oluşturulmasında şûra kararları yönündeplanlama yaptığı gibi şûra kararlarının uygulamaya aktarılamadığını ve bu nedenleTürk Eğitim Sisteminin sorunlarını çözemediğini de vurgulamıştır. Bu yönüyle BYKPları şûra kararlarının yaşama geçirilmesi konusunda şûraların en güçlü destekçileriolmuştur. DPT nın şûra kararlarının uygulanmasına ilişkin değerlendirmesi şöyledir:“Bu dönemde ortaöğretimin yapısında bir değişiklik olmamıştır. Ortaöğretim,genel liseler ve mesleki teknik liselerden oluşmuştur. Bu dönemde, Sekizinci Şûrakararlarına dayalı olarak hazırlanan Dokuzuncu Şûra önerilerinin büyük bir kesimininuygulamaya konulamadığı daha önce belirtilmiştir.Yedinci ve Sekizinci şûralarda nüfusu az olan, ayrı ayrı genel ve mesleki tekniköğretim verecek okulları besleyecek sayıda öğrenciye sahip olmayan yerleşimbirimlerinde ‘çok amaçlı okul’ açılması önerilmiştir. Bu öneriler hukuki dayanağını1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanununda bulmuştur. Yasa da aynı amaçla ‘çokprogramlı liseler’in kurulabileceği belirtilmiştir. Fakat, bu hüküm plan dönemindeuygulamaya dönüştürülememiştir.Milli Eğitim Şûraları, iktidarda bulunan hükümetlerin, eğitim sorunlarınıçözmek amacıyla, bilimsel çözüm önerileri sunarak büyük destek olmuşlardır. Ancak;Yedinci, Sekizinci, Dokuzuncu Milli Eğitim Şûralarında alınan kararların büyük birkesimi uygulamaya konulamamıştır.” 116Kalkınma Planları ve eğitimPlanlı Dönemle başlayan BYKP nın eğitimle ilgili hedefleri şöyle idi.Birinci BYKP da eğitim (1963-1967):“-Fırsat ve olanak eşitliğinin sağlanması hedeflenmiştir.-Çağ nüfusuna on beş yıl içinde okul olanakları sağlanması öngörülmüştür.-Ortaokulların temel görevinin üst okulları besleme olduğu ve tek tip olarakgörevini yerine getirmesi hedeflenmiştir.-Tüm vatandaşlara temel eğitim verilecektir.-Eğitim harcamalarına olanaklar ölçüsünde katılınması hedeflenmiştir.-Geniş bir burs sisteminin kurulması hedeflenmiştir.-Mesleki teknik öğretimle sanayi arasında ilişki kurulabilecek bir sistemoluşturulabilecektir.115 MEB, Dokuzuncu Mili Eğitim Şurası, İstanbul 1991, s. 310.116 DPT, Planlı Dönemde Temel Eğitim ve Lise Seviyeli Eğitimin Yeniden Düzenlenmesiyle İlgiliPolitikalar ve uygulamaları, 1988, s. 208-210.121
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64:
(d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66:
(ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68:
2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70: 2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72: Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74: 59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76: 3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125 and 126: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 127 and 128: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166: “Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168: Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170: SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172:
ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174:
SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176:
BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178:
MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras