lise döneminde öğretmenliğe yönelmiş, istekli, bu kademelerde ileride görev alacağıöğretmenlik mesleği için temel bilgiler, tutum ve davranışlar kazandırılan öğrencilerbaşka alanlara yönelirken, bir yandan da bu özelliklerle donatılmamış, alt yapısıoluşturulmamış genel liselerin başarı düzeyi düşük öğrencileri Eğitim Enstitülerinidoldurarak niteliği olumsuz yönde etkilemiştir.Yine bu dönemde, bu yıllarda öğretmen niteliğine ve dolayısıyla eğitiminniteliğine olumsuz yönde etki edecek ve bu etkiyi uzun yıllar sürdüren oldukça önemlibir olumsuz gelişme ‘mektupla öğretim’ ve ‘hızlandırılmış program’ lar la öğretmenyetiştirilmesi idi. Bu yöntemle yetiştirilen öğretmenlerin öğretmenlik mesleğiniteliğinde ve eğitimde oluşturduğu olumsuz etkiler uzun süre Türk eğitim sisteminiolumsuz yönde etkilemiştir. Bunun yanında geleceğe de olumsuz bir miras-gelenekbırakarak 1980 yıllarından sonra her meslekten yetişmiş insanların öğretmen olarakatanmalarını getirdi.Mektupla öğretim ve hızlandırılmış programların yapı ve işleyişi öz olarakşöyleydi:“Mektupla Öğretmen Yetiştirme:1974’te bütün lise mezunlarına yüksek öğretim yaptırmayı vaat eden döneminhükümeti, mektupla yüksek öğretim denen bir uygulamaya gitmiş ve 46.000 öğrenci buyolla öğretmen yetiştiren programlara alınmıştır. Resim, Müzik, Beden Eğitimi dersleride dahil, çeşitli dallarda mektupla öğretmen yetiştirilmeye çalışılmıştır. Ancak buprogram daha çok yazın 5 haftalık çalışmalar biçiminde yapılmış ve üç yıl içinde toplam15 hafta kadar öğretim yapılabilmiştir. Oysa, normal program uygulayan üç yıllıkEğitim Enstitülerinde normal bir eğitimle yılda 24 haftadan üç yılda 72 haftalık öğretimyapılmaktaydı. Böylece çalışma süresi bakımından da mektupla öğretmen yetiştirme,normal süresinin % 20- 25’i arasında kalmıştır. Batıda bazı ev kadınlarına vb. hitap edenve boş zamanlarının değerlendirilmesi bakımından yararlı olan mektupla öğretim bizdeçok basitleştirilerek ve çok kısa sürede öğretmen yetiştirme amacıyla kullanılıncaöğretmenlik mesleği iyi yetişmemiş binlerce öğretmenle dolmuş ve meslek, tarihîgelişimi içinde bundan zarar görmüştür.Hızlandırılmış Programla Öğretmen Yetiştirme:1975’ten sonra özellikle Eğitim Enstitülerinde siyasal ve ideolojik amaçlı şiddetolayları nedeniyle öğretim normal sürdürülememiş ve binlerce öğrenci okullarınadevam edmememişlerdir. !978’de bu duruma ‘hızlandırılmış programlarla’ çözümbulma yoluna gidilmiştir. Çok yoğun dersler ve birden fazla öğretimle yapılan buuygulamada normal öğretim süresinin % 25-50’si kadar bir süre çalışma yapılabilmiştir.Ayrıca, seminer çalışmaları, uygulamalar da yapılamamıştır. Bu şekilde onbinlercegence öğretmenlik diploması verilmesi, her geçen gün güçlendirilmesi gereken mesleğidaha da yıpratmıştır. Kamuoyunda bu uygulama ile kaba alaylara gidilmesi meslekadına üzücüdür.” 125Şûralarda kararlar alınarak öğretmenlikte niteliği artırmak amacı güdülürken, 17Kasım 1974’ te kurulan Sadi Irmak Hükümeti Programında yer alan aşağıdaki ifadeleroldukça düşündürücüdür. Bundan da düşündürücü yanı, bu yaklaşımın uygulanmışolmasıdır:“Ortaöğretimde mevcut büyük öğretmen açığını kapatmak ve yükseköğretimkuruluşlarına yerleştirilmesi mümkün olmayan öğrencilerin, öğrenime devamınısağlamak amacıyla, Mesleki ve Teknik Yükseköğretmen Okulları ile Eğitims.337.125 Yahya Akyüz, Türk Eğitim Tarihi, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1997,124
Enstitüsünde uygulanmasına başlanan ‘mektupla öğretimdin başarıyla yürütülebilmesiiçin ciddi gayret sarfedilecektir.” 126Ülkede eğitim politikalarının belirlenmesinde söz sahibi olması gerekenşûraların kararlarına uymadığı gibi, ülkenin her türlü toplumsal ve ekonomik çıkarlarınaters ve bilimsel de olmayan bu tutuma göre; üniversite sınavlarında başarısız olan,hiçbir yükseköğrenim kurumuna giremeyen öğrencilerin öğretmen olmasınıhedefliyordu. Ülkenin geleceğini kurmada en çok söz sahibi meslek olan öğretmenlik,Atatürk’ün “Öğretmenler, gelecek nesil sizin eseriniz olacaktır” sorumluluğunu verdiğiöğretmenlik, -hiçbir işte dikiş tutturamayan-, başarı düzeyi en düşük öğrencilerinmesleği oluyordu.1974 yılında geçilen ‘mektupla öğretim’ yöntemi için aşağıdaki ifadeler bütünçıplaklığıyla konuyu ortaya koymaktadır:“Bu konuda çıkarılan “Bakan oluru” şu korkunç ifadeleri içeriyordu: Hiçbiryükseköğretim kurumuna giremeyen gençlere öğrenim olanağı sağlamak üzere, sadeceöğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarında mektupla öğretim başlatılmıştır. Artıkbeden eğitimi, resim, müzik dahil tüm branşlarda mektupla öğretmen yetişecekti! Yetiştide. ...Bu süreci gençlik olaylarının ve anarşinin öğretmen okullarını işlemez halegetirmesi üzerine 1978 de başlatılan “Hızlandırılmış öğretim” ...gibi olumsuzluklarizledi.” 127Bu uygulamaların yapıldığı dönemi kapsayan 4.BYKP, öğretmen yetiştirenyüksekokulların asıl kaynağını öğretmen liseleri oluşturacak demekte ve dahaortaöğretim düzeyinde altyapısı oluşturulmuş gençleri öğretmen kaynağı görmekte idi.Mesleki Teknik Eğitim ve Çok Amaçlı OkulDin eğitiminin bu dönemde çok hızlı geliştiği görülmektedir. Planlı dönemdeİmam Hatip okulları sayısında, özellikle öğrenci sayılarında -planlanan hedefleri de katkat aşarak- hızlı bir artış dikkati çekmektedir. Bu gelişmede, Milli Eğitim Şûralarınınİmam Hatip okullarının gelişmesini sağlayıcı kararları da etkili olmuştur. Ya daiktidarda olan siyasal iradenin, şûraları kendi eğitim politikaları yönünde etkilemesisonucu şûralar bu kararları almıştır. Örneğin: Altıncı Milli Eğitim Şûrası (1957)kararlarına uygun olarak, meslek okullarının birinci devreleri ortaokul halinegetirilmişti: Ancak İmam Hatip okullarının birinci devreleri bu uygulamanın dışındatutulmuştur.Kalkınma planları da buna paralel hedefler ortaya koymuştur. 2.BYKP da (1968-1972) Köy Ebe Okulları ile İmam Hatip okullarının ilk devreleri dışında ortaokulseviyesindeki bütün meslek okulları genel ortaokula dönüşecektir, denilmektedir.Sekizinci Şûrada, Türk Eğitim Sisteminin yapısı incelenirken; birinci devreortaöğretim (liselerin birinci devreleri, liselerin ortaokula karşılık gelen kademesi)konusunda, yanlış ve erken bir seçimi önlemek ve bu yüzden normal öğretim süresiniuzatabilecek herhangi bir zaman kaybına yer vermemek için bu devrede öğretimihtisaslaşamaz, denilmektedir. Bu karara uygun olarak mesleki teknik okulların birincidevreleri -İmam Hatip liselerinin birinci devreleri dışında- kapatılmıştır. Örneğin,Ticaret Ortaokullarının hepsi kapatılmıştır.126 www.tbmm.gov.tr 2000, Sadi Irmak Hükümet programı, Cumhuriyet Hükümeti programları,127 Niyazi Altunya, Eğitimde Geleceğe Bakış, Ankara 2000, s. 41.125
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64:
(d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66:
(ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68:
2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70:
2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72:
Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74: 59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76: 3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119 and 120: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 127 and 128: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166: “Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168: Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170: SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172: ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174: SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176:
BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178:
MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras