Download (1085Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

1939 Maarif Şûrası-İlköğretimin Gelişim Planı 101yetiştirilecek öğretmen sayısı Yaptırılacak okul binalarıYıllar Eğitmen Öğretmen Köylerde Şehirlerde1940-1941 2000 1000 1200 301941-1942 2000 1300 1500 401942-1943 2000 1500 1800 501943-1944 2000 1800 2000 801944-1945 2000 2000 2500 1001953’te toplanan Beşinci Şûra, Köy Enstitülerini kapatma kararı almış, fakat buboşluğu dolduracak yeni bir yapı ortaya koyamamıştır. Sonuç: 1952-1953 öğretimyılında il ve ilçe merkezlerinde zorunlu öğrenim çağında bulunan 704.000 çocuktan186.894’ü okul dışında bulunuyordu. Okulları çiftli öğrenimden kurtulmak, sınıfmevcutlarını normal düzeylere indirmek, okul dışında kalan çocukları okulakavuşturmak için il ve ilçe merkezlerinde 1-12 derslik 592 ilkokul binasına ihtiyaçvardır.“Köylere gelince, 1952-1953 öğrenim yılı başındaki geçici rakamlara göre18.561 köy okuldan yoksundur. Köylerde zorunlu öğrenim çağındaki 2.090.000çocuktan 896.682 çocuk (çağ nüfusunun yaklaşık yarısı) okulsuzdur.Küçük köylerden mümkün olanları birleştirmek suretiyle yeniden 16.848 köyokulu binasının yapılması gerektiğini saptadık. 102Köy enstitüsü sisteminde devlet yalnız öğretmen ve bazı malzeme gönderiyor,köylü kendi arazisini bağışladığı gibi 103 okulun yapımını da yapmakla yükümlütutuluyordu. Çok partili dönemde bu uygulama da sistemden çıkarılmıştır. Döneminbaşlarında, 30.3.1951 Menderes Hükümeti Programı şunları ön görüyordu:“Köy okulları inşaatında, köylü vatandaşlarımızı yükümlülük altına sokanmevzuat kaldırılacaktır”. 104Ve hükümet programına sadık kalarak uygulama ve mevzuatı kaldırmıştır. Bututum halkın angaryadan kurtulması açısından olumlu, toplumun eğitim hakkınınkullanılmasını geciktirmesi bakımından olumsuz olmuştur.Hükümetler ve eğitim“Menderes Hükümetleri;...Daha önceki yıllarda eğitime ve okul yapımına halkınkatkısı da sağlanırken bu hükümet halkı, köylüyü bundan uzaklaştırmıştır. Günümüzdede “kendi okulunu kendin yap!” sloganı ile uygulanmaya çalışılan bu durum, odönemde kaldırılarak her şeyi devletten bekleyen, eğitim konusunda girişimci olmayan,101 MEB, Birinci Milli Eğitim Şurası, İstanbul 1991, s.680.102 MEB, Beşinci Milli Eğitim Şurası , İstanbul 1991, s.7. (Bakan Tevfik İleri’nin Beşinci Şurayıaçış konuşmasından).103 Arazi bağışlanması, bina yaptırılması her zaman gönüllü olmuyordu. özellikle verimli birarazisi elinden alınan köylü buna jandarma zoruyla rıza gösteriyordu.104 Kazım Öztürk, Türkiye Cumhuriyetleri ve programları, Ak yayınları, İstanbul 1968, s. 383.116