kuruluşlarında kültürel kimliği, milli benliği, değer yargıları, yaşam biçimi ve dünyagörüşü farklı kuşaklar yetişir. Bunlar arasında milli birlik için gereken karşılıklı sevgi,hoşgörü, anlayış,keder, kıvanç, tasada ortak olma bağları zayıflar,egemen olma tutkusukamçılanır; demokrasi karşıtı zararlı akımlar bu ortamdan yararlanmaya kalkışır,bundan zincirleme etkileşimle önce milli birlik, sonrada demokrasi zarar görür” 107Bu dönemde, 2000 yılında bile çağdaş, ileri bir uygulama olarak algılanan,oluşturması durumunda büyük yararlar sağlayacağı düşünülen bir yapılanma;‘Okullararası Sigorta Kurumu’ düşünce olarak 50 yıl önce Beşinci Milli EğitimŞûrasında (1953) alınan bir kararın uygulamaya aktarılmasıyla oluşacaktı. Ama,üzerinden yaklaşık 60 yıl geçmesine karşın uygulanamadı.Dönemin eğitim hareketleriBu karar, şûraların eğitim sistemindeki düzeyini ve şûraların neden Türk EğitimSisteminin yüz akı olduğunun göstergesi olan bir karardı. Altmış yıldır uygulamaşansını yakalamaya çalışan ve önerinin 57. yılında da (2000) çağdaş bir uygulamaözelliğini koruyan “İlkokullar Sağlık Teşkilatı Hakkındaki Kanun Tasarısı” şunlarıöngörüyordu:“Milli Eğitim Bakanlığınca garanti edilen ve hükmi şahsiyeti bulunan‘okullararası hastalık, tüberküloz, ve kaza sigortası kurumuyla’ yerine getirilmesiöngörüşünde bulunulmuştur.Memleketimiz için şüphesiz çok yeni bir konu ‘Okullararası SigortaKurumunun’ ayrı bir kanunla yurt ölçüsünde kurulması komisyonumuzca uygungörülmüştür. Okullararası Sigorta Kurumlarının, öğrenci velilerinin ödeyecekleri çok azbir sigorta ücreti karşılığında, özel ve resmi sağlık kuruluşlarında tedavilerinin uzmandoktorlar tarafından ücretsiz sağlaması.Okullararası Sigorta Kurumunun kendi statüsü dahilinde yapacağı hizmetlerarasında, ilkokullardan çıkıp hayata atılmak zorunda bulunan ve yahut üst derecedekiokullara devam istedikleri halde maddi imkansızlıkları dolayısıyla bu isteklerini yetinegetiremeyen öğrencilere para yardımları yapmak,... öğretmen ve ailelerine sağlıkhizmetleri sunmak” 108Öğretmenler arasında eşitsizliğe neden olan bir mevzuat, bu dönemdeöğretmenler lehine şûralarda değiştirilmiştir. Branş öğretmenlerinin özlük ve ekonomikdurumlarıyla ilgili olarak alınan; “Orta ve lise farkı gösterilmeden öğretmenlere haftada15 saat zorunlu ders verilmesi, bu suretle ders dağıtımı ve ücret bakımından ortayaçıkan güçlüklerin giderilmesi” kararı 109 ancak, 1998 yılında ilköğretim 2. kademe(eskiden ortaokul) branş öğretmenlerinin liselerden farklı olarak 18 saat olan zorunluders yükünün liselerde olduğu gibi 15 ders saatine indirilmiş ve uygulanabilmiştir.Çok Partili dönemde toplam iki şûra düzenlenmişti. Toplanan bu iki şûrada da(Beşinci ve altıncı Şûra) dikkati çeken bir durum; şûra yönetmeliğine göre oluşturulankomisyonların hazırladıkları raporların genel kurulda önemli değişikliklere uğraması veŞûralara sunulan önerilerin çoğunluğunun reddedilmesi ya da şûra başkanınca (bakan)oya sunulmaya gerek olmadığı kanısı belirtilerek oylamaya sunulmamasıdır. Bu işleyiş,107 TÜSİAD Eğitim Raporu (Türkiye’de Eğitim), Zekai Baloğlu, TÜSİAD Yayını. İstanbul 1990.s. 8, 9, 10, 43.108 MEB, Beşinci Milli Eğitim Şurası, İstanbul 1991, s. 92.109 MEB, Altıncı Maarif Şûrası, İstanbul 1991, s.164.118
u şûralarda eğitimcilerin düşüncelerinin şûra kararlarına yeterince yansıtılamadığıbiçiminde değerlendirilebilir.Mesleki teknik öğretimle ilgili olarak Altıncı Milli Eğitim Şûrasında (1957)alınan; “Çok ağır olan teknik öğretim masraflarına, devlete ve özel sermayeye ait büyüksanayi kuruluşlarının katılımının sağlanması” kararı 1999’da yapılan ve tek konu olarakMesleki teknik eğitimi ele alan Onaltıncı Şûrada da genişletilerek teyit edilen ve işverenlerce de kabul görerek, Onaltıncı Şûrada Türkiye İşveren SendikalarıKonfederasyonunca da (TİSK) mesleki teknik öğretiminde hem ekonomik katkı hem dekarar alma sürecine katılım konusunda talepleri olmasına karşın yaşamageçirilememiştir.Kararlarının yaşama geçirilememesi, her dönemde şûraların eksik yönünüoluşturmuştur. Bu olgu basının da dikkatini çekmiştir. Şûra kararlarınınuygulanamaması konusunda yazar Peyami Safa, gazetesindeki köşesinden 1959 daşunları yazıyordu:“...Eğitim politikası, müfredat programları,ilköğretim kanunu, köy okullarımeseleleri, şimdiye kadar bütün kararları hep kağıt üstünde kalan maarif şûralarınıngayretlerine rağmen halledilememiş olduğu için genel bir maarif buhranı vardır”.“Maarif Şûrası da bu davaya el atsa vereceği kararlar uygulanmaz. Ondanevvelki beş maarif Şûrasının karar tutanakları evrak mahzenlerinde güveleri ve fareleridoyurmaktan başka bir işe yaramamıştır. Bu hayvancağızlar çocuklarımızdan vegençlerimizden daha mı bahtiyarlardır?” 110C. PLANLI DÖNEMDE ŞÛRALARIN EĞİTİMPOLİTİKALARINA ETKİLERİGiriş1960 Askeri Hareketi ile Türkiye’de yeni bir dönem başladı. Askeri harekettenhemen bir yıl sonra 1961 de yeni bir Anayasa kabul edildi. 1961 Anayasası, 1924Anayasasına göre kişilere ve topluma daha çok demokratik haklar tanıyordu. Bunlar;üniversitelerin özerkliğinden memur sendikalarına, düşüncenin ifade özgürlüğüne,toplumun bütün bireylerinin örgütlenmesine kadar hemen her alanda demokratik açılımıgetiriyordu. Eğitim de yansıyan bu rüzgarla üniversitelerin özerkliği pekiştirilmiş,öğretmenlere sendika kurma hakkı tanınmıştı. (Eğitimle ilgili bu haklar1971 Askerimuhtırası ile geri alınmıştır).Yine, 1960 sonrası dönem, aynı zamanda ülkenin bütün potansiyelininplanlandığı ‘planlı dönem’ dir. 1930 lu yıllarda ‘ Beş Yıllık Sanayi Planları’nda olduğugibi; ama ondan farklı olarak eğitimden sağlığa, madencilikten sanayi ve tarıma kadarbütün sektörlerin gelişiminin bir plana başlandığı dönemdir. Planlı Dönemle birlikte,110 Peyami Safa, Eğitim, Gençlik, Üniversite, Ötüken Yayınevi, İstanbul 1976, s. 129,301.119
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64:
(d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66:
(ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68: 2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70: 2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72: Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74: 59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76: 3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125 and 126: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 127 and 128: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166: “Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168: Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170:
SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172:
ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174:
SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176:
BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178:
MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras