Yalnız, İmam-Hatip liselerinde durum tam tersi olmuş, adeta İmam-Hatiplerinortaokul kısımları teşvik edilmiş, üstelik yatılılık olanakları da verilerek. Öyle ki budönemde ortaokul yatılılık kapasitesinin %80 i İmam Hatiplerin birinci kademelerine(ortaokul) ayrılmıştı.Aynı zamanda bu dönemde, değişik tür ve kademelerde okullar içinde en büyükgelişme İmam Hatip okullarında olmuş ve öğrenci sayıları her tür ve kademedekiokullarla kıyaslanamayacak oranda büyümüştü.İmam Hatip okulları (II. Devre) ve Mesleki ve Teknik Eğitim (II.Devre)1963- 1964 ve 1971 –1972 Yılları Arasında Artış Oranları (%) 128İmam-Hatip Okulları Tüm Mesleki Teknik Eğit.Toplam Öğrenci 611,5 127,1İlk Kayıt 766,1 84,11997 Yılında 8 yıllık zorunlu ilköğretime geçiş kararı alındığında -diğer meslekokullarında görülmediği halde- en büyük tartışma ve direniş de İmam Hatip liselerininilk kademelerinin (ortaokul kısımlarının) kapatılması konusunda yaşanacaktı. Yasanınçıkması sırasında toplumun çeşitli kesimleri ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde de(TBMM) büyük direnç olmuş; zorunlu kesintisiz 8 yıllık ilköğretim yerine İmam Hatipliselerinin ortaokul kısımlarının devamını sağlamaya yönelik 5+3 formülüyasalaştırılmak istenmiş, fakat sonuçta yasa ‘kesintisiz zorunlu 8 yıllık ilköğretim’biçiminde çıkacaktı. 129Böylece, şûraların eğitim politikalarına etkisi 50 yıllık bir gecikme ile kendisinigösteriyordu. (ilk defa 50 yıl önce şûralarda dile getirilen 8 yıllık eğitim, ancak; 1973de Milli Eğitim Temel Kanunu’nun çıkması ile yasasına kavuşabilmişti.)İmam-Hatip liselerinin dışındaki diğer meslek okulları ile ilgili olarak şûrakararları, ağırlığın ve önceliğin mesleki teknik okullara verilmesi gerektiği yönündedir.Ama uygulamada bu başarılamamıştır.Meslek teknik okullar sistemi gerçek yaşamda modüler, dinamik, değişenekonomik ve toplumsal taleplere hızla uyum sağlayacak yapıda değildir. Toplumsal veekonomik talepleri karşılayamadığı, bu taleplere uyum sağlayamadığı için de öğrencilerbu okulları tercih etmiyorlar. Özellikle Sanat Enstitüsünün (Endüstri Meslek Liseleri)bazı bölümleri, örneğin; Torna-tesviye bölümleri bu duruma tipik bir örnekoluşturmaktadır. Bu bölüm için istihdam olanaklarının belki 20 belki 50-100 katıöğrenci yetiştirilmiştir. Gelişen teknoloji ve sanayi ile birlikte torna-tesviye atölyelerineihtiyaç azalmış, seri üretim, makinalaşma ve otomasyon sonucu fabrikalarda da talepartmadığı halde hemen her Endüstri Meslek Lisesinde (Sanat Enstitüsü) Torna tesviyebölümü bulunmaktadır: Sözü edilen bölüm mezunlarının yaptıkları işlerle ilgili biristatistiksel çalışmaya ulaşılamamıştır. Ama, adı geçen bölüm mezunlarının çoğununalanları dışında çalıştıkları sonucuna ulaşılabileceği kestirilebilir. Hemen şunu daekleyelim; torna-tesviye bölümlerinin donatım maliyeti diğer bütün bölümlerden(bilgisayar dahil) daha çok maliyet gerektirir.128 DPT, 3. BYKP, s. 755.129 Bazı şûralarda kapatılması kararı alınan İmam-Hatip Liselerinin ortaokul kısmı 12 Mart 1971deki askeri muhtıra ile kapatılmıştır. Fakat aradan 3 yıl geçmeden 1974 te Milli Eğitim TemelKanunu’na aykırı olarak (24. ve 26. maddeler) yeniden açıldı. Ancak 1997 de Milli GüvenlikKurulunun asker kanadının zorlamasıyla çıkarılan 4306 sayılı yasa ile kapatılacaktı.126
Bu konuyla ilgili ulaşılan bir veri şöyledir:“Sanat enstitüsü mezunlarının istihdam sorunu ile ilgili olarak 4 ayrı bölge vedüzeyde bulunan kentlerimizde yapılan bir araştırmadan elde edilen sonuçlara göre 4kentteki sanatkarlar arasında sanat okulundan ayrılanlar % 1,5 sanat okulunu bitirenler% 4 civarında bulunmaktadır.Mezunların teorik bilgilerinin yanında pratik tecrübelerinin iş hayatınıngereklerini karşılamada yetersiz kalışı, öğrenimin sanayideki gelişmeleri izleyememesinedeniyle iş piyasası, sanat enstitüsü mezunlarına işe girişte usta, ustabaşı statüsüvermemektedir. Bu durum sanat enstitüsü mezunları ücretlerinin iş içinde usta, ustabaşıücretlerinin düşük olmasıyla da doğrulanmaktadır.” 130Kız teknik öğretimdeki gelişmeler şûra kararları doğrultusunda olmuştur. Budönem de toplanan şûralarda alınan karar olan, kız teknik öğretimden beklenen temelamacın iyi bir ev kadını yetiştirmek olduğu, aynı zamanda Kalkınma Planlarında dahedef olarak ortaya konmuştur. “Kadınları yapılarına uygun mesleklere hazırlama”ikincil bir amaçtır, temel amaç değildir. Bunlar gösteriyor ki planlı dönemde hem MilliEğitim Bakanlığında, hem diğer kesimlerde kız teknik öğretime yüklenen anlam;geleceğin anneleri iyi ev kadını olsun, evinde çocuklarına, kocalarına, evine baksın veonun yanında ‘eşantiyon’ olarak da bir meslek de öğrensin anlayışıdır. Bu anlayışı;toplanan bütün şûralar eğitim politikası olarak Türk Eğitim Sistemine mirasbırakılmışlardır.Mesleki teknik okul öğrencilerine üniversite yolunun açılması 1962 de toplananYedinci Milli Eğitim Şûrası kararları ile gerçekleştirilmiştir. Şûra kararları geliştirilerek1970 yılına kadar aşamalı olarak mesleki teknik okulların mezunlarına da üniversitekapıları açıldı. Şûranın bu yöndeki kararları uygulamada yerini alarak mesleki tekniköğretimin hem önünü açtı, hem de bu okullara olan ilgi ve talebin artmasında etkilioldu. Şûra kararları uygulamada yerini alarak 1969 da Resmi Gazete’de yayınlanarakyürürlüğe giren, “Teknik ve Meslek Okullarını Bitirenlerden Lise Diploması Almakİsteyenlere Dair Yönetmelik” ve bunu izleyen, yine bu konuda yapılan yönetmelik vedüzenlemelerle mesleki teknik öğretimin ortaöğretim sistemi içinde ağırlığınınartırılması amaçlanmıştır. Böylece Meslek okulları da, genel liseye devam edemeyecekdurumda başarı düzeyi düşük öğrencilerin devam ettiği bir okul türü olduğugörüntüsünden kurtarılıyordu. Şûranın uygulamaya aktarılması, eğitimin sistemindeolumlu etkilerini hemen hissettirmiştir. Özellikle Endüstri Meslek liselerinin elektronikve elektrik bölümleri (sonraki yıllarda bilgisayar bölümleri de) başarılı öğrencilerin ilgigösterdikleri sınavla başarılı öğrencilerin girmek istedikleri bölümler olmuşlardır.Akılcıl, pragmatik ve ekonomik bir eğitim yapılanması olan ‘çok amaçlı okul’lailgili olarak ilk olarak bu dönemde 1962 de toplanan Yedinci Şûrada karar alınmıştı.Şûra kararı şöyle idi: “Nüfusu az olan yerlerde, ikinci devre ortaöğretimin genel,mesleki ve teknik öğretim programları, aynı çatı altında toplanan çok gayeli bir okulolarak kurulabilir.” 131Bu karar uygulamada yerini aldı. Ama planlı dönemde değil, kararınalınmasının üzerinden 30 yıl geçtikten sonra karar yaşama geçirilebildi ve ancak 1990larda ‘Çok Amaçlı Okullar’ açılmaya başlandı. 35 yıl sonra da yaygınlaştırılmaçabalarına girişildi. Kararın, beklenen düzeyde uygulanabilmesi için şûra kararının 40.ya da 50. yılını beklemesi gerektiği düşünülebilir.130 MEB, Kalkınma Planlarında Mesleki ve Teknik Eğitim, Ankara 1998, s.26.131 MEB, Yedinci Milli Eğitim Şurası, İstanbul 1991, s.124.127
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64:
(d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66:
(ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68:
2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70:
2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72:
Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74:
59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76: 3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119 and 120: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166: “Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168: Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170: SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172: ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174: SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176: BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178:
MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras