Operayı kuran, ilk sanayi tesislerini kuran, Köy Enstitülerini kuran, o ülkü doluinsanlar çağına, Çağdaş Türkiye ülkülerine karşın okur-yazar olmayan yurttaş sayısıoransal olarak azalsa da, sayı olarak 1970 yıllarına kadar hep artmıştır. KöylüyüMilletin efendisi yapmak, bu gerçekleşmeyi bırakın, köylü okur-yazar bileyapılamamıştır. Aşağıda verilen; Osmanlı borçları (Düyun-u Umumiye), Bakanlığınbütçesi, az gelişmiş ekonomik yapı atılımları engelleyen yapılar olarak ağırlıklarınısürekli hissettirmişlerdir.Yine 1939 Mali Yılı Bütçe görüşmelerinde, Maarif Vekilliği (Milli EğitimBakanlığı) bütçe kalemlerinde gösterilen, bakanlığın ‘nakil vasıtaları’ ilginç ilginçolduğu kadar da düşündürücüdür. İşte ilk Milli Eğitim Şûrasının yapıldığı 1939 yılındaBakanlığın sahip olduğu ulaşım araçları:“ Otobüs:1Kamyon:6Binek ve yükarabası:33Merkep (eşek):1Bisiklet:1” 85Ve bütçede Milli Eğitimin aldığı pay ile Düyun-u Umumiyeye ayrılan pay daşöyle idi:“1939 Mali Yılı Genel Bütçesi :261.064.192.TL-Düyun-u Umumiye:49.739.599.TL-Maarif Vekaleti:16.111.000.TL 86Milli Eğitim Bakanlığının bütçeden aldığı pay %7,8 civarında olup dördüncüsıradadır. Üstelik ayrılan bu payın %55’i olan 8.283.788.TL maaş ödemeleri içinayrılmıştı. 8.6.1948 Hükümet Programlarından ( Hasan Saka Hükümeti):“İkinci Dünya Savaşının ilk yıllarından itibaren.... sekiz yıldır devlet bütçesininyarısına yakını, hatta zaman zaman yarısından fazlası vatan savunmasınaayrılmaktadır”. 87Dönemin Millî Eğitim Bakanlarının tutumuTek Parti Döneminde, eğitim sistemi nicelik olarak hedeflere ulaşamamıştır.Ama nitelik, daha doğrusu anlayış ve eğitim politikası olarak Türk Eğitimi, kimilerinegöre “altın çağını” yaşamıştır. Bunda da hem öğretmen olarak, hem de Milli Eğitimbakanlarına kadar cumhuriyet, devlet, ulus,ülkesi ile kendi yaşamlarını özdeş kılmışeğitimcilerin varlığı en büyük etken olmuştur.Tek Parti Döneminin eğitime, eğitimin uygulayıcısı öğretmene bakışı içinbakanlığın en yetkili kişisinden, dönemin Milli Eğitim bakanlarından Mustafa Necatininbir öğretmene mektubu örnek verilebilir:84 Maarif Vekilliği 1942 Mali Yılı Bütçesi ve Müzakere Zabıtları, Maarif Matbaası, Ankara 1942,s.20.85 Maarif Vekilliği 1939 Mali Yılı Bütçesi ve Müzakere Zabıtları, Maarif Matbaası, istanbul1939, s. 97 .86 a.g.e., s. 97.87 Kazım Öztürk, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri ve Programları, s. 327-328.110
Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif VekaletiÖğretmen Okullarını bu sene bitirenlerin dağıtımında senin payına DiyarbakırMaarif Eminliği bölgesindeki Diyarbakır isabet etti.Orası güzel vatanın himmet ve irşadına muhtaç feyizli bir köşesidir. Okulu yenibitiren öğrencilerimizin memleket içine dağılmalarının gereklilik ve zorunlulukderecelerini geçen sene okulu bitiren arkadaşlarınız ve gerekse sizinle tartışmış vearamızda kararlaştırdığımız sonucu “ilkokul öğretmenleriyle mesleki bir sohbet’şeklinde bütün meslekdaşlarıma duyurmuştum. Burada, sana bundan tekrar söz etmeyegerek görmüyor ve güven içinde senin de aziz vatan ve ulusuna saygısını sunabilmekiçin bugünü sabırsızlıkla beklediğine inanıyorum.Harcırahın hemen gönderilmesi görev yerine yazılmıştır. Oraya varır varmazgiyim-kuşam bedelini de alacaksın.Yollarda gereken yardımda bulunmaları için Maarif idarelerine gereken emirlerverilmiş olduğundan iskele,istasyon ve yol uğrağı kasabalarda yakalarında yıldızbulunan bir kişi sana gelecek ve sana rehberlik edecektir. Bundan dolayı onların da senitanıyabilmeleri için yakana bir yıldız takmalısın.Gideceğin yer hiç te yabancısı olduğun yer değildir. Orada seni sevinç içindebekleyen vatan yavruları, senin gibi okulu bitirir bitirmez görev başına koşmuş hanımve bey öğretmen arkadaşların, hasılı ülkenin her köşesinde rastladığı yüksek alınlıkardeşlerin vardır.Özellikle bu sene yeni Türk harflerini yaygınlaştırmak gibi onurlu bir görevindaha vardır. Bütün ülke çocuklarını bir an önce yeni harfleri okutarak Türkiye’deokuma-yazma bilmeyen bir kişi bırakmayacak kadar geniş bir azimle çalışmakzorundasın.Bunun için yeni Türk harflerini çabuk öğren ve hemen herkese öğretmeye başla.Bu hedefe varmak için kürsü, okul gerekmez. Her yerde, her gördüğüne kadın, erkek,zengin, fakir, çiftçi, tüccar, köylü ve şehirli ayrımı yapmadan hemen öğreteceksin.Ulusumuz, yeni bir ilerleme alanı yaratacak olan bu büyük zaferi kısa bir zamandakazanacağına emin olarak görevlerinde başarılar diler ve işe başlama haberini beklerimaziz meslektaşım.Maarif Vekili Mustafa Necati” 88Böylesine bir güdülenmeyi ‘Bakanından’ alan bir öğretmen, görevini yaparkenduraksayabilir mi?İkinci Milli Eğitim Şûrasında ‘ahlak eğitimi’ ile ilgili görüş, tartışma ve alınankararlar aynı zamanda, Tek Parti Döneminin eğitime bakışını gösterdiği gibi, özellikletoplumu yetiştirme görevi verilmiş olan öğretmenlere bu felsefe, anlayışkazandırılmıştır. İkinci Şûrayı açış konuşmasında bakan H.Ali Yücel, bu konuda şunlarısöylüyordu:“Çocuklarımıza, doğruluğun kişiye verdiği vicdan huzurunu, ancak doğru birinsanın memleketine faydalı olmak olanağını bulabileceğini;... çocuklarımıza ödevin neolduğunu ve bunu yapmanın nasıl bir zorunluluk bulunduğunu; ödevleriniyapmayanların kendilerine ve arkadaşlarına nasıl zarar verdiklerini; şahsen gerekeniyapmamanın veya başkalarına yükletmeye kalkışmanın nasıl bir hilekarlık ve tecavüzolduğunu ;.. memleketimizde görev anlayışının ilerlemeye çok muhtaç bulunduğunu,88 Cahit Tanyol, Atatürk ve Halkçılık, T.İş Bankası Yayınları, s.128.111
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60: “Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62: 7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64: (d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66: (ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68: 2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70: 2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72: Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74: 59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76: 3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78: 16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80: 8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82: 38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109: Şûralarla hükümet programları
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119 and 120: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125 and 126: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 127 and 128: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133 and 134: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 135 and 136: 1980 sonrası dönemde şûraların
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162:
karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164:
“1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166:
“Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168:
Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170:
SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172:
ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174:
SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176:
BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178:
MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras