Download (1085Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

manevi değerlere bağlı, okulunu kendi yapmadığı için sorunlarına sahiplenme ve çözmesorumluluğu duymayan bir toplum olmaya yöneltmiştir.” 105Çok partili dönemde, eğitim politikasını belirleyen tek ideoloji olan‘Kemalizm’in tek başına belirleyici olma özelliği kaybolmuştur. Türkiye’nin batılı birdevlet yapılmasını amaçlayan ulusal kültürü, dili, tarihi öne çıkaran eğitim politikasıtercihine yeni tercihler eklenmiş ve Kemalizm görünürdeki resmi ideoloji olmuştur.Milliyetçi-muhafazakar ideolojiler yeni dönemde etkili olmuştur. Eğitimci ağırlığı olanşûralarda Kemalizm öne çıkmış, politik etki ağırlığı olan şûralarda milliyetçimuhafazakarideolojiler ile Kemalizm sentezlenmeye çalışılmıştır.“1946 dan 1997 yılına kadar son 50 yılın ideolojisi; 1960 askeri hareketi ve 1961Anayasası uygulamalarının birkaç yıl süren farklı tutumları dışında, ülkeyi yöneteniktidarların toplum-ekonomi-siyaset tercihlerine göre muhafazakar bir yol izlemiştir”.Bu yeni yaklaşımda laiklik anlayışı egemen ideolojiye göre yeniden yorumlanmış ve dinkurumu (islamiyet) bir ideoloji olarak eğitime giderek artan bir düzeyde etki etmeyebaşlamıştır. Bu süreç doğal bir süreçtir. Şöyle ki;“Devleti ele geçirenler, ister bir ulus, bir sınıf ya da grup adına isterlersedoğrudan kendilerini temsilen iktidara oturmuş olsunlar, toplumsal ve ekonomik yapıyıkendi ideolojilerine uygun olarak biçimlendirmeye başlarlar”. 106Şûraların, eğitim politikalarını etkileme gücü şûra kararları ile hükümetpolitikalarının uyuştuğu oranda olmuştur. Eğitimci ağırlığının hissedildiği şûralardaKemalizm yine eğitim politikasını belirleyen tek ideoloji olmuştur.Bu olgu, Türkiye iş dünyasının en büyük örgütü TÜSİAD (Türkiye Sanayicisi veiş adamları Derneği) tarafından hazırlatılan, kamuoyunda TÜSİAD Eğitim Raporuolarak bilinen raporda şöyle değerlendirilmektedir:“1950 de iktidar değişmesinden sonra din eğitimi alanında çok hızlı gelişmeleroldu. İncilin latince okunması zorunluluğunun sona ermesi, dilde ve yazıda ikililikengelini kaldırmış, hem ibadet hem de öğretim açısından büyük yararlar sağlamıştır....Din dili ve yazısı ile milli dili ve yazısı aynı olan ülkelerde, dini görevlerinyerine getirilmesi ve din görevlilerinin çabaları ile okur-yazarlık oranı yükselmekte, ayrıolan ülkelerde ise düşük kalmaktadır....Ayrıca Kuran kurslarının Milli Eğitim Bakanlığının denetim ve gözetimidışında örgütlenmesi, yönetim ve denetiminin elden çıkmasını kolaylaştırmış; buboşluktan yararlanacak, Türk Devriminde yasaklanan tarikatlar tekrar canlanmış ve hemTevhidi Tedrisat (öğrenim birliği) Kanunu’na hem de Milli Eğitim Temel Kanunu’naaykırı olarak, Milli Eğitim gözetimi ve denetimi dışında açılmış binlerce Kuran Kursuve Kurs öğrencisi yurdu ülkenin her yanına hızla yayılarak Türk çocuklarını ikincikanalda baskı altına almıştır....Demokrasi faktörünün eğitim sistemi içindeki zorunlu temel ilkesi olan eğitimbirliği, başka deyişle eğitim sisteminin demokratikleştirilmiş laik yapısı zorlanmış vedemokrasiye uyumu çok güç olan dikey eğitim kuruluşları tekrar olmuştur.Böylece yolun başına dönülmüş gibidir. Kısır döngü baş göstermiştir. Bunun birtakım tehlikeleri de getirebileceği gözden uzak tutulmamalıdır. Demokrasi eğitimietkileyemeyince bu defa da bozulan eğitim sistemi demokrasiyi olumsuz yöndezorlayacaktır. Temel eğitim çağında başlayan birbirlerine kapalı,ayrı dikey eğitim105 E. Balcı Bucak, Türkiye’de Eğitim politikaları ve siyasi parti ödülleri, Adım Yayıncılık,1993, s. 155.106 İsmail Güven, Türkiye’de 1950-1980 Yılları Arasında Örgün Eğitimde Yapısal Değişme veİdeoloji Arasındaki İlişkiler, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi SBE, 1998 s. 181-185.117