Bu dönemde görülen önemli bir gelişme ekonomik alanda olmuştur. Türkiyeekonomisini batı ile özellikle Avrupa Birliği ile bütünleştirmek için yeni bir yönelimegirmiştir. Döneme damgasını vuran ekonomik model liberalizm olmuştur. Bu ekonomikmodel tercihiyle Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu rafa kaldırılmış, dövizfiyatları serbest bırakılmış, Türkiye ekonomik yapısını Avrupa Ülkeleri normlarına, yada onların istedikleri biçimlere sokmaya çalışılmış ve çalışılmaktadır. Bu ekonomikmodel yaklaşımları Türkiye’yi iki kere (1994-1999) büyük ekonomik krize götürmüş,Türkiye’nin dünyanın en borçlu 3. ülkesi olmasına yol açmıştır.Bu ekonomik gelişmeler ve her dönemde olumsuz yönde etkisini gösteren aşırınüfus artışının üretilen ekonomik kaynakları yutması ile birleşerek eğitimi de olumsuzyönde etkilemiştir. Satın alma gücü düşen aileler, çocuklarının eğitimine daha az kaynakayırmışlar, hem çocuklar hem de bütün yurttaşlar kitap-gazete ve kültür ve sanatla dahaaz karşılaşır olmuşlardır. Hükümetler de bütçeden eğitime ayrılan payları artıramadığıgibi sürekli azalmasına göz yummuşlardır.Bütün bu gelişmelerin sonucu, Türkiye 2000 li yıllara, bina, araç-gereç,donanım, kalabalık, tıka basa sınıflar, gittikçe artan ikili eğitim, yetersiz ücretleri ileekonomik ve moral olarak sıkıntılı eğitim çalışanları,...gibi sorunlar yumağı ilegirmiştir. Bu durumun diğer bir olumsuz ve kaygı verici yanı daha bulunmaktadır: Buda; Türk Eğitim Sisteminin bu sorunlarını kısa vadede çözebilecek yetenekten yoksunolmasıdır.Sekiz yıllık zorunlu temel eğitimYukarıda sözü edilen gelişmelerden devletin, ülkenin genel siyasetteki yaklaşımı1997 yılından itibaren değişmiştir. Kemalizm yeniden ağırlık kazanmaya başlamış,laiklik hükümetlerce yine ülke yönetime ve devletin her kurumunda yaşama geçirilmeyeçalışılmaktadır.Bu genel siyaset değişikliğinin nedeni, ideoloji olarak dini öne çıkarangelişmelerin 1980 sorası dönemde ülkenin yönetim sistemini değiştirebilecek düzeylereyaklaşması, ve siyasal görüş olarak politikalarında dini öne çıkaran bir siyasal partininhükümet kurması, laiklik kavramına uymayan bazı tutumlar karşısında ordununetkisiyle Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) bu oluşumu ve yapılanmayı durdurmakistemesidir.1980 sonrası dönemde eğitim alanında önemli gelişmeler olmuştur. Gecikmelide olsa eğitim sisteminde önemli yapısal değişikliklere yol açan bazı şûra kararlarıyaşama geçirilmiştir. En başta, Cumhuriyetin kurulmasından beri hedeflenen ve hemenher şûrada dile getirilen bütün yurttaşlara okul götürme hedefi, ilköğretimde % 100okullaşma hedefine bu dönemde ulaşılmıştır. Temel eğitimi bütün yurttaşlara sunabilmeTürkiye açısından birinci öncelikte eğitim konusu olan ve şûra kararları arasında enuzun süre gecikmeyle uygulamaya aktarılabilen karardı ilk olarak 1955 yılı içinöngörülen temel eğitimde %100 okullaşma oranını Türkiye 30 yıllık bir gecikmeyle1983-1984 öğretim yılında yakalamıştır.Bu gelişmenin ardından benzer bir gelişme; yine şûra kararı olarak 50 yıllık,yasa olarak 24 yıllık rötarlı bir uygulama da sekiz temel eğitime geçiştir. (1997)Diğer eğitim gelişmeleri; üniversiteler arasında eşgüdüm ve planlamayısağlayacak Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 1981 de kuruldu. (Yükseköğretim Kurulu ilkdefa 1973 yılında 1750 sayılı Üniversiteler Kanunu ile oluşturulmuş ve daha sonraAnayasa Mahkemesi kararı ile 1975 te kaldırılmıştır)134
1980 sonrası dönemde şûraların eğitim politikalarını oluşturma gücü, öncekidönemlerde olduğu gibi yönetim görevini üstlenen hükümetlerin/siyasal partilerinpolitikalarıyla uyuşmasına ve parasal açıdan Türkiye ekonomisinin verdiği izne bağlıolmuştur. Bu dönemde bu iki etkenin yanında üçüncü bir etken daha eklenebilir. Basınve kamuoyu! Kamuoyu eğitim konusunda duyarlı hale gelmiştir ve şûra kararlarınınoluşması aşamasında da uygulanması aşamasında da gücü oranında etkide bulunmuştur.Sekiz yıllık kesintisiz zorunlu ilköğretim kararı Onbeşinci Milli Eğitim Şûrasında(1996) gündemin öncelikli konusu olarak ele alınmıştır. Sekiz yıllık temel eğitimkonusunda hem şûra üyeleri arasında, hem ülkenin politik kurumları (siyasi partiler)arasında, hem de eğitimle ilgili toplumun bütün kesimleri arasında yoğun tartışmalaraneden olmuştu. Zorunlu eğitimin sekiz yıla çıkmasında, tartışmanın bütün taraflarıbirleşmişti. Birleşilemeyen, tartışılan yönü ise kesintili mi kesintisiz mi olacağı idi.Kesintisiz sekiz yıllık zorunlu ilköğretime muhalefetin temel odak noktasını dineğitiminin olumsuz yönde etkileyeceği kaygısı oluşturuyordu. En büyük karşı koyma,tasarının yasalaşmasıyla İmam-Hatip Liselerinin ortaokul kısımlarının kaldırılıpilköğretim okulları bünyesine alınması ve kuran kurslarına ancak ilköğretimi bitirenöğrencilerin alınacak olmasından kaygılanan kesimden gelmekteydi.Yoğun tartışmaların sonunda Onbeşinci Milli Eğitim Şûrasında Sekiz YıllıkZorunlu İlköğretimle ilgili alınan kararlar, Milli Eğitim Bakanlığı 1997-2000 icraplanına alınarak 1997 de çıkarılan 4306 Sayılı yasa emirleri doğrultusunda 1997-1998Öğretim Yılında yurt genelinde uygulanmıştır.Sekiz yıllık kesintisiz zorunlu ilköğretimi getiren 4306 sayılı yasa ile bakanlıkaynı zamanda Cumhuriyet tarihi boyunca sahip olduğu en büyük parasal kaynaklarasahip olmuştur. Yasa ile, sekiz yıllık ilköğretimin finansmanı için çeşitli kaynaklaryaratılmış ve bu parasal kaynaklar yasa ile güvence altına alınmıştır. Yalnız, yasadasağlanacak parasal kaynaklarla ilgili düzenlemenin 31 Aralık 2000 tarihine kadar olanüç yıllık bir süreyi kapsayacağı geçici maddede belirtilmesine karşın 31 Aralık 2000sonrası da geçerli olması için yasal düzenlemeler yapılmıştır. 1394306 sayılı yasayla taşımalı eğitim, Pansiyonlu İlköğretim Okulları (PİO) veyatılı İlköğretim Bölge Okullarına (YİBO) öncelik ve hız verilmiş, ayrıca bir dersliğedüşen öğrenci sayısı 30 olarak hedeflenmiştir. Özellikle derslik başına 30 öğrencidüşmesi hedefinin tutturulamadığı gibi yakın gelecekte de tutturulmasıbeklenmemektedir. Toplumun eğitimle doğrudan ya da dolaylı olarak ilgili kesimlerinde4306 sayılı yasa ile sağlanan parasal kaynakların amacına uygun olarak kullanılmamış,ayrılan kaynak kamu finansman açıklarını karşılamak üzere başka alanlarakaydırılmıştır, dolayısıyla derslik başına 30 öğrenci için kaynak -yine- yoktur, kanısıyaygındır.Türkiye’de sekiz yıllık temel eğitime ancak yüzyılın sonunda uygulamayageçilebilmesiyle, çağın ne kadar gerisinde kalındığının örneği için diğer ülkelerlekarşılaştırmaya hiç gerek yoktur. Kendi eğitim tarihimize bir göz atmak yetecektir:1911 yılında ‘Geçici İlköğretim Kanunu’. Bu kanunla zorunlu ilköğretimin süresi sekizyıl olarak belirlenmişti. Yani, zorunlu ilköğretimin süresi bakımından 1996 yılında 1911yılından daha gerideydik. Bu olgunun en büyük etkeni yöneticilerin tutumudur. Bu139 Toplumda oluşan genel kanı, sekiz yıllık eğitim için oluşturulan parasal kaynaklarınyasanın gösterdiği alanda harcanmadığı, hükümetin bu kaynakları bütçe açıklarını kapamaktakullandığı, ilgili süre uzatımının amacının da bu olduğu, bu savın gerekçesinin de; yeter sayıda yeni okulyapılmaması, bu yüzden ikili öğretimin yaygınlaşması, dersliklerde öğrenci sayılarının artmasıgösterilmektedir.135
- Page 1 and 2:
TCSüleyman Demirel ÜniversitesiSo
- Page 3 and 4:
İÇİNDEKİLER ...................
- Page 5 and 6:
Onaltıncı Millî Eğitim Şûras
- Page 7 and 8:
DPT :GSMH:ICA:KOSGEB:M.E.T.K.MGK:De
- Page 9 and 10:
Temel dayanak; Millî Eğitim Şûr
- Page 11 and 12:
Millî Eğitim Şûraları yasal da
- Page 13 and 14:
Millî Eğitim Şûralarının baş
- Page 15 and 16:
“Öteden beri memleketimizde bir
- Page 17 and 18:
karışmamak demektir. Türkiye Cum
- Page 19 and 20:
azılarının çok az bölümü uyg
- Page 21 and 22:
Birinci Millî Eğitim Şûrası, e
- Page 23 and 24:
yanında Köy Enstitüleri Kanunu
- Page 25 and 26:
3.Yine dikkate değer bir düşünc
- Page 27 and 28:
-Yükseköğretim görmemiş bütü
- Page 29 and 30:
kendini yönetmesi, öğrencilerin
- Page 31 and 32:
Beşinci Milli Eğitim Şûrası g
- Page 33 and 34:
5.İlköğretim müfettişliğine a
- Page 35 and 36:
11.Kız Teknik Öğretiminin amacı
- Page 37 and 38:
olanları topluma yararlı kılacak
- Page 39 and 40:
Bu yönetmelikler Talim ve Terbiye
- Page 41 and 42:
(f)Erkek Teknik Öğretmen Okulu, o
- Page 43 and 44:
konuşmasında; alınan kararların
- Page 45 and 46:
(a)Yükseköğretime hazırlamak,(b
- Page 47 and 48:
girmek için aday olma hakkı tanı
- Page 49 and 50:
Dokuzuncu Mili Eğitim Şûrası g
- Page 51 and 52:
yeteneklerinin daha belirgin olmas
- Page 53 and 54:
Teknik ve mesleki liselerin mesleğ
- Page 55 and 56:
a) Amaç :Onuncu Milli Eğitim Şû
- Page 57 and 58:
21.Örgün, Yaygın ve Çıraklık
- Page 59 and 60:
“Onbirinci Milli Eğitim Şûras
- Page 61 and 62:
7.Öğretmen yetiştirme programlar
- Page 63 and 64:
(d)Lisans ve yüksek lisans eğitim
- Page 65 and 66:
(ı)Hizmetiçi eğitim uygulamalar
- Page 67 and 68:
2.Kuram-uygulama uyuşmazlığı, O
- Page 69 and 70:
2.Sekiz yıllık mecburi öğretime
- Page 71 and 72:
Diğer akademik yöneticilerin atam
- Page 73 and 74:
59.Öğretmen istihdamında “söz
- Page 75 and 76:
3.Şûrada bu yönde bir karar alı
- Page 77 and 78:
16.Yaygın eğitim kurumlarında ç
- Page 79 and 80:
8.Eğitim yöneticiliğinde ihtisas
- Page 81 and 82:
38.Okul Öncesi Eğitimi’ne öğr
- Page 83 and 84: 1.Temel eğitim kavramı yerine “
- Page 85 and 86: Dalında ihtiyaç kalmayan ve ihtiy
- Page 87 and 88: 57.Öğrencilerin yönelmelerine ya
- Page 89 and 90: 70.Öğrenciler mezun oldukları ö
- Page 91 and 92: )Genel ortaöğretim,c)Mesleki tekn
- Page 93 and 94: 2.Önceki Şûralarda da yer alan M
- Page 95 and 96: 16.Yerel yönetimlere yetki verilme
- Page 97 and 98: 9.Genel eğitimi, teknolojik çevre
- Page 99 and 100: 43.Mesleki ve teknik öğretim kuru
- Page 101 and 102: 74.Mesleki ve teknik ortaöğretim
- Page 103 and 104: sayılı kararı ile gündem konula
- Page 105 and 106: okuma yazma bilmiyordu. Okuma yazma
- Page 107 and 108: 1942 de 4274 Sayılı Köy Okullar
- Page 109 and 110: Şûralarla hükümet programları
- Page 111 and 112: Öğretmen Arkadaş,“ T.C.Maarif
- Page 113 and 114: 1939’da ilk Şûra için İstanbu
- Page 115 and 116: uygulamaların terkedilmesidir. Ön
- Page 117 and 118: manevi değerlere bağlı, okulunu
- Page 119 and 120: u şûralarda eğitimcilerin düş
- Page 121 and 122: Yukarıdaki ifadeler şûraların e
- Page 123 and 124: Yukarıda görüldüğü üzere hed
- Page 125 and 126: Enstitüsünde uygulanmasına başl
- Page 127 and 128: Bu konuyla ilgili ulaşılan bir ve
- Page 129 and 130: öğretimini sürdürebilmesi, muht
- Page 131 and 132: 1980 lerde mahallelere kadar yapıl
- Page 133: “Planlı Dönemde saptanan sayıs
- Page 137 and 138: ancak % 5,2 si yükseköğretim, %9
- Page 139 and 140: “1996-1997 öğretim yılında İ
- Page 141 and 142: u kur sistemini uygulamak istiyoruz
- Page 143 and 144: uygulamadan ilk ve ortaöğretim ka
- Page 145 and 146: uğraşan, inekleri olan ‘Ali Day
- Page 147 and 148: d. Mahrumiyet yerlerinde çalışma
- Page 149 and 150: T O P L A M 38.050 161Yukarıda 198
- Page 151 and 152: Sonuç; atıl durumda bulunan bu ok
- Page 153 and 154: Altıncı BYKP da eğitim; (1990-19
- Page 155 and 156: İslam Enstitüleri akademi haline
- Page 157 and 158: kişilerle (öğretmen ve diğer me
- Page 159 and 160: Geri dönüşümünde katma değeri
- Page 161 and 162: karşılaştırma olmalıdır. Kimi
- Page 163 and 164: “1983 yılında bu kadar net bir
- Page 165 and 166: “Milli Eğitim Şûrasının, say
- Page 167 and 168: Uygulanmakta olan Milli Eğitim pol
- Page 169 and 170: SONUÇLAR :Millî Eğitim Şûralar
- Page 171 and 172: ÖZET :Bu araştırma ile amaçlana
- Page 173 and 174: SUMMARY :The aim of this study is t
- Page 175 and 176: BİBLİYOGRAFYA :Ana Britannica, An
- Page 177 and 178: MEB, Beşinci Milli Eğitim Şûras