02.05.2013 Views

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang <strong>10</strong> (1), <strong>Maart</strong> <strong>2013</strong><br />

gebring word. Daarna sal verwys word na sprekende voorbeelde van hoe volkereg tot die<br />

vorming van nasionale reg insake (i) die gebruik van travaux préparatoires in wets- en<br />

grondwetsvertolking en (ii) die verwerkliking en implementering van sosio-ekonomiese regte<br />

bygedra het.<br />

In die derde gedeelte van die artikel sal die rol van grondwetlike vergelykingsarbeid<br />

(“constitutional comparativism”) in grondwetsvertolking in Suid-Afrika bespreek word en<br />

daar sal gewys word op die geesdrif hiervoor in sommige – en skeptisisme in ander – kringe,<br />

met geesdrif wat ongetwyfeld die botoon voer. Daar sal ook gekyk word na van die<br />

uitdagings wat die beoefenaars van grondwetlike vergelykingsarbeid in die gesig staar en<br />

daarby veral ’n behoefte aan die ontwikkeling van teoreties houdbare en regspolities<br />

legitieme vergelykingsmetodologieë.<br />

Ten slotte sal met een voorbeeld uit ’n haas onoorsigtelike aantal moontlikhede geïllustreer<br />

word hoe grondwetlike vergelykingsarbeid sinvol tot die vorming van nuwe reg kan lei.<br />

2. Poort(e) tot die “transnasionale konteks”<br />

2.1 Artikel 39 en die Makwanyane-riglyne<br />

In S v Makwanyane 5 moes die konstitusionele hof beslis oor die grondwetlikheid van ’n<br />

wetsbepaling wat die oplê van die doodstraf in sekere omstandighede gemagtig het. In die<br />

eenparige, gesamentlike uitspraak van die hof by monde van president Chaskalson 6 word,<br />

met verwysing na die tipe transnasionale (hulp-)bronne waarvoor artikel 35(1) van die<br />

oorgangsgrondwet voorsiening gemaak het, drie stelle gesaghebbende riglyne vir die gebruik<br />

van volke- en buitelandse reg in grondwetsvertolking neergelê. 7 Die mees pertinente riglyne,<br />

ook geldig vir die toepassing van artikel 39(1)(b) en (c) van die 1996-Grondwet, is die<br />

volgende drie:<br />

2.1.1 Die eerste stel riglyne<br />

In the course of the arguments addressed to us, we were referred to books and<br />

articles on the death sentence, and to judgments dealing with challenges made to<br />

capital punishment in the Courts of other countries and in international tribunals.<br />

The international and foreign authorities are of value because they analyse<br />

arguments for and against the death sentence and show how Courts of other<br />

jurisdictions have dealt with this vexed issue. For that reason alone they require<br />

our attention. They may also have to be considered because of their relevance to s<br />

35(1) of the Constitution [...] 8<br />

Let daarop dat dit volgens president Chaskalson heeltemal toelaatbaar is vir ’n hof wat die<br />

Grondwet vertolk om, afgesien van wat artikel 35(1) van die oorgangs- (en dus ook artikel<br />

39(1)(b) en (c) van die 1996-) Grondwet bepaal, volkeregtelike en buitelandse regsgesag (wat<br />

hy in dieselfde asem noem) in ag te neem. Sodanige gesagsbronne mag in ag geneem word óf<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!