02.05.2013 Views

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LitNet</strong> Akademies Jaargang <strong>10</strong> (1), <strong>Maart</strong> <strong>2013</strong><br />

nog altyd aan vroue gekoppel was, maar dat dit noodsaaklik is om, wanneer<br />

genderverhoudings ondersoek word, beide mans en vroue te betrek:<br />

Masculinities studies forced the restatement of gender understandings and<br />

relations to include men and women. Agreeing with feminists that men oppressed<br />

women, they [diegene wat die heersende sieninge oor manlikheid kontesteer –<br />

M.C.] acknowledged that masculinity was something constructed.<br />

Die insluiting van die studie van gender kom volgens Morrell (1998:7) neer op ’n holistiese<br />

benadering en ʼn verset teen vooroordele soos homofobie en vrouehaat.<br />

Gardiner (2002:<strong>10</strong>) wys daarop dat die grense van manlikheidstudies ook voortdurend<br />

bevraagteken word, veral die kwessie onder watter aspek van genderstudie dit tuishoort. Sy<br />

meen egter daar is sekere raakpunte tussen feminisme en manlikheidstudies: albei bestudeer<br />

gender en die historiese ontwikkeling van gender wat onderhewig is aan magsuitoefening, en<br />

albei gaan daarvan uit dat manlikheid nie monolities is nie en nie net geassosieer moet word<br />

met die hegemoniese vorme van manlikheid nie. In die derde plek meen Gardiner dat<br />

feministiese en manlikheidstudieteoretici moet saamwerk aan die intellektuele skepping van<br />

’n raamwerk vir kritiese ondersoek. In die vierde plek is genderteoretici dit eens dat die<br />

biologiese ’n rol speel in genderontwikkeling, maar dat die normatiewe opvattinge oor die<br />

“essentialist conceptions of gender and sexuality as fixed by God” (Gardiner 2002:12)<br />

bevraagteken moet word.<br />

Dit is teen hierdie agtergrond dat ek die uitbeelding van gay manlikheid in die drie<br />

debuutdigters se werk ondersoek en fokus op die uitbeelding van bepaalde aspekte van<br />

manlikheid in hulle werk. Dié tekste word ondersoek om vas te stel in watter mate die digters<br />

aansluit by ander skrywers wat oor manlikheid, en spesifiek gay manlikheid, in Afrikaans<br />

skryf en in watter mate hulle ’n alternatief daarstel wat die heteronormatiewe siening van<br />

manlikheid uitdaag en bevraagteken.<br />

4. Die vader-seun-verhouding<br />

Die vader-seun-verhouding is ’n deurlopende tema in die skryfwerk van beide gay en straight<br />

skrywers in Afrikaans – vergelyk byvoorbeeld Olivier (1996, 2008), Viljoen (2003) en<br />

Hambidge (2009). Volgens Visagie (2004:7) word verskeie vaderlike figure gewoonlik in<br />

literêre tekste uitgedaag: die vader binne die Oedipale familiedrama, die afwesige vader, die<br />

politieke vader, die literêre vader, die goddelike vader en die vader wat as simbool van<br />

homofobiese onderdrukking beskou kan word. Vervolgens gaan ek drie gedigte uit die drie<br />

digters se onderskeie bundels wat oor hierdie verhouding handel, bespreek.<br />

4.1 Sintuiglike persepsies van die liggaam van die vader<br />

In onderstaande gedig van Marais word die pa direk aangespreek (2008:78):<br />

446

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!