Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 10 (1), Maart 2013
understand the uses of comparative law in constitutional adjudication.” 192 Hy verduidelik dan
dat dit nie sy oogmerk is om die twee perspektiewe te probeer sintetiseer nie, maar om hulle
te gebruik om lig te werp op die verskillende aspekte van dieselfde probleem en om die een
die ander oor en weer te bevraagteken.
Francois Venter het die afgelope dekade of wat ontpop as ’n baie vrugbare skrywer oor
grondwetlike vergelykingsarbeid, met twee monografieë op sy kerfstok. 193 Die latere van die
twee werke(Global features of constitutional law) is in ’n afwagtende trant geskryf en die
skrywer maak geen geheim van die voorlopige en verkennende aard van sy benadering
nie. 194 Uit Venter se werk word dit egter ook gou duidelik dat daar genoeg gedoen en bereik
is in die dissipline (as ’n mens dit al so sou kon noem) waarop verder voortgebou kan word.
Hy bespreek byvoorbeeld kortliks ’n sestal bestaande vergelykende metodes en wys op hulle
sterk- en swakpunte sonder om noodwendig uit en uit vir een te kies. 195 Hy doen egter wel
aanvoorwerk vir ’n eie benadering. 196
Funksionalisme (en neofunksionalisme) as metodes op die voorpunt van tradisionele
regsvergelyking oor die algemeen is volgens Venter ook springlewendig in grondwetlike
vergelykingsarbeid, maar hierdie metode(s) gaan ook met ’n hele aantal probleme gepaard.
Ook kan geeneen van die nuwere metodes wat spesifiek op grondwetlike vergelykingsarbeid
gerig is, uitgesonder word as “dié finale en toereikende vergelykingsmetode” nie. Metodes in
die laasgenoemde kategorie sluit oorplanting (“transplantation”), migrasie (“migration”),
dialogiese interpretasie (“dialogical interpretation”), kontekstualisme (“contextualism”) en
die waarneming van verskil (“observance of difference”) in. Venter self stel dit so: 197
[T]here is room for a multiplicity of comparative methods. Methodological
claims that a particular approach will exclusively produce true, useful or even the
most useful results have historically been successful in the founding schools of
comparative law, but their exclusion of the validity and utility of alternative
approaches [...] tend (sic) to undermine their own validity, occasionally
bordering on narrow-mindedness.
Hy meen dat grondwetlike vergelykingsarbeid nie ’n doel op sigself is nie, maar dat dit wel
’n onmisbare instrument in die hande van die gewone staatsregsgeleerde is waarsonder (die
eie) staatsreg slegs maar baie oppervlakkig bestudeer sou kon word. Die werklikheid self
verskaf die primêre rede waarom grondwetlike vergelykingsarbeid onderneem moet word: as
gevolg van die wêreldwye verbondenheid van eietydse grondwetlike (en staatsregtelike)
denke, sal alleen skrapse insig in ’n bepaalde staatsregstelsel verkry kan word indien dié
stelsel nie vergelykend benader word nie, selfs al is dit soms ook net om kontrasterende
dimensies aan die lig te bring. 198
32