Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 10 (1), Maart 2013
diensplig, kamoeflering en gewelddadige optrede oproep. Maar dit kan ook suggereer dat die
pa die seun gereed maak vir die stryd wat vir hom as volwasse man voorlê, kompleet asof hy
hom na die slagveld stuur.
Dit is opvallend dat die pa in hierdie gedig hoofsaaklik geassosieer word met reuke wat
konvensioneel as onwelriekend beskou kan word: roes, as, metaal, bloed, stront, muf en
sweet. Die seun se herinneringe aan sy vader word dus gekoppel aan die ruimte van die
“plaas” en die “werf” en die optrede van die vader binne daardie ruimte. Die sentrale
beeldende meganisme in hierdie vers is dat die plaas en die reuke van die plaas afgee aan die
hande van die pa en met hierdie hande raak hy dan weer aan sy seun se wang. Dit impliseer
’n hegte, intieme verhouding tussen die spreker en die vaderfiguur en suggereer dat die vader
die seun “merk” met die reuke van sy omgewing, sy herkoms en van sy vader self.
4.2 Gedig praat met die gestorwe vader
Ook Myburgh spreek die pa-figuur direk aan in die gedig (2010:67):
by my pa se dood
jy lê in ’n selfmoordsaluut op die kombuisvloer
’n veegsel bloed lek uit die vullissak
wat vlekke op die teëls moes verhoed
maneuvers vir dié klein slagveld sorgsaam beplan
volgens die lykinvorderaar
het jou linkerarm oor jou gesig gekeer
nie teen die naakte skouer van aankomende dood
– ’n bloesende bruid, ek hoop –
maar om jou oë teen uitpeul te prop
ons die gesig te spaar agterna
hoor tog my gedigpraat
waar jy ook al blare mag hark
of fluitend skoffel in die grootbaas se olyfoord
gooi asseblief jou oog
oor my medetelge wat gebedloos strompel die nanag in
en oor my ma wat godwéét
jy hou rustig wag by die poort
as jy kan,
dra ons
in jou hand
wat vry is van hartklop
se reëlmaat
448