Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 10 (1), Maart 2013
Figuur 7. Alan Schechner, Self-portrait at Buchenwald: It’s the real thing (1991–
1993). Digitaal-gemanipuleerde foto.
Die manipuleerbaarheid en plooibaarheid van die fotografiese medium word tot ’n
besonderse siniese hoogtepunt gevoer in die kunstenaar Alan Schechner se invoeging van sy
eie beeld saam met dié van gevangenes in die Buchenwald-konsentrasiekamp gedurende die
Tweede Wêreldoorlog (Figuur 7). Schechner se kontemporêre beeld met die blikkie
dieetkoeldrank staan in wrang kontras met die uitgeteerde mans in die agtergrond wat tog
deur middel van die digitale manipulasie op dieselfde vlak ge(her)kontekstualiseer word.
Verbruikersproduk en onuitspreekbare lyding word verenig op dieselfde prentvlak en ontlok
moontlik eerder ’n wrang glimlag as skok by die toeskouer, want Schechner ontbloot die
kontemporêre ingesteldheid teenoor die werklikheid as een van manipulasie:
His photograph stresses the fact that in today’s world of visual overstimulation
and digital mutability there is nothing remarkable any-more about the encounter
of incommensurable experiences and temporalities. What is solely shocking about
Schechner’s digital intervention is that this technological conjunction of
dissimilar realities no longer really shocks the viewer. (Koepnick 2004:96)
Fotografie bied dus nie mimetiese getrouheid aan die werklikheid nie, en met die
ontwikkeling van digitale fotografie vervaag die verwantskap nog verder – ook ten opsigte
van selfportrette. Inteendeel, deur die gebruik van nuwe digitale tegnologieë en die internet is
dit waarskynlik meer korrek om na kontemporêre selfportrette te verwys as ’n proses of ’n
gebeurlikheid wat oor digitale gemeenskappe en netwerke versprei word (Avgitidou
294