Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

More documents

Recommendations

Info

LitNet Akademies Jaargang 10 (1), Maart 2013 [W]anneer 'n organisasie 'n klag lê oor die ondermyning van Afrikaans, moet die klag hof toe gaan, en dan waarskynlik ook appèlhof toe. Wie betaal? Ons kla dan maar net. Ons oueres is ook klaar baklei: vanaf 1875 was dit opdraand vir die erkenning van Afrikaans. Webb (1997:227, my beklemtoning) wys daarop dat die taalsituasie in die land al lank gepolitiseerd is: “Dit geld veral vir Afrikaans wat onder die vorige bewind sterk bevoordeel is, en wel in so 'n mate dat dit geassosieer is metapartheid en dat dit beskou is as taal van die onderdrukker.” Die geskiedenis is hieroor ook duidelik en wys uit dat Afrikaans die stigma dra (gedra het?) van die onderdrukkende taal, en hiermee is 'n mens pens en pootjies in die politiek. 'n Joernalis, J. Rantoa, het in 2005 in die Cape Times gesê Afrikaans verdien geen spesiale behandeling nie: So, what is special about Afrikaans? Why is this language being treated as something special and accorded a status higher than the other 10 official languages of this country? The truth is that there is nothing special about Afrikaans. It is a language like any other. The only “special” thing about it is that it was the official language of a racist regime which tried, unsuccessfully, to ram it down the throats of all South Africans. Other than this infamous historical significance, Afrikaans is not special and should be treated as such. (Rantoa 2005:9) Van Rensburg het reeds in 1989 uitgewys dat 'n taal nie die gevolge kan dra vir die foute van sy sprekers nie. 'n Taal kies nie sy sprekers nie, maar die mense wat dit gebruik, kies dit omdat daar kommunikasie onder hulle as groep moet wees. (Vgl. ook De Stadler 2012.) Dit geld vir enige taal. Coetzee (2009) sluit hierby aan: In Afrikaans is daar dinge gesê, en Afrikaners het dinge gedoen, in die verlede wat afskuwelik was. Maar dis nie Afrikaans die taal nie. Hoeveel keer moet dit gesê word? Ek is seker van die aggressie teen Afrikaans bestaan uit onkunde oor 'n taal. As daar ideologieë ontstaan in 'n spesifieke taal, is dit nie die taal self wat dit doen nie. Daar kan dus geen diskriminasie teen enige taal wees nie. As Afrikaans gesien is as die taal van die onderdrukker, dan is Engels, Duits, Frans, Russies ens. ook die tale van onderdrukkers. Dít is ook al oor en oor gesê. Miskien moet ons nou 'n slag hierdie saak agter ons kry en aangaan met dit wat ons as sprekers van die taal met die taal wil doen in die post-1994-Suid-Afrika (De Stadler 2012). Titus sê in hierdie verband in ’n onderhoud met Van Wyk (2012b): “Afrikaans is nie meer gekoppel aan mag nie en ons moet daardie gevoel uit ons koppe kry” – ons moet dus anders na Afrikaans en die sprekers van Afrikaans begin kyk. Die gevaar is dat ons so verstrik kan raak in die verlede dat ons nie die moontlikhede van die toekoms eens begin ontgin nie. Ons 520
LitNet Akademies Jaargang 10 (1), Maart 2013 haak dus te vas in ons eiesoortigheid en sien nie die groter prentjie van Afrikaans nie, die prentjie van verskeidenheid wat wel ’n eenheid uitmaak (Van Wyk 2012b). In ’n debat oor die term ras druk Gouws (2012) haar soos volg hieroor uit: “Almal bring hulle eie geskiedenis na die situasie en ons moet probeer om te verstaan hoekom wit en swart mense optree soos hulle optree.” By 'n 2009-konferensie oor sosiale samehorigheid op Stellenbosch het Russel Botman, rektor van US, gewaarsku teen die neiging om vas te val in die verlede omdat ons so vasgevang is tussen twee lande, te wete die “land van die verlede” en die “land van die more”: “Ons stry met die verlede en die toekoms. Ons hoor so baie van die land in die verlede, tog so min oor die land van more. Ons kan nie voortbeweeg as ons nie tussen dié lande vassit nie” (Venter 2009; my beklemtoning). Tydens dieselfde geleentheid het Dr. Mamphele Ramphele (aangehaal in Venter 2009:13) gesê dat ons wel op 'n manier van die “psigologiese littekens” van die verlede (bedoelende apartheid en die skade wat dit in die land en in menseverhoudinge veroorsaak het) ontslae behoort te raak en ons kan dit doen deur oor die verlede te práát: “Om oor dié spoke te praat, is 'n essensiële stap om hulle te laat rus. Gesprekke is nodig”. Op hierdie wyse begin ons die foute van die verlede verwerk en kan ons aanbeweeg sonder om regtig die verlede agter te laat. Wessels (2012:5) vat dit soos volg saam: “Ons sukkel om by die toekoms uit te kom, want ons stry nog oor die verlede. Die slagoffers van die verlede onthou al hoe beter, en dié wat voordeel daaruit getrek het, probeer baie hard om te vergeet.” Volgens Wessels (2012:5) moet ’n mens hieruit leer “hoe om saam met die verlede te leef sonder om daaroor te struikel”. Inderdaad ’n taai opdrag, maar een waardeur die Afrikaanse gemeenskap sal moet werk. Saam hiermee gaan ook lúister – die luister met ’n oop gemoed na mekaar. Ons moet naamlik sonder vrees vir mekaar kan vertel hoe ons uit ons eie hoek die verlede beleef het, en wat ons drome vir die toekoms is, maar dan moet ons ook luister na elkeen se storie daaroor en hóór wat die ander sê. Ons moet die unieke werklikhede van Suid-Afrika in die oë staar, sodat dit ons kan rig op die pad van hoe die verlede onthou moet word. Op hierdie wyse kweek ons begrip vir mekaar se stories en standpunte (“myne” en “joune” sodat dit “óns s’n” kan word) en kyk ons uit mekaar se hoeke op verskillende kante van die werklikheid, en sodoende beweeg ons in die rigting van versoening. Dít is die kern van hierdie artikel: dat Afrikaanssprekendes na mekaar begin luister, sodat ons ophou om as bevolkingsgroepe by mekaar verby te beweeg en te leef. Wit en bruin en swart Afrikaanssprekendes moet derhalwe uit hulle gemaksones beweeg en die volle Afrikaanse gemeenskap omarm. In 2000 het ek by 'n kongres in Berkeley in die VSA voorgestel dat ons behoort te begin beweeg in die rigting van 'n objektiewe geskiedenis van Afrikaans – 'n geskiedenis waarin ons die volle verhaal van Afrikaans moet vertel (met sy vratjies en vrot kolle en al) – soos Grobler (2012) sê: “so volledig, korrek en betroubaar moontlik”. Dit sal inhou dat ons ook gebeure in perspektief begin plaas en ook moet begin wegbeweeg van die persepsie dat 521
Page 1 and 2:
LitNet Akademies Maart 2013: jaarga
Page 3 and 4:
Adviesraadslede van LitNet Akademie
Page 5 and 6:
Inhoudsopgawe Afdeling: Regte “Tr
Page 7 and 8:
Afdeling: Regte
Page 9 and 10:
LitNet Akademies Jaargang 10 (1), M
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
3.5 Die raamwerk in ere herstel? Gr
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
3.8 Volkereg en die vorming van “
Page 27 and 28:
3.9 Voorlopige gevolgtrekkings met
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Bibliografie LitNet Akademies Jaarg
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
47 Dugard (1995:241-51). 48 Sien oo
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
149 2005 9 BCLR 835 (KH), 2005 6 SA
Page 59 and 60:
190 Klug (2000). 191 Botha (2007:57
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
57 Wet 71 van 2008 art. 141(2)(c)(i
Page 85 and 86:
89 Wet 61 van 1973 art. 434A(1). 90
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
3. Arbeidswetgewing binne die Suid-
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
71 Art. 131(1) van die Maatskappywe
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
2.2 Die estoppelvraagstuk LitNet Ak
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Eindnotas 1 Hierdie artikel is geba
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
68 56. 69 1975 3 All ER 314 (CA). 7
Page 169 and 170:
109 5, 6, 7, 41. 110 Joubert (2004:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
184 Zeffertt en Paizes (1986:15-6).
Page 175 and 176:
225 1879 4 CPD 450. 226 1920 1 Ch 4
Page 177 and 178:
265 Schmidt (1982:594). LitNet Akad
Page 179 and 180:
295 Clifford v Turrel 1845 1 Y&C Ch
Page 181 and 182:
339 Sien die bespreking supra par.
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
1. Inleiding LitNet Akademies Jaarg
Page 189 and 190:
3. Slagoffers van geweldsmisdade in
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
13 S v Matyityi 2011 1 SA 40 (HHA)
Page 203 and 204:
37 Riglyn 4 (eindnota 19 hier bo).
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Abstract LitNet Akademies Jaargang
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
3.5 ’n Dringende oproep om doeltr
Page 213 and 214:
5.1 Verby die staat na die hele wê
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
33 Folke e.a. (2011:720). 34 Dalby
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
3. Die Suid-Afrikaanse reg betreffe
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Quinot, G. en S. Arrowsmith (reds.)
Page 247 and 248:
11 Departement van Handel en Nywerh
Page 249 and 250:
33 Tesouriereg. 16A9.1 lui: The acc
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Opsomming LitNet Akademies Jaargang
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
4.5 Bespreking van die bevindinge L
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Opsomming LitNet Akademies Jaargang
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
3. Uitbeelding van die Anglo-Boereo
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
Page 419 and 420:
Dlamini, J. 2009. Native nostalgia.
Page 421 and 422:
—. 2012. Sirkusboere (resensie).
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Figuur 4. Gebruikerstatistiek van d
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Figuur 7. Tegnologiese onderrig-lee
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Vuil hande pa, ek onthou ’n plaas
Page 457 and 458:
intussen hou ek die spieël angstig
Page 459 and 460:
Die vel is metaal soos ’n sinkdam
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
6. Gay seksualiteit LitNet Akademie
Page 467 and 468:
Sontag (1991:130) skryf in dié ver
Page 469 and 470:
Flirt4free.com laatnag-porno ’n l
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478: LitNet Akademies Jaargang 10 (1), M
Page 499 and 500: Die volgende onvoorwaardelik positi
Page 501 and 502: werklikhede van hulle alledaagse be
Page 519 and 520: Bibliografie LitNet Akademies Jaarg
Page 527: LitNet Akademies Jaargang 10 (1), M
Page 553 and 554: Joubert, J. 2012a. “Afrikatale mo
Page 563 and 564: 4.1 Ouderdomsgroep LitNet Akademies
Page 577 and 578: 10.1.3 Die daarstel van beter gelee
Page 579 and 580:
10.3.1 Interpersoonlike verlies Lit
Page 581 and 582:
Page 583 and 584:
Page 585 and 586:
Page 587 and 588:
Page 589 and 590:
Eindnotas LitNet Akademies Jaargang
Page 591 and 592:
Page 593 and 594:
Page 595 and 596:
Page 597 and 598:
Page 599 and 600:
3. Die veld van kulturele produksie
Page 601 and 602:
Page 603 and 604:
Page 605 and 606:
5. Ten slotte: die media en kunste
Page 607 and 608:
Page 609 and 610:
Page 611 and 612:
Page 613 and 614:
Page 615 and 616:
Page 617 and 618:
2.1 Aktiewe verbeelding Die volgend
Page 619 and 620:
Page 621 and 622:
1. Vind ’n stil plek om te bid. 2
Page 623 and 624:
Page 625 and 626:
Page 627 and 628:
Page 629 and 630:
Page 631 and 632:
Page 633 and 634:
Page 635 and 636:
Page 637 and 638:
34 “I must learn to take the init
Page 639 and 640:
Page 641 and 642:
Page 643 and 644:
Page 645 and 646:
Page 647 and 648:
Page 649 and 650:
Page 651 and 652:
Page 653 and 654:
Page 655 and 656:
Page 657 and 658:
Page 659 and 660:
Page 661 and 662:
Eindnotas LitNet Akademies Jaargang
Page 663 and 664:
Page 665:
Inligting oor LitNet Akademies LitN
show all

Maart 2013: jaargang 10, nommer 1 - LitNet

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?