Herinnering in geschrift en praktijk in religieuze gemeenschappen

het nieuwe plan gegroeid om voor dit project afstand te nemen van de traditionele manier van
publiceren en resoluut te streven naar een elektronische publicatie. De voordelen daarvan
waren immers legio. Op die manier kon al ‘work in progress’ worden vrijgegeven dat in de
volgende jaren gemakkelijk kon worden geüpdatet, aangevuld en gecorrigeerd. Daarnaast
bleek een elektronische publicatie ook zoekmogelijkheden te bieden die met geen enkel ander
gedrukt instrument realiseerbaar waren. Vanuit de overtuiging dat onderzoeksresultaten
gegenereerd met publieke middelen zo breed mogelijk ter beschikking dienen te worden
gesteld, werd de databank enkel via het Internet en op een gratis toegankelijke website
gepubliceerd .
1. DE WET VAN DE REMMENDE VOORSPRONG
Toen de eerste versie van de databank in 1997 voor het publiek werd opengesteld, vormde
ze nog een van de vroegste dergelijke instrumenten binnen het onderzoeksveld van de
middeleeuwse studies. De respons van de meerderheid van de gebruikers was, ondanks het feit
dat de databank ontegensprekelijk nog veel onvolkomenheden bevatte (en nog steeds bevat),
vrij positief. Het repertorium kende van bij het begin tot vandaag in elk geval een vrij hoge
raadplegingsfrequentie door gemiddeld zo’n 10 à 20 verschillende gebruikers per dag. 5
Vrij snel werd ook duidelijk dat het op deze wijze gepubliceerde instrument heel nieuwe
mogelijkheden tot onderzoek bood, niet in het minst voor vraagstellingen die baat hebben bij
gekwantificeerde benaderingen van het bronnenmateriaal. 6 Narrative Sources leidde tot tal van
doctoraatsprojecten, waarvan er intussen heel wat succesvol zijn afgerond. De belangrijkste
nieuwe stap in de jonge geschiedenis van de databank werd echter genomen tussen 2000
en 2003, toen de geografische begrenzing van het gerepertorieerde bronnenmateriaal werd
uitgebreid tot het geheel van de middeleeuwse Nederlanden. Dat lukte dankzij de toevoeging
aan de databank van de geüpdatete informatie uit het al genoemde repertorium van Carasso-
Kok door een Gronings team onder de leiding van Renée Nip en met de steun van het NWO. 7
Vandaag telt Narrative Sources bijna 2200 bronbeschrijvingen, waarin de informatie over
24 velden is verdeeld. De Nederlandse operatie zorgde bovendien ook voor een aanzienlijke
vergroting van het gebruikerspubliek.
5
Enkele aankondigingen en besprekingen: Jeroen Deploige, ‘Narrative Sources: défis et possibilités d’un
outil interactif pour hagiologues’, Le médiéviste et l’ordinateur, 34 (1996-97), pp. 16-20 (URL:
http://lemo.irht.cnrs.fr/34/mo3404.htm); Idem, ‘Het einde van het klassieke bronnenrepertorium?’, Madoc,
11 (1997), pp. 169-74; Sabrina Corbellini, ‘Medievistica in rete: Bibliotheca Neerlandica Manuscripta (Biblioteca
Universitaria, Leida) e Narrative Sources (Università di Gand e Università Cattolica di Lovanio), in Medioevo in
rete tra ricerca e didattica, ed. R. Greci (Bologna: CLUEB, 2002), pp. 63-74; Elisabeth van Houts, ‘Review of
The Narrative Sources from the Medieval Low Countries, Universities of Ghent, Leuven and Groningen
(http://www.narrative-sources.be)’ en Jeroen Deploige, ‘Editor’s Response’, Reviews in History (Jan. 2007),
review no. 569 (URL: http://www.history.ac.uk/reviews/paper/vanhouts.html).
6
Ludo Milis, ‘Narrative Sources: A Quantification of Culture and Religion’, in Vita Religiosa im Mittelalter.
Festschrift für Kaspar Elm zum 70. Geburtstag, ed. Franz J. Felten en Nikolas Jaspert, Berliner Historische
Studien, 31; Ordenstudien, 13 (Berlijn: Duncker & Humblot, 1999), pp. 819-36; Steven Vanderputten, Sociale
perceptie en maatschappelijke positionering in de middeleeuwse monastieke historiografie (8ste-15de eeuw),
Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de provinciën, Studia 87 (Brussel: Algemeen Rijksarchief, 2001).
7
Over deze uitbreiding: Renée Nip, ‘Changing Demands, Changing Tools. A Survey of Narrative Historical
Sources, Written during the Middle Ages in the Northern Low Countries’, in Medieval Narrative Sources.
A Gateway into the Medieval Mind, ed. Werner Verbeke, Ludo Milis en Jean Goossens (Leuven: Leuven
University Press, 2005), pp. 1-20.
184