Herinnering in geschrift en praktijk in religieuze gemeenschappen

425 nog niet kan worden afgeleid, maar dat wel duidelijk wordt uit bijvoorbeeld Brussel,
Koninklijke Bibliotheek, hs. 4459-70, dat in deze bundel door Suzan Folkerts is gepresenteerd,
26 of uit Nijmegen, Universiteitsbibliotheek, hs. 188, zoals beschreven door Bas Diemel. 27
Het nieuwe databanksysteem voor Narrative Sources betekent beslist een grote stap vooruit
en, mede door de patronage van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, een garantie
voor de toekomst. Toch mogen de verwachtingen over nieuwe heuristische perspectieven
nog niet meteen te hooggespannen zijn omdat het inhoudelijke updatewerk nog van start moet
gaan. Zo dient te worden opgemerkt dat de nieuwe databank dan wel een bijzondere module
voor handschriftinformatie bevat, maar dat de informatie over die handschriften nog maar zeer
partieel in de databank is opgenomen. Ook oudere lacunes moeten nog worden weggewerkt.
Zo dienen zoals gezegd nog steeds heel wat hagiografische teksten uit de Zuidelijke
Nederlanden, zowel Latijnse als volkstalige, te worden gerepertorieerd en zijn ook de
beschrijvingen van de historiografische bronnen uit de Bourgondische tijd nog voor veel
verbetering vatbaar. Bovendien is ook de secundaire literatuur die de laatste tien à vijftien jaar
verschenen is, niet meer systematisch verwerkt.
Voor sommige lacunes zullen echter, dankzij precies het nieuwe software-systeem, vrij
snel oplossingen kunnen worden gevonden. Heel wat informatie over samenstellingen van
handschriften is intussen immers al beschikbaar in online-instrumenten zoals de Bibliotheca
Neerlandica Manuscripta, de al genoemde Bibliotheca Hagiographica Latina manuscripta of
de Medieval Manuscripts in Dutch Collections. 28 Via rechtstreekse hyperlinks naar dergelijke
sites kunnen al heel wat noden worden opgelost. Overigens zullen nu ook vergelijkbare
hyperlinks naar gedigitaliseerde edities van verhalende bronnen op het Internet kunnen worden
voorzien, bijvoorbeeld op sites als die van de Monumenta Germaniae Historica of van de
Bibliothèque Nationale de France. 29
Doordat de nieuwe Narrative Sources bovendien is ontworpen volgens de internationaal
geldende databankstandaarden en is geprogrammeerd met MySQL, de meest courante open
source databanksoftware, moet het mogelijk zijn om in de toekomst nauwe samenwerkingen
op te zetten met andere projecten, waarbij wederzijdse data-uitwisseling de verschillende
partners snel vooruit kan helpen. In die zin zijn al concrete synergieën gepland met het NWOproject
Medieval Memoria online dat onder leiding van Truus van Bueren aan de Universiteit
Utrecht zal worden uitgevoerd en worden momenteel samen met de Koninklijke Commissie
voor Geschiedenis de mogelijkheden afgetast om Narrative Sources te koppelen aan de
collectie Diplomata Belgica, die de opvolger zal vormen van de al bestaande Thesaurus
Diplomaticus. 30 196
26
Suzan Folkerts, ‘Het handgeschreven boek als platform voor identiteitsvorming in de religieuze gemeenschap’,
pp. 73-76 in deze bundel.
27
Bas Diemel, ‘Geestelijke toespraken als model voor het monastieke vrouwenleven. Een analyse van de receptie
van de collaties van Johannes Brinckerinck in verzamelhandschrift Nijmegen UB 188’, pp. 81-85 in deze bundel.
28
Bibliotheca Neerlandica Manuscripta (Leiden: Universiteitsbibliotheek Leiden, sinds 1991 – URL:
http://www.bibliotheek.leidenuniv.nl/collecties/bijzonder/handschriftenarchievenbrieven/bnm.html); Bibliotheca
Hagiographiva Latina manuscripta (zie noot 12); Medieval Manuscripts in Dutch Collections (Den Haag:
Koninklijke Bibliotheek – URL: http://www.mmdc.nl).
29
Monumenta Germaniae Historiae digital (München: Bayerische Staatsbibliothek – URL:
http://www.dmgh.de); Gallica (Paris: Bibliothèque Nationale de France – URL: http://gallica.bnf.fr/).
30
Het project Medieval Memoria online is gegroeid uit de al bestaande expertise die heeft geleid tot de
publicatie van de website Memoria in beeld (Utrecht – URL: http://www.let.uu.nl/memorie/). Het repertorium van
de oorkonden uit de middeleeuwse Zuidelijke Nederlanden is voorlopig nog steeds enkel raadpleegbaar op CDrom
en dit voor de oorkonden uit de periode tot 1200: Thesaurus Diplomaticus, ed. Paul Tombeur et al. (Turnhout:
Brepols, 1997 – CD-rom).