MANJINE I MEDIJI NA ZAPADNOM BALKANU - RRPP

Pisani mediji
Udruženja pojedinih nacionalnih manjina imaju svoja povremena izdanja koja prate uglavnom
njihovu aktivnost. Preporučujemo izdavačima i davaocima finansijske podrške da se na
specijalnim kursevima edukuju urednici i stalni saradnici tih izdanja kako bi ona dostigla
odgovarajući profesionalni izgled i postizala veće efekte u javnosti zajednice.
Istraživanje pokazuje da u udruženjima nacionalnih manjina uglavnom ne postoji veći interes,
ali i vlastiti resursi, za izdavanje časopisa šireg dometa i učestalijeg izlaženja. Takođe,
procjena je da se putem televizije i radija, a u zadnje vrijeme i putem novih medija, mogu
postići veći efekti. Izuzetak su dva romska časopisa Glas Roma i Amaro drom, čiji su nosioci
domaće NVO organizacije, koje su dobile strane donacije i samim tim mogućnost da za
urednike angažuju profesionalne novinare koji sarađuju sa saradnicima, mahom Romima.
Ovo je dobar metod rada kojim se ostvaruje saradnja između profesionalaca i saradnika iz
ciljne skupine, ali i praktična edukacija.
Postoje prijedlozi da dnevne novine uvedu podlistke za nacionalne manjine, ali ovakvi dodaci
moraju imati svoju definisanu i široku ciljnu publiku kojom se povećava tiraž i čitanost, što
može interesovati oglašivače. Zato ovaj izvještaj ima preporuku da se pitanja nacionalnih
manjina u dnevnim listovima obrađuju u skladu sa uređivačkom koncepcijom lista, ali uz
definisanje glavnih pitanja i trendova položaja nacionalnih manjina. Podlistak može doći u
obzir kao specijalni prilog finansiran od strane nosilaca određenih akcija ili kampanja kojima
se pripadnici svih ili pojedinih nacionalnih manjina edukuju o njihovim pravima ili putem njih
dobijaju važne servisne informacije.
Inače, analiza sadržaja medija u mjesecu septembru 2012. godine je pokazala da mediji
izuzetnu malo izvještavaju o problematici nacionalnih manjina. A i takvo količinski skromno
izvještavanje je zasnovano na faktografskim novinarskim formama, vijestima i, mnogo rjeđe,
novinskim izvještajima.
Internet mediji
Internet komunikacija, društvene mreže i news (multimedijalni) mediji na internetu su nove
mogućnosti i novi alati kojima se društvena misija zaštite prava nacionalnih manjina može
uspješno promovisati i podsticati masovni javni interes. Raste upotrebna mogućnost internet
komunikacije koju zakoni koji definišu ulogu i obaveze medija ne poznaju. Praksa pokazuje
da sve veći broj udruženja nacionalnih manjina pokreće svoje internet portale, da se služi
internet komunikacijom unutar svog udruženja, ali da uglavnom nisu prisutni u društvenim
mrežama i tako izostaje najširi komunikacioni krug u kome se problemi manjina, uključujući i
pojedinačne poglede i iskustva, mogu naći u javnoj diskusiji. Analiza portala udruženja nije
rađena, ali po vlastitom priznanju intervjuisanih, njihov rad se svodi na usko bilježenje rada
udruženja jer im nedostaje profesionalna podrška administratora i novinara.
Nivo upotrebe internet komunikacije je veoma mali u romskoj populaciji, ali je zato prisutan
među aktivistima romskih organizacija. Informatičko opismenjavanje pripadnika romske
zajednice treba vezati za fazne društvene i socijalne kampanje na lokalnom nivou.
Preporučujemo da se za udruženja nacionalnih manjina, gdje je to neophodno i gdje postoji
interes, organizuju kursevi za profesionalnu novinarsku obradu sadržaja, pokretanje web
časopisa i eventualno za administriranje web stranica. Sugerišemo takvu vrstu saradnje
udruženja i vlasnika portala.
116