MANJINE I MEDIJI NA ZAPADNOM BALKANU - RRPP

pogrešno određivati pripadnike manjinskih naroda prema brojčanoj zastupljenosti. Pomoćnik
ministra za manjinska prava Sabahudin Delić uvjeren je da je to nepravilan način definisanja
manjina. „U oblasti manjinskih prava ne postoje striktni standardi već su oni jako fleksibilni,
okvirnog karaktera i ostavljena je mogućnost državama potpisnicama međunarodnih
dokumenata ili članicama tih asocijacija da shodno svojim specifičnostima regulišu
unutarnjim zakonodavstvom i praksom prije svega ta pitanja. Okvirna konvencija Savjeta
Evrope, kao pravno obavezujući dokument, nema pomena o bilo kakvim procentima. U
suštini, manjina je svaka zajednica koja se osjeća manjinom bez obzira na njen kvantitet. Ono
što je bitno jeste da smo mi definišući manjine Zakonom o manjinskim pravima i slobodama
zapravo preuzeli, modifikovali, prilagodili u 99% slučaja jednu definiciju koja je prihvaćena i
u podkomitetu Ujedinjenih nacija, a dolazi od strane jednog teoretičara Frančeska
Kapotortija.” 36 Direktor Centra za ljudska prava Siniša Bjeković priznaje da postoji greška u
definisanju manjina: „Postoji jedna sistemska greška kada govorimo o definiciji manjina u
Crnoj Gori. One su definisane samim tim što su priznate od strane države kao subjekat kome
pripadaju određena prava, odnosno određena kolektivna prava. Inače, manjine kao takve
mogu da budu i nepriznate unutar same države, a da imaju izvjestan stepen sloboda i prava
kao što to imaju u drugim okruženjima. Nisam siguran da li je način na koji je urađena
sistematizacija u Crnoj Gori dobar. Evo iz kog razloga. Iz prostog razloga što smo to vezali za
jedan demografski standard i iz razloga što smo imali već jednu drastičnu situaciju u Crnoj
Gori da vam se broj manjina od popisa povećava ili smanjuje za nekih čak i 30%. Kako bih
izbjegao bilo kakve insinuacije, opet želim da kažem da su politički događaji u Crnoj Gori
ulovili, između ostalog, i osjećaj pripadnosti određenim manjinskim grupama, odnosno
manjinskim kategorijama. I tu je po meni interesantna jedna činjenica, a to je da je početkom
90-tih godina, kada se bilo mnogo teže izjasniti, odnosno dati svoj sud, samoidentifikovati se,
imali ste jedan pokazatelj, odnosno jedan indikator, da biste kasnije na popisu 2003. godine
bukvalno imali jednu potpuno drugačiju sliku. Šta to u suštini znači? Vezivati definiciju
manjine za jedan zakonski standard izuzetno je rizična stvar i to je ono čega smo bili svjesni u
Crnoj Gori. Druga stvar, jedan određeni broj manjina priznat je i posrednim putem, nezavisno
od toga kakav će biti demokratski standard. Evo, konkretno, govorimo o romskoj populaciji.
Vi sami znate da smo imali u Crnoj Gori blizu 2.650 pripadnika romske nacionalne zajednice.
Ne znam koliko je prebrojano zvanično u popisu 2003. godine. Najnoviji pokazatelji govore o
statističkom podatku od skoro 11 hiljada, do onih procjena koje su date. Mislim da je i malo
neoprezno od strane nekih aktera u Crnoj Gori, koji procjenjuju da je broj romske populacije
u Crnoj Gori negdje oko 20 hiljada. Znači, to je jedna rastegljiva kategorija sa kojom je zaista
malo, tako da kažem, neoprezno baratati na taj način što imate neku fiksnu kategoriju i
zadržavati se na toj definiciji manjina u Crnoj Gori. Zbog toga je, po mom sudu, bilo izuzetno
značajno prepoznati te manjine koje u većem broju žive na teritoriji Crne Gore, a ne davati
jednu definiciju koja je vezana za statističke pokazatelje, odnosno egzaktni podatak o nekih
jedan i po odsto kako je bilo u onom prethodnom tekstu. Numerički pokazatelj ne mora da
znači puno kada se tiče zaštite prava manjina, jer nije to jedini pokazatelj i to je nešto sa čim
se saglašavaju međunarodni standardi”. 37
Svi ovi podaci svjedoče da je neophodno statistički utvrditi i ukazati u Ustavu ko su zapravo
manjinski narodi.
36 Intervju sa pomoćnikom ministra za manjinska prava Sabahudinom Delićem (26.9.2012.)
37 Intervju sa direktorom Centra za ljudska prava Sinišem Bjekovićem (24.9.2012.)
122