MANJINE I MEDIJI NA ZAPADNOM BALKANU - RRPP

dizajn sa stilizovanom fotografijom koja simbolizuje romsku kulturu ili umjetničke elemente
romskog života. Inače, osim ovoga, svi drugi sadržaji su isključivo na srpskom ili bosanskom
jeziku na latiničnom pismu.
Tematika: tekstovi većinom o kulturi, manjinskim pravima i stambenom zbrinjavanju
Roma
U sedam analiziranih brojeva objavljeno je 136, uglavnom novinarskih objava, što u prosjeku
iznosi 19,4 teksta po broju. Ako ovu statistiku raščlanimo tematski, 133 objave su se odnosile
isključivo na romsku manjinu, devet na druge nacionalne manjine, a 14 se ticalo tema koje
tretiraju ukupni društveno-politički život u zemlji bez isključivog fokusa na nacionalne
manjine. 30 Najveći broj objava je obrađivao teme kulture (17%). Tu su spadali tekstovi koji su
govorili o različitim kulturnim događajima za romske praznike (razni ansambli, natjecanja,
predstave), tekstovi o romskoj tradiciji kao i pjesme romskih stvaralaca koje su objavljivane
na zadnjoj stranici.
Na drugom mjestu su tekstovi koji tretiraju ljudska i manjinska prava romske populacije
(15%). Teme su se uglavnom ticale aktivnosti romskih udruženja u smislu poboljšanja
ravnopravnosti Roma u BiH, edukativnih seminara iz oblasti zagovaranja, presude iz
Strasbourga Sejdić- Finci... Na trećem mjestu su tekstovi koje smo svrstavali u oblast politike.
Uglavnom je riječ o odnosu romskih predstavnika i državnih, entitetskih i lokalnih institucija i
zvaničnika. Dio tekstova iz ove oblasti se ticao i međusobnih sukobljavanja samih romskih
predstavnika i njihovih udruženja u vezi sa izborom na određene koordinatorske funkcije u
Ministarstvu za ljudska prava i izbjeglice BiH, čiji je jedan sektor intenzivno uključen u
implementaciju Dekade Roma u BiH. Ipak, procentualno najveći broj tekstova (38%) spada u
rubriku ostalo. U njoj su tekstovi koji nisu tematski odgovarali nijednoj od ranije zadatih
kategorija. Najčešće je bilo riječi o raznim humanitarnim akcijama u vezi sa smanjenjem
siromaštva Roma i implementacijom projekata stambenog zbrinjavanja Roma ili akcijom
upoznavanja romske populacije o prevenciji AIDS-a.
Teme u vezi sa obrazovanjem i upotrebom romskog jezika su rijetke. Bilježimo dva teksta u
broju iz januara 2012. Tako pod naslovom „Romi traže nastavu na maternjem jeziku“ čitamo
da je Udruženje „Veseli brijeg“ iz Banje Luke zatražilo od Ministarstva prosvjete i kulture
RS-a da se omogući nastava na romskom jeziku u tom i drugim gradovima u kojima živi
dosta Roma. Također bilježimo i jedinstven tekst koji nosi nadnaslov „Zanimljivo - Policajci
uče romski“. Riječ je o priči iz Srbije, gdje je u Kikindi organizovan kurs romskog jezika za
policajce kako bi ostvarili veće povjerenje romske populacije koja je brojna u tom gradu.
„Često se susrećem sa romskom djecom i sada ću moći da im se obratim i na njihovom
jeziku“, kaže jedan policajac zadužen za bezbjednost u školama. Inače, u tekstu čitamo da je u
Vojvodini česta praksa učenja osnova jezika nacionalnih manjina tako da su nedavno u Senti
policajci srpske nacionalnosti učili mađarski.
Kada posmatramo tekstove u kojima se izvještava o drugim nacionalnim manjinama, 33% ih
je govorilo o ljudskim i manjinskim pravima nacionalnih manjina. Naprimjer, seminari i
konferencije sa ovom tematikom kao i presuda Sejdić-Finci, koja tretira politički (izborni)
položaj svih nacionalnih manjina u BiH a ne samo Roma.
Tekstovi koji su dominantno tretirali tzv. većinske teme su u natpolovičnom omjeru tretirali
temu politike i ticali su se ukupne društveno političke situacije u zemlji u vezi za njenim
30 Veći broj tematskih frekvencija u odnosu na broj objavljenih tekstova je zbog toga što su neki tekstovi
ravnopravno pokrivali više tematskih kategorija.
52