MANJINE I MEDIJI NA ZAPADNOM BALKANU - RRPP

Prema pojedinim istraživanjima, medijski proizvodi na jezicima manjina imaju vrlo limitiran
doseg i publiku, koja broji od nekoliko stotina do nekoliko hiljada, svih uzrasta, profesija i
obrazovnih profila. Broj prodatih kopija štampanih časopisa je, poput većine mainstream
štampanih medija, u opadanju, i takve novine ne prelaze tiraž od 5.000 primeraka. 252
U sklopu ovog istraživanja analizirali smo medije na mađarskom, hrvatskom i romskom
jeziku. Kada je televizija u pitanju, analizirane su centralne informativne emisije na sva tri
jezika na RT Vojvodina, i to devet emisija u periodu februar-septembar i dodatnih sedam u
predizbornom periodu 26. april-3. maj 2012. Kada su štampani mediji u pitanju, uzorak su
činili dnevni list Mađar So (mađarski), tjednik Hrvatska riječ (hrvatski jezik), odnosno bilten
Dekada i Romske novosti (romski). Od radijskih emisija odabrali smo dijaloški magazine
Objektiv na Radio Novi Sad na mađarskom jeziku i emisije koje se na hrvatskom jeziku
emituju na Radio Subotici. Doprinos interpretaciji sakupljenih rezultata analize dalo je 15
sagovornica/ka, koji su putem dubinskih intervjua prokomentarisali neke od najvažnijih
trendova te sa nama podelili svoje stavove i ponudili ideje za poboljšanje trenutnog statusa,
rada i koncepcije medija na manjinskim jezicima.
3. MEDIJI NA MAĐARSKOM JEZIKU
Prema poslednjem popisu iz 2002. godine mađarska manjina čini 3,91% populacije u Srbiji,
odnosno 15% populacije u Vojvodini. Mađarska zajednica u Srbiji ima najveću programsku
ponudu kada su mediji na njihovom jeziku u pitanju. Prema raspoloživim podacima, ova
manjinska zajednica značajan deo sredstava dobija od svoje matične države, Mađarske. Putem
Fonda „Betlen Gabor“ mediji mogu računati na podršku matice u unapređenju programske
ponude i kadrovske strukture. Kada je u pitanju finansiranje u Srbiji, aktivnosti mađarske
nacionalne manjine finansiraju se iz budžeta na lokalnim nivoima, na nivou Pokrajine
Vojvodine i na nivou Republike Srbije.
U okviru sistema javnih medijskih servisa u Srbiji jedino Radio-televizija Vojvodine nudi
program na mađarskom jeziku: Radio Novi Sad emituje 24-časovni program, dok Televizija
Vojvodine na svom drugom kanalu obezbeđuje nekoliko sati programa na mađarskom jeziku.
U 2007. godini, Republička regulatorna agencija (RRA) dodelila je samo jednu frekvenciju za
emitovanje regionalnog programa u Srbiji i to novoformiranoj RTV Pannon, čiji je kompletan
program na mađarskom jeziku. Fondacija “Panonija”, koja finansira ovu televiziju i
odgovorna je za emitovanje programa, ima za cilj da razvija i promoviše informisanje na
mađarskom jeziku. Od sredine 2010. godine suosnivač ove medijske kuće je Nacionalni savet
mađarske nacionalne zajednice. „Naša zajednica je dostigla određeni nivo razvijenosti
informisanja na maternjem jeziku a to je da imamo svoju samostalnu RTV produkciju koja
ima celodnevne programe. Evidentno je i to da sve veći broj pripadnika nacionalne zajednice
uredno prati taj program. Možda je to na neki način zdrava konkurencija onim televizijskim
kućama koje su do sad imale monopol nad tim. RTV Novi Sad je ipak imao monopol nad
informisanjem što se tiče televizije, sada se taj monopol razbio i Pannon RTV počinje sve više
da preuzima tržište imformisanja.“ 253
252
Fond za otvoreno društvo. Budućnost informisanja na manjinskim jezicima u Srbiji - ka optimalnom i
održivom modelu. Beograd: Srbija, 2007.
253
Intervju sa Jeneom Maglaiem, članom Nacionalnog saveta Mađara
330