MANJINE I MEDIJI NA ZAPADNOM BALKANU - RRPP

Radio Novi Sad počeo je da emituje program na romskom jeziku u septembru 1992. godine.
Emisija u trajanju od jednog sata emitovana je jednom nedeljno. Kasnije je ta emisija postala
tročasovna u vremenu od 12 do 15 sati svake subote. Ona je po sadržaju informativna i
obrazovna, a otvorena je i za uključivanje slušalaca u emisiju putem telefona. Ta emisija se
pripremala u okviru Redakcije srpskog programa, jer Romska redakcija još nije bila
formirana. Iste godine studio RTS u Novom Sadu počeo je jednom mesečno da emituje
polučasovni program na romskom jeziku. Već u toku 1994. godine vreme trajanja emisije je
produženo na 5 do 6 sati programa nedeljno, od 1995. godine na skoro 14 sati. 280 Danas
Romska redakacija proizvede sat i pedeset minuta programa dnevno, što je 20 minuta više od
ostalih manjinskih redakcija u RTV Vojvodine, iako ima tri puta manje zaposlenih.
Romska zajednica u Srbiji je, uz programe na svom jeziku i dodatke raznim novinama, imala
i svoje autonomne medije pa čak i nešto što je nalik medijskim kućama (na primer,
dvonedeljnik Them, izdavačka kuća PRominterpress sa dva TV kanala – RTV Khrlo E
Romenego iz Beograda i TV Nišava iz Niša). Uprkos činjenici da Romi u Srbiji nemaju svoju
matičnu državu, poput mađarske ili hrvatske manjine, veliku podršku njihovim medijima i
medijskim projektima daju međunarodni donatori.
„Istraživanja pokazuju da program Romske redakcije prate i neromi, jer program emitujemo
dvojezično malim delom, a najviše na srpskom jeziku upravo iz razloga što nam je publika
etnički šarolika.“ 281
5.1. RTV Vojvodina – informativna emisija Nevimata
Redakcija na romskom jeziku postoji od 1988. godine kao eksperimentalni program a od
1992. godine i zvanično je uvrštena u šemu RTV-a. Tada su emitovali jedan sat dnevno na
radiju, 30 minuta nedeljno na Televiziji Novi Sad (TVNS) i 45 minuta nedeljno na Radioteleviziji
Srbije (RTS). Od 1994. godine romska manjinska zajednica dobija više medijskog
prostora – tri sata dnevno emitovali su program na radiju, jedan sat i 50 minuta na Televiziji
Novi Sad, kao i tri sata programa na RTS-u.
Na početku, do 2000. godine, redakcija na romskom jeziku imala je dvoje zaposlenih, tačnije
jednog zaposlenog i jednog honorarnog radnika, a danas na izradi ovog programa radi sedam
osoba. Glavni i odgovorni urednik redakcije je Petar Nikolić, urednica informativnog
programa je Marija Petković, dok su novinari redakcije Slađana Teodorović, Slavica Denić,
Ružica Kovačević, Saša Denić i od nedavno Božidar Stojkov, prezenter vesti.
Uzorak – Informativna emisija Nevimata emituje se šest dana sedmično, svakog dana osim
nedeljom, u 18:45 časova na drugom programu Radio-televizije Vojvodine. U toku
projektnog perioda analizirali smo osam izdanja ove emisije u redovnom periodu (za 27.
februar, 14. i 30. mart, 17. maj, 16. i 18. jun, odnosno 13. i 22. septembar), i još sedam izdanja
koja su emitovana u toku izborne kampanje (od 26. aprila do 3. maja svaki dan).
Osnovna zapažanja – U 15 analiziranih emisija (redovni informativni sadržaji i vesti u
predizbornom periodu) emitovana su ukupno 54 priloga, od kojih se 15 odnosilo na romsku
nacionalnu manjinu, što je nešto manje od 28%. Osam emisija obuhvaćenih ovom analizom,
koje čine oko 70 minuta informativnog sadržaja, odnosno ukupno 23 informativne jedinice, u
proseku tri priloga po emisiji i traju nešto kraće od devet minuta. Svako izdanje emisije sadrži
voditeljsku najavu i odjavu emisije, kao i najavu bloka o vremenu, što je jedina stalna rubrika.
280 Briza et al. 2000: 94
281 Intervju sa Slađanom Teodorović, novinarkom romske redakcije na RTV
365