:--': ~T~ -'--- ~

DE MIDDELEEUWSCHE LITTERATUUR EN DE
DRIE STANDEN
„Er was een tijd", dat deze onze Neder-landen het middelpunt
vormden van een wereldrijk, dat zich uitstrekte van de Weichsel
tot den Ebro . Hier was het terrein, waar Romaansche en Germaansche
cultuur in elkaar vloeiden ; hier schreef de hand van waarschijnlijk
denzelfden kloosterling zoowel een der oudste producten
der Fransche letterkunde, de Cantilene de Sainte-Eulalie, als
van de Duitsche, het Ludwigslied ; hier had de Karolingsche dynastie
haar voornaamste domeinen, hier haar residenties . Aken
werd het Rome van het Noorden met de eerste teekenen eener herleving
van de klassieke Oudheid ; vandaar ging een eerste eenheid
van gezag uit over Frankische, Saksische en Friesche stammen ;
kloosters en abdijen verrezen ; bibliotheken werden er gevormd ;
miniatuur- en borduurkunst bloeiden er op . En terwijl in heel
Europa de productie van landbouw, wijnoogst, weverij zich nog
hoofdzakelijk richt op eigen behoeften, ontwaakt hier op de groote
rivieren de handel . Na den dood van den machtigen heerscher
begint de ontbinding van wat eerst eeuwen later de Bourgondische
heerschappij weer tot eenheid brengen zou .
Bij het begin der IOde eeuw is het aantal der vrije boeren sterk
afgenomen ; de kleine man staat zijn bezitting en persoonlijke
vrijheid of in ruil voor bescherming aan de machtigen, wien het
gelukt is hun bezit groot en sterk to maken, aan de aristocratie,
waaruit een erfelijke adel ontstond of aan de kloosters ; daar de
mannen van het zwaard, hier van het geloof, maar tevens van de
economische speculatie . Clers, nobles et paysans, ziedaar de drie
standen, de beide eerste vrij en heerschers, in het bezit van allerlei
rechterlijke en geldelijke voordeelen, de laatste in hoorigheid .
Langs de oevers der zee, aan de boorden van Schelde en Maas
alleen had zich nog een krachtig yolk van vrije landbouwers weten
to handhaven .
Reeds in het begin der 11 de eeuw komen tournooien in Vlaanderen
en Lotharingen herhaaldelijk voor en de opkomende adel