:--': ~T~ -'--- ~

DE MATHILDE-CYCLUS 6 97
Modernen, Nijmegen . 1899 . - Dez ., Beschouwingen, Nijmegen . 1904 . - W. G .
VAN NouHVYs, Studien en Critieken, Amst . 1897 . - Dez ., Letterkundige opstellen,
Amst . 1894 . - Dez ., Ned. Belletrie, Amst . 1904 . - E. B . KOSTER, Studiin in kunst
en kritiek, Amst ., 1905 . - M . H . VAN CAMPER, Opstellen . - Dez., Over litteratuur,
Amst . - Gedenkboek „De Nieuwe Gids", Den Haag, 1910 . - H . VAN LOON, Is de
beweging van '80 een nationale beweging geweest? (Ons Tijdschrift, 1912, 89) . -
J . BERG, De letterkundige vereeniging Flanor (Amsterdammer, 29 Nov . 1919) . -
P. VALKNOFF, Le roman moderne hollandais et le realisme francais (Revue de Hollande,
2de jrg., 67) . - C . S . ADAMA VAN SCHELTEMA, De Grondslagen eener nieuwe
Poezie, R'dam, 1904 . - Dez ., Over idealisme, R'dam. 1916 . - CARRY VAN BRUG-
GEN, Reahsme en romantiek (Gr. Nederland, 1916, I, 270) . - A. C . S. DE KOE, De
wending van individualisme tot gemeenschapsgevoel (Leven en Werken, jrg . 3, 385) .
- Is . P . DE Vooys, Opstandigheid en dichtkunst (Beweging 1911, I, 1 en 229 ; II,
145) . - M . B . MENDES DA COSTA, Flanor-herinneringen (N . Gids, Mei, 1925) . -
C . G . N . DE VOOYS, Uit de Voorgeschiedenis van de Nieuwe Gids beweging, (N .
Taalgids, XVII, 272) . - A . CASSAGNE, La theorie de Part pour fart en France,
Paris . 1916 . - H . ROBBERS, De Nederlandsche litteratuur na '80, Amst . 1922 . -
W . KLOOS, Shelley in Nederland (N . Gids, 1922, 11, 306, 727) . - G . DEKKER, Die
snvloed van Keats en Shelley en Nederland gedurende de negentiende eeuw, Gron .
1926 . - F . COENEN, .Studien van de Tachtiger Beweging, Middelburg . 1924) . -
ALBERT VERWEY, Van Jacques Perk tot nu, Santpoort, 1925 . - K . F. PROOST, De
religie in onze moderne litteratuur (1880-1920), Zeist, 1922 . - F . VAN DER GOES,
Literaire Herinneringen (Groot Nederland 1927, IV, 1928, I) . - DIRK COSTER,
Verzameld proza, Arnhem 1925 en 1927 .
JACQUES PERK EN DE HOOFDPERSONEN DER NIEUWE-GIDS-
BEWEGING
De Mathilde-cyclus van Jacques Perk (1859-1881) in de lezing
van Kloos, die hem met Vosmaer inleidde, is het begin onzer
nieuwe dichtkunst, Perk is de heraut, die de Nieuwe-Gids-beweging
aankondigt 1 ) .
Hier is de rechtstreeksche aandoening van de natuur . De predikant-rijmelaars
van voor '80 trachtten op rijm en in maat to
vertellen over de verheven gemoedsbewegingen, die zij van de
natuur ontvangen hadden, over de banale beschouwingen, die ze
eruit hadden gedistilleerd ; Perk gaf de reeele schoonheid, zooals
hij ze zelf had aanschouwd in het land der Ardennen, Perk gaf het
karakter van het landschap zelf in rijke plastiek, beeldde uit in
fijndoorwerkte beelden, frisch en nieuw, in woordklanken van
statelijken zwier .
Voortzetter in de lijn van Potgieter, die op het eind van zijn
]even den vorm der kunstige terzinen koos voor de rijke gedachte
van zijn Florence, zocht Perk vijf jaar na de voltooiing van Flo-
1 ) De inleiding van Kloos voor de eerste uitgave is herdrukt in N . Literatuurgeschiedenis,
I, 25 .